ମଣିଷ ସବୁ ଜାଣି ବାର ବାର ଭୁଲ୍ କରେ । ପୁରୁଣା ଭୁଲରୁ କିଛି ବି ଶିଖିପାରେନି । ହିତାକାଂକ୍ଷୀମାନଙ୍କ କଥା ବିଷ ପରି ଲାଗେ। ଜୁଆ ଖେଳର ପରାଭବ ଜାଣିଲା ପରେ ବି ପୁଣି ଥରେ ସେଇ ପଶାପାଲି ପାଖରେ କାହିଁକି ବସିଲେ ରାଜା? କ'ଣ ପାଇଁ ବାର ବର୍ଷ ବନବାସ ଓ ବର୍ଷେ ଆଜ୍ଞାତ ବାସରେ ଗଲେ ରାଜ ପରିବାର? ଏଇ ପରି ଆହୁରି ଅନେକ କାହାଣୀ ଜାଣିବାକୁ ପଢନ୍ତୁ ମହାଭାରତର ଆଜିର ଅଧ୍ୟାୟ ।
ଓଡ଼ିଶାର ଘରେ ଘରେ ଏହି ମେଳାଟି ପାଳନ ହୁଏ। ପ୍ରାୟତଃ ସୋମବାର ଏହାକୁ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଏହି ମେଳାର ବିଶେଷତ୍ୱ ହେଲା, ଏଥିରେ ବେଶୀ କିଛି ପଇସାପତ୍ର ଖର୍ଚ୍ଚ ହୁଏନାହିଁ। କିନ୍ତୁ ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି, ହଜିଲା ଜିନିଷ ଫେରି ପାଇବାକୁ ଏହି ମେଳା ଏକ ଆମୋଘ ଅସ୍ତ୍ର ପରି କାମ ଦିଏ।
କୁସଂଗରେ ପଡ଼ିଥିବା ପୁଅକୁ ଭଲ ବାଟକୁ ଆଣିବାକୁ ବ୍ୟବସାୟୀ ଜଣକ ତାଙ୍କର ଜଣେ ବନ୍ଧୁଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ନେଲେ। ତେବେ ପୁଅକୁ ଡରାଇବା ପାଇଁ ତାକୁ ଘରର ସମସ୍ତ ସମ୍ପତ୍ତିରୁ ବେଦଖଲ କରିବାକୁ ଧମକ ଦେଇଥିଲେ। ଏହି କଥା ପୁଅ ଶୁଣିବା ପରେ ପ୍ରତିଶୋଧ ପରାୟଣ ହୋଇଉଠିଥିଲା। ଗଲା ଫେବ୍ରୁଆରି ୨୫ରେ ଏହି ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କ ଘରେ କେହି ନଥିବାର ସୁଯୋଗ ନେଇ ଘରୁ ଚୋରି ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର କରିଥିଲା।
ଡାକ୍ତରଙ୍କ କହିବା ଅନୁସାରେ ଜଣେ ଲୋକ ପ୍ରତିଦିନ ୭-୮ ଘଣ୍ଟା ଶୋଇବା ଆବଶ୍ୟକ । ମାନସିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପାଇଁ ଏକ ଭଲ ନିଦ ଆବଶ୍ୟକ, କାରଣ ଏହା କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଆମ ମନକୁ ଶକ୍ତି ଯୋଗାଇଥାଏ । ନିଦ୍ରା ଅଭାବ ଆମର ଭାବପ୍ରବଣତା ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ । ଚାକିରିରେ ଭଲ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ପାଇଁ ଶୋଇବାର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ସତ୍ତ୍ୱେ, ପ୍ରାୟ ଅର୍ଦ୍ଧେକ ଲୋକ କହିଛନ୍ତି, ସେମାନେ ନିଦକୁ ପ୍ରାଥମିକତା ଦିଅନ୍ତି ନାହିଁ ।
ଆଜିକାଲି ଏଆଇ ଟେକନିକର ବ୍ୟବହାର ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବାରେ ଲାଗିଛି । ବିଶେଷକରି କର୍ପୋରେଟ ସେକ୍ଟରରେ ଏହାର ବହୁଳ ବ୍ୟବହାର ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି । ହେଲେ ଏଆଇ ବି ମନର କଥା ବୁଝି ପାରିବ, ହୃଦୟ ଆବେଗ, ଭାବପ୍ରବଣତାକୁ ପଢି ପାରିବ ଏବଂ ସେହି ଅନୁସାରେ କାମ କରିବ ଏକଥା ସହଜରେ ବିଶ୍ୱାସ କରି ହୁଏନି । କାରଣ ଯନ୍ତ୍ର ମଣିଷ ଯାହାର ହୃଦୟ ନାହିଁ ସେ କ’ଣ ହୃଦୟର କଥା ବୁଝିବ ? ହେଲେ ନା, ଏଆଇ ମନର କଥା ବି ବୁଝି ପାରୁଛି ।
ରାଜ୍ୟରେ ହେଉଥିବା ବିଭିନ୍ନ ନିର୍ବାଚନରେ ମହିଳା ନେତୃତ୍ୱଙ୍କ ଅଂଶଗ୍ରହଣରେ କେବଳ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଛି ତା ନୁହେଁ, ମତଦାନ ସାବ୍ୟସ୍ତ କରୁଥିବା ଭୋଟରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମହିଳାଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟ ପୁରୁଷଙ୍କ ତୁଳନାରେ ଅଧିକ । ସେ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ମହିଳାମାନେ ରାଜନୀତିରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବା ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ସେମାନଙ୍କର ପାରଦର୍ଶିତା ପ୍ରଦର୍ଶନ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ପରିବେଶ ସୃଷ୍ଟି କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । ମହିଳା ପ୍ରତିନିଧିମାନେ ମହିଳା ହିଂସାକୁ ରୋକିବାରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକ ବହନ କରିପାରିବେ ।
କାଳକ୍ରମେ ପରିସ୍ଥିତିର ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ନେଇ ଏବେ ଶୌଚାଳୟ ଗୃହ ମଧ୍ୟରେ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଉଛି । ଏହି ଶୌଚାଳୟ ପାଇଁ ଯେଉଁ ସେପ୍ଟିକ୍ ଟ୍ୟାଙ୍କ୍ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଉଛି, ସେହି ସେପ୍ଟିକ୍ ଟ୍ୟାଙ୍କ୍ ନିର୍ମାଣର ବାସ୍ତୁ ନିୟମ ବିଷୟରେ ଜାଣିବା । ଯେଉଁ ନିୟମକୁ ଅବମାନନା କରି ସେପ୍ଟିକ୍ ଟ୍ୟାଙ୍କ୍ ନିର୍ମାଣ କଲେ ଗୃହକୁ ମହାବିପଦ ଆସିଥାଏ ।
ଆଦିବାସୀ ଅଳଙ୍କାର ଦିନକୁ ଦିନ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବଜାରରେ ଲୋକପ୍ରିୟ ହେବାରେ ଲାଗିଛି । ଓଡ଼ିଶାର ଆଦିବାସୀ ଅଳଙ୍କାରଗୁଡିକୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର, ଚମତ୍କାର ଏବଂ ଆଧୁନିକ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଉଛି । ଏସବୁ କେମିତି ତିଆରି ହୁଏ ଓ ଏଥିଲାଗି କ'ଣ କ'ଣ ସବୁ ଦରକାର ହୁଏ ତାହା ଜାଣିବାକୁ ପଢ଼ନ୍ତୁ ଆଜିର ଅଧ୍ୟାୟ।
ବିଦର୍ଭର ଯୁବ କ୍ରିକେଟର୍ ହର୍ଷ ଦୁବେଙ୍କୁ ନେଇ ଏବେ ବେଶ୍ ଚର୍ଚ୍ଚା । ରଣଜୀ ଟ୍ରଫି ୨୦୨୪-୨୫ରେ ସେ ନେଇଥିଲେ ରେକର୍ଡ ୬୯ ୱିକେଟ୍ । ଏହା ସହ ବ୍ୟାଟିଂରେ ରହିଥିଲା ତାଙ୍କର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଯୋଗଦାନ । ତେବେ ଭାରତୀୟ ଟିମ୍ରେ ରବୀନ୍ଦ୍ର ଜାଡ଼େଜାଙ୍କ ସ୍ଥାନ ନେଇପାରିବେ କି ଏହି ଭବିଷ୍ୟତର ତାରକା? ନୂଆ ଟେଷ୍ଟ ଚକ୍ରରେ ତାଙ୍କୁ ମିଳିବ କି ସୁଯୋଗ?
ଆଜି ସେ ନିଃଶଦ୍ଦ, ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁଙ୍କ ସ୍ଥାନରେ ପଡ଼ିରହିଛି ଖାଲି ଟେଣ୍ଟ । ୪୫ ଦିନ ଧରି ଚାଲିଥିବା ମହାକୁମ୍ଭ ମେଳା ପରିସର ଏବେ ନିର୍ଜନ । ହଜାର ହଜାର ଟେଣ୍ଟ ଖୋଲିଯାଇଛି, ମେଳା ପରିସରରେ ଯାନବାହନ ଚଳାଚଳକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଯାଇଛି । ଯାହା ଫଳରେ ସହର ଧୀରେ ଧୀରେ ସ୍ୱାଭାବିକ ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ପ୍ରାୟ ଦୁଇ ମାସ ଧରି ବିଶ୍ୱର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରୁ ୬୦ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କୁ ଆତିଥ୍ୟ ଦେଇଥିବା ପ୍ରୟାଗରାଜ ଏବେ ଖାଲି ଖାଲି ଲାଗୁଛି ।
କାର ଭିତରେ ୩ କନଷ୍ଟେବଳଙ୍କୁ ମାଡ଼ି ବସିବାକୁ ଉଦ୍ୟମ କରିବାରୁ ସେମାନେ ଏହି ମହିଳା ଆଇପିଏସଙ୍କୁ ରାଜପଥରେ ପାଖାପାଖି ୩୦୦ ମିଟର ଘୋଷାରି ନେଇଥିଲେ। ପରେ ରାସ୍ତା ଉପରେ ଠେଲି ଫେରାର ହୋଇଯାଇଥିଲେ। ଏଭଳି ଆଲୋଡ଼ନ ସୃଷ୍ଟିକାରୀ ଘଟଣା ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରେ ଘଟିଥିଲା। ଏହି ଘଟଣାରେ ବହିଷ୍କୃତ ହୋଇଥିବା ୨ ପୁଲିସ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ଶେଷରେ କୋର୍ଟ ୧୪ ବର୍ଷ ପରେ ସଜା ଶୁଣାଇବା ପରେ ପୁଣି ଘଟଣାକୁ ନେଇ ଚର୍ଚ୍ଚା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି।
ବାଂଲାଦେଶରେ ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ଲାଗିରହିଛି ରାଜନୈତିକ ଅସ୍ଥିରତା । ଯେଉଁ ଛାତ୍ର ନେତାଙ୍କ ଯୋଗୁଁ ଶେଖ ହାସିନାଙ୍କ ସରକାରର ପତନ ଘଟିଥିଲା, ସେହି ନେତାମାନେ ଏବେ ଏକ ନୂତନ ରାଜନୈତିକ ଦଳ ଗଠନ କରିବା ନେଇ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି। ମିଳିଥିବା ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ଗତବର୍ଷ, ବାଂଲାଦେଶରେ ସରକାରୀ ଚାକିରିରେ ସଂରକ୍ଷଣ ଉଚ୍ଛେଦ ପାଇଁ ଏକ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନକୁ ଦମନ କରିବା ପାଇଁ ହସିନା ସରକାର କଠୋର କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ।
ଜୟଶଙ୍କର ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ବିଷୟରେ ପୂର୍ବରୁ ଯାହା କହିଥିଲେ, ଆଜି ତାହା ସତ୍ୟ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଛି । ଜୟଶଙ୍କର ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ସେ ଜଣେ ‘ଆମେରିକାକ ରାଷ୍ଟ୍ରବାଦୀ’ ନେତା, ଯିଏ କେବଳ ନିଜ ଦେଶର ହିତକୁ ସର୍ବାଗ୍ରେ ପ୍ରାଥମିକତା ଦେଇଥାନ୍ତି । ଏଥସହିତ ଅନାବଶ୍ୟକ ବିଦେଶୀ ଖର୍ଚ୍ଚକୁ ନେଇ ମଧ୍ୟ ସେ ବହୁତ ସତର୍କ ଏବଂ ସଚେତନ ।
ସଭା ଭିତରେ କାହିଁକି ଜଣେ କୂଳବଧୂଙ୍କ ବସ୍ତ୍ର ହରଣ ପାଇଁ ଅପଚେଷ୍ଟା ହେଲା ? କ'ଣ ହେଲା ତା'ର ପରିଣାମ? ପତ୍ନୀର ଲାଞ୍ଚନା ଦେଖି ବି କାହିଁକି ଚୁପ ରହିଲେ ସ୍ଵାମୀମାନେ? କୋଉ ପ୍ରଶ୍ନ ଶୁଣି ସଭିଏଁ ଚୁପ ରହିଲେ? କ'ଣ ପାଇଁ ପୁଣି ଜୁଆରେ ଜିତିଥିବା ଦ୍ରବ୍ୟ ଫେରାଇଦେଲେ ରାଜା? ଏଇ ସବୁ କଥା ଜାଣିବାକୁ ପଢନ୍ତୁ ମହାଭାରତର ଆଜିର ଅଧ୍ୟାୟ ।
ଯଦିଓ ମଣିଷର କାର୍ଯ୍ୟ ଦକ୍ଷତା ବଢାଇବା ପାଇଁ କିଛି ମାତ୍ରାରେ ଚିନ୍ତା ଆବଶ୍ୟକ କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ଏହା ଅନିୟନ୍ତ୍ରିତ ହୁଏ, ଅନେକ ଶାରୀରିକ ଓ ମାନସିକ ବ୍ୟାଧିର କାରଣ ହୋଇଥାଏ। ସାଧାରଣତଃ ଦୁଶ୍ଚିନ୍ତାର ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ମଣିଷ ମାନସିକ ରୋଗ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ଲୋଡିବାକୁ ଏଡାଇବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତି। ହେଲେ ଆମେ ଆମ ଦୈନନ୍ଦିନ ଜୀବନ ଅଭ୍ୟାସରେ ଅଳ୍ପ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିପାରିଲେ ଦୁଶ୍ଚିନ୍ତାରୁ ଅନେକ ମାତ୍ରାରେ ମୁକ୍ତି ମିଳିଥାଏ।
ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ ୟୁଟ୍ୟୁବରୁ ମିଳୁଥିବା ଟଙ୍କାରୁ ଗାଁର ସ୍ଥିତି ତଥା ଅର୍ଥନୀତିରେ ବିରାଟ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଛି । ଲୋକେ ଏଥିରୁ ମୋଟା ଅଙ୍କର ଟଙ୍କା ରୋଜଗାର କରି ଲାଭବାନ ହୋଇପାରିଛନ୍ତି । ଆର୍ଥିକ ଲାଭ ବ୍ୟତୀତ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ସମାନତା ଏବଂ ସାମାଜିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପାଇଁ ଏକ ସାଧନ ପାଲଟିଛି । ଏଠାରେ ଅନେକ ବାସିନ୍ଦାଙ୍କର ସଫଳ ୟୁଟ୍ୟୁବ୍ ଚ୍ୟାନେଲ୍ ଅଛି । ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ୟୁଟ୍ୟୁବ ଆୟର ନୂଆ ଉତ୍ସ ପାଲଟିଛି କହିଲେ ଚଳେ ।
ଏହି ଭୟ ଯୋଗୁ ଫେବୃଆରୀ ୧୬ ତାରିଖରେ ସେ ହତ୍ୟା ପାଇଁ ତାଙ୍କ ସମ୍ପର୍କୀୟ ଭାଇ ରାଜେଶ ଏବଂ ଛୋଟେଙ୍କୁ ୩୦ ହଜାର ଟଙ୍କା ଦେଇ ହତ୍ୟାକାଣ୍ଡର ଏକ ଡିଲ୍ କରିଥିଲା। ଯୋଜନା ଅନୁଯାୟୀ, ୧୬ ତାରିଖ ରାତିରେ ରାକେଶ ପ୍ରଥମେ ଯାଇ ବାପା କେଉଁଠି ଶୋଇଛନ୍ତି, ଦେଖିଥିଲା। ବାପା ଘର ବାହାରେ ଥିବା ଏକ ବଖରାରେ ଶୋଇଥିବା ବେଳେ କବାଟ ଖୋଲା ଥିବା ଦେଖିବାକୁ ପାଇଥିଲେ। ଏହା ପରେ ସେ ତାଙ୍କ ଦୁଇ ସମ୍ପର୍କୀୟ ଭାଇ ରାଜେଶ ଓ ଛୋଟେଙ୍କୁ ଆକ୍ରମଣ କରିବାକୁ ପଠାଇଲା।
ବିଶେଷ କରି ଟେସ୍ଲା ଏବଂ ସ୍ପେସଏକ୍ସରେ କରୁଥିବା ସମୟରେ ସେ ଭୂମି ଉପରେ ଶୋଇ ଯାଆନ୍ତି । ମସ୍କ ତାଙ୍କର ଏହି ଅଜବ ଜୀବନଶୈଳୀ ବିଷୟରେ କହିଛନ୍ତି, ୨୦୧୮ରେ ଟେସ୍ଲାର ପ୍ରଡକ୍ସନ ସମସ୍ୟା ଯେତେବେଳେ ଚାଲିଥିଲା ସେତେବେଳେ ସେ ନିଜ କାରରେ ନୁହେଁ ବରଂ ଫ୍ୟାକ୍ଟ୍ରିର ଚଟାଣ ଉପରେ ଶୋଉଥିଲେ। କାରଣ ଚଟାଣରେ ଶୋଇ ସେ କାମ ଉପରେ ନଜର ରଖି ପାରୁଥିଲେ । ସେ କହୁଥିଲେ, ‘ଯଦି କିଛି ଖରାପ ହେବ ତେବେ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ମୋ ପାଇଁ ହେବ । ଯଦି କିଛି କଷ୍ଟ ଆସିବ ତେବେ ମୁଁ ସବୁଠାରୁ ବେଶି ଅନୁଭବ କରିବି ।’
କ'ଣ ପାଇଁ ଜଣେ କୁଳବଧୂକୁ ଭରା ସଭାରେ ଲାଞ୍ଛନା ସହିବାକୁ ହେଲା? କପଟ ଜୁଆ ଖେଳରେ ଜଣେ ରାଜା କେମିତି ଓ କାହିଁକି ସବୁକିଛି ହରେଇ ନିଃଶ୍ଵ ହେଲେ? କାହିଁକି ପୁଣି ସେ ସଭାରେ ଉପସ୍ଥିତ ଜ୍ଞାନୀ ଗୁଣୀ ବିବେକବନ୍ତ ମଣିଷମାନେ ଚୁପ ରହିଲେ? କ'ଣ ତେବେ ପ୍ରକୃତ ଧର୍ମର ବିଧାନ? ଏଇ ସବୁ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଜାଣିବାକୁ ପଢନ୍ତୁ ମହାଭାରତ ମହାକାବ୍ୟର ଆଜିର ଅଧ୍ୟାୟ ।
କିଛି ବର୍ଷ ହେଲା ଆଇସିସି ଟୁର୍ଣ୍ଣାମେଣ୍ଟରେ ପାକିସ୍ତାନର କ୍ରମାଗତ ବିଫଳତା ପଛର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହେଉଛି ଟିମ୍ର ତାରକା ବ୍ୟାଟର୍ ବାବର ଆଜମ୍ଙ୍କ ପ୍ରଦର୍ଶନରେ ଅବନତି । ଚାମ୍ପିଅନ୍ସ ଟ୍ରଫି ୨୦୨୫ରେ ବି ଖାସ୍ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିପାରି ନାହାନ୍ତି ଏହି ପୂର୍ବତନ ଅଧିନାୟକ ଏବଂ ଗ୍ରୁପ୍ ପର୍ଯ୍ୟାୟରୁ ବିଦାୟ ନେଇଛି ଆୟୋଜକ ଟିମ୍ ।
ଅସଲି ସଉରା ଚିତ୍ରକଳା ଇଡ଼ିତାଲ୍ ଦେଖିବାକୁ ଯାଇ ଲାଞ୍ଜିଆ ସଉରା ଆଦିମ ଜନଜାତିଙ୍କ ଗାଁ ରେଜିଂତାଲ୍ ରେ ବିତେଇଥିବା ଦିନ କେଇଟାର ଅନୁଭୂତି ଓ ଇଡ଼ିତାଲ୍ ସମ୍ପର୍କରେ କିଛି ତଥ୍ୟ ଜାଣିବାକୁ ପଢ଼ନ୍ତୁ ଆଜିର ଅଧ୍ୟାୟ ।
ଡଲାର ତୁଳନାରେ ଟଙ୍କା ଦୁର୍ବଳ ହେବା ଏନଆରଆଇଙ୍କ ପାଇଁ ବରଦାନ ହୋଇପାରେ କିନ୍ତୁ ବିଦେଶରେ ପଢ଼ୁଥିବା ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ପାଇଁ ଅଭିଶାପ ସଦୃଶ । ଟଙ୍କାର ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ ଭାରତୀୟ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କ ଉପରେ ଏକ ବଡ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ । ସେମାନେ ଅଧିକ ସମସ୍ୟାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇପାରନ୍ତି । କାରଣ ଟ୍ୟୁସନ ଫି, ରହିବା ଖର୍ଚ୍ଚ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଖର୍ଚ୍ଚ ସାଧାରଣତଃ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ଠାରୁ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାରରେ ଆଦାୟ କରାଯାଏ । ସାମାନ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ ମଧ୍ୟ ବାର୍ଷିକ ଖର୍ଚ୍ଚକୁ ଅନେକ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ବୃଦ୍ଧି କରିଥାଏ ।
ଭାରତୀୟ ପାସପୋର୍ଟ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଏବଂ ଆଇନସିଦ୍ଧ ଭାବେ ଗଣାଯାଏ । ୨୦୨୫ ମସିହାରେ ହେନଲି ପାସପୋର୍ଟ ଇଣ୍ଡେକ୍ସ ଅନୁସାରେ ଭାରତୀୟ ପାସପୋର୍ଟ ବିଶ୍ୱର ୮୫ ନମ୍ବରରେ ରହିଛି । ଏହି ରାଙ୍କରେ ଥିବା ଦେଶମାନଙ୍କୁ ବିନା ଭିଜାରେ ବିଦେଶ ଯାତ୍ରା କରିପାରୁଥିବା ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଗଣାଯାଇଥାଏ । ଭାରତୀୟ ପାସପୋର୍ଟ ମାଧ୍ୟମରେ ଜଣେ ବିନା ଭିଜାରେ ୫୭ ଦେଶ ଯାତ୍ରା କରିପାରିବ । କିଛି ଦେଶରେ ଭାରତୀୟଙ୍କୁ ଭିଜା ଅନ ଆରାଇଭାଲର ସୁବିଧା ବି ଦିଆଯାଇଛି ।
ଗୋଟିଏ ରାଜନୈତିକ ଦଳ କେତେବେଳେ କେଉଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବ ଏହା ତାହାର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ବ୍ୟାପାର । କିନ୍ତୁ ଯଦି ଠିକଣା ସମୟରେ ଏହା ଉଚିତ୍ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇନପାରେ, ଏହା ଜନସାଧାରଣରେ ଆଲୋଚନା ଓ ସମାଲୋଚନାର ବିଷୟବସ୍ତୁ ପାଲଟିଥାଏ । ଗୋଟିଏ ପଟେ ଆଶାୟୀଙ୍କ ତାଲିକା ଦିନକୁ ଦିନ ଅଧିକ ଲମ୍ବା ହୋଇଚାଲିଥିବା ବେଳେ ବୋର୍ଡ ଓ ନିଗମଗୁଡିକର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଓ ସଭାପତି ପଦ ଖାଲି ପଡ଼ିବା ଉକ୍ତ ଅନୁଷ୍ଠାନଗୁଡିକର କାର୍ଯ୍ୟଶୈଳୀକୁ ନକରାତ୍ମକ ଭାବେ ପ୍ରଭାବିତ କରୁଛି ।
କାହିଁକି ଜଣେ ମହାନ ରାଜା ଜୁଆ ଖେଳିବାକୁ ରାଜି ହେଲେ? କ'ଣ ହେଲା ତା'ର ପରିଣାମ? କେମିତି ପୁଣି ସେ ରାଜା ନିଜ ଚାରି ଭାଇ, ନିଜକୁ ଓ ଶେଷରେ ନିଜ ସ୍ତ୍ରୀକୁ ବି ଖେଳରେ ହାରିଲେ? କ'ଣ ପାଇଁ ସେଠି ଉପସ୍ଥିତ ଥିବା ଜ୍ଞାନୀ ଗୁଣୀ ଲୋକମାନେ କେହି କିଛି ନକହି ଚୁପ ରହିଲେ ? ଏଇ ସବୁ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଜାଣିବାକୁ ପଢନ୍ତୁ ଆଜିର ଏଇ ଅଧ୍ୟାୟ ।