Literature & Culture Updates

କାହିଁକି ରାଜାଙ୍କ ନୂଆ ରାଣୀ କହିଲେ ସେ ପାଣି ପାଖକୁ ଯିବେନି? କେମିତି ପୋଖରୀ ଭିତରୁ ଗାୟବ ହେଲେ ରାଣୀ? କାହିଁକି ରାଜା ଦେଶରୁ ବେଙ୍ଗ ବଂଶ ଲୋପ କରିବାକୁ ଆଦେଶ ଦେଲେ? କାହିଁକି ଜାଣେ ରାଜା ଋଷିଙ୍କ ପାଖରୁ ଧାର୍ କରିଥିବା ଘୋଡ଼ା ନଫେରାଇ ମୃତ୍ୟୁ ଲାଭ କଲେ? ଏଇ ସବୁ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଜାଣିବାକୁ ପଢ଼ନ୍ତୁ ଆଜିର ଅଧ୍ୟାୟ ।

ସମସ୍ତ କୌରବମାନଙ୍କର ଶେଷକୃତ୍ୟ ଏପରି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥିଲା, ସିଏ ମଧ୍ୟ ଜଣରେ କୌରବ ଥିଲେ କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କୁ ସେମାନେ ସାରା ଜୀବନ ଘୃଣା କରୁଥିଲେ। ଏହି କାରଣରୁ ସେ ପାଣ୍ଡବମାନଙ୍କ ଶିବିରକୁ ଯାଇଥିଲେ। ତା’ପରେ ସେ ସେମାନଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ମଧ୍ୟ ଲଢ଼ିଥିଲେ।

କେମିତି ଆସେ ପ୍ରଳୟ? କେଉଁ ଯୁଗ କେତେ ବର୍ଷ ଭୋଗ ହୁଏ? କିଏ ସେହି ବିଶାଳ ମାଛ ଯିଏ ମନୁଙ୍କ ଡଙ୍ଗାକୁ ଟାଣି ଟାଣି ନେଲା? ମାର୍କଣ୍ଡେୟ କଳି ଯୁଗର କ'ଣ ବର୍ଣ୍ଣନା କଲେ? ବଟ ପତ୍ର ଉପରେ ଶୋଇଥିବା ପିଲାଟି କିଏ? ସୃଷ୍ଟି ଓ ପ୍ରଳୟ ବିଷୟରେ ଆହୁରି ଅନେକ କଥା ଜାଣିବାକୁ ପଢ଼ନ୍ତୁ ମହାଭାରତର ଆଜିର ଅଧ୍ୟାୟ ।

କାହିଁକି ମାର୍କଣ୍ଡ ଋଷି ପୁରାଣର କାହାଣୀ ସବୁ ପାଣ୍ଡବମାନଙ୍କୁ କହିଲେ? କ'ଣ ଥିଲା ସେ କାହାଣୀମାନଙ୍କର ବିଷୟ? ମରିଯାଇଥିବା ଋଷି ପୁତ୍ର ଜୀବନ୍ୟାସ ପାଇଲେ କେମିତି? କାହିଁକି ଗୋଟେ ଛୋଟ ମାଛ ମନୁଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କଲା ତାକୁ ନଦୀରୁ ଉଦ୍ଧାର କରିବାକୁ? ମହାକାବ୍ୟ ମହାଭାରତ ଭିତରୁ ଏମିତି ଆହୁରି କିଛି ଅଜଣା କଥା ଜାଣିବାକୁ ପଢନ୍ତୁ ଆଜିର ଅଧ୍ୟାୟ ।

ଆପଣ ଭଲ ଭାବରେ ଜାଣିଥିବେ ଯେ ମହାଭାରତ ଏବଂ ରାମାୟଣ ଯୁଦ୍ଧ ଦିନରେ ହିଁ ହୋଇଥିଲା। ସୂର୍ଯ୍ୟ ଅସ୍ତ ହେବା ମାତ୍ରେ ଯୁଦ୍ଧ ବନ୍ଦ ହେଉଥିଲା। ତେବେ ଆପଣ କ’ଣ କେବେ ଭାବିଛନ୍ତି କି ଏହା କାହିଁକି ହେଉଥିଲା?

ଭୀମସେନଙ୍କ ଦେହରେ ଗୁଡେଇ ହୋଇଥିବା ସାପ ତାଙ୍କୁ ଛାଡିଲା କେମିତି? ସାପକୁ କ'ଣ ସବୁ କହିଲେ ଯୁଧିଷ୍ଠିର? କାହିଁକି ଅର୍ଜୁନଙ୍କୁ ଦିବ୍ୟ ଅସ୍ତ୍ରର ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବାକୁ ମନା କଲା ଦୈବବାଣୀ? କେଉଁ ଯୋଜନାରେ ପାଣ୍ଡବମାନେ ହିମାଳୟରୁ ବନବାସର ଶେଷ ଦୁଇ ବର୍ଷ କାଟିବାକୁ ହସ୍ତିନାପୁର ପାଖ ଜଙ୍ଗଲକୁ ଫେରିଲେ? ସବୁ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଜାଣିବାକୁ ପଢନ୍ତୁ ମହାଭାରତର ଆଜିର ଅଧ୍ୟାୟ ।

ଶେଷରେ ଭୀମ ପଦ୍ମବନର ସନ୍ଧାନ ପାଇଲେ କେମିତି ? କାହିଁକି ପଦ୍ମ ବନର ଜଗୁଆଳି ରାକ୍ଷସ ମାନଙ୍କୁ ଭୀମ ମରି ଗୋଡ଼େଇଲେ? କାହିଁକି ପୁଣି ଘୋର ଜଙ୍ଗଲରେ ଭୀମଙ୍କୁ ସାପ କବଳିତ କଲା ? କିଏ ସେଇ ସାପ ? ଏମିତି ଆହୁରି ଅନେକ ନୂଆ କଥା ଜାଣିବାକୁ ପଢନ୍ତୁ ମହାଭାରତର ଆଜିର ଅଧ୍ୟାୟ ।

ନିଜକୁ ଅତୁଳ ପରାକ୍ରମୀ ଭାବୁଥିବା ଭୀମସେନ ଶେଷରେ ଗୋଟେ ବୁଢ଼ା ବାନରର ସାମାନ୍ୟ ଲାଞ୍ଜକୁ ଉଠେଇ ପାରିଲେନି କାହିଁକି? କିଏ ସେହି ବୁଢା ବାନର? କ'ଣ ତାଙ୍କର ପରିଚୟ? ଦୁହେଁ ଦୁହିଁଙ୍କ ପରିଚୟ ପାଇଲା ପରେ ଭୀମଙ୍କୁ କ'ଣ ଉପଦେଶ ଦେଲେ ସେ? ଏଇ ସବୁ କଥାର ଉତ୍ତର ଜାଣିବାକୁ ପଢ଼ନ୍ତୁ ମହାଭାରତର ଆଜିର ଅଧ୍ୟାୟ ।

ମହାଭାରତ ଯୁଗର ଅନେକ ମହିଳାଙ୍କ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟର ପ୍ରଶଂସା କରାଯାଏ କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ଦ୍ରୌପଦୀଙ୍କ କଥା ଆସେ, ସେତେବେଳେ ମତ ଏକ ହୋଇଯାଏ ଯେ ଦ୍ରୌପଦୀଙ୍କ ପରି ସୁନ୍ଦରୀ ଆଉ କେହି ନଥିଲେ। ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟର ରହସ୍ୟ ଜାଣିନେବା।

1982 ମସିହାରୁ International Theatre Institute ଓ UNESCO ପକ୍ଷରୁ ପାଳନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ନୃତ୍ୟ ଉତ୍ସବ। ଫ୍ରାନ୍ସର ବିଶ୍ୱପ୍ରସିଦ୍ଧ କ୍ରାନ୍ତିକାରୀ ନୃତ୍ୟଶିଳ୍ପୀ (Jean-Georges Noverreଙ୍କ ଜନ୍ମଦିନକୁ ସ୍ମରଣୀୟ କରିବା ପାଇଁ ଏହି ଦିବସଟି ପାଳନ କରାଯାଏ।

କାହିଁକି ଦ୍ରୌପଦୀଙ୍କ କଥାରେ ଭୀମ ଏକା ଏକା ଜଙ୍ଗଲ ରାସ୍ତାରେ କୁଆଡେ ଯାଉଥିଲେ? ହିମାଳୟର କଦଳୀ ବନରେ ସେ କୋଉ ବାନରକୁ ଭେଟିଲେ ? କାହିଁକି ସେ ବୁଢା ବାନର ଭୀମଙ୍କୁ ଆଗକୁ ଯିବାକୁ ମନା କରୁଥିଲେ? ଭୀମ ଆଗକୁ ଗଲେ ନା ଫେରିଆସିଲେ? କ'ଣ ହେଲା ତାପରେ? ଏମିତି ଆହୁରି ଅନେକ ଅଜଣା କଥା ଜାଣିବାକୁ ପଢନ୍ତୁ ମହାଭାରତର ଆଜିର ଅଧ୍ୟାୟ ।

କଳା ଏବଂ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରକୁ ବିଶେଷ ଅବଦାନପାଇଁ ତୃତୀୟ ପ୍ରତିମା ପୁରସ୍କାର ୨୦୨୫ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଛି । ପ୍ରତିମା ଫାଉଣ୍ଡେସନ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଏହି ପୁରସ୍କାର ଓଡ଼ିଶାରେ ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ପାରମ୍ପରିକ କଳାରେ ଅସାଧାରଣ ଅବଦାନ ଦେଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷଙ୍କୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ସମ୍ମାନିତ କରାଯାଏ।

କାଶ୍ମୀରରେ ଏବେ ବି ଅନେକ ପ୍ରଥା ଅଛି ଯାହା ହିନ୍ଦୁ ଏବଂ ମୁସଲମାନମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମାନ। ନାମକରଣ ଉତ୍ସବଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ବିବାହ ଅବସରରେ କରାଯାଉଥିବା ରୀତିନୀତି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏଥିରେ ରହିଛି। ଆସନ୍ତୁ ସେ ବିଷୟରେ ଜାଣିବା…

ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି, ଏହିଦିନ ଯିଏ ଅଖିମୁଠି ଅନୁକୂଳ କରି ଧାନକ୍ଷେତରେ ଚାଷ କରିଥାନ୍ତି ବର୍ଷସାରା ତାଙ୍କର ଧନସମ୍ପଦର ଅଭାବ ରହେନାହିଁ ଏବଂ ଧାନ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ ଫଳିଥାଏ । ପୁରାଣର ଏକ ଉପାଖ୍ୟାନରୁ ଜଣାଯାଏ, ମହର୍ଷି ଜନକ ଭାରତୀୟ କୃଷିଜୀବୀ କୁଳର ପ୍ରତିନିଧି ରୂପେ ଭୂମିପୂଜା କରି ନିଜେ ବୀଜ ବପନ କରୁଥିଲେ ।

କଠୋର ଅଧ୍ୟୟନ ଓ ଅଧ୍ୟବସାୟ ଦ୍ୱାରା ଜ୍ଞାନ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ । ଜ୍ଞାନ ପ୍ରାପ୍ତି ପାଇଁ କୌଣସି ସରଳ ସହଜ ରାସ୍ତା ନାହିଁ । ଏଇ କଥାଟି ବୁଝିନପାରି କେଉଁ ସହଜ ରାସ୍ତା ଧରିଥିଲେ ଋଷିପୁତ୍ର? କ'ଣ ହେଲା ତା'ର ଶେଷ ପରିଣାମ? କାହିଁକି ଜଣେ ବୁଢାଲୋକ ଗଙ୍ଗା ନଦୀରେ ବାଲି ମୁଠା ପକାଉଥିଲେ? ଏମିତି ଆହୁରି ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନ ପଛର କାହାଣୀ ଜାଣିବାକୁ ପଢନ୍ତୁ ମହାଭାରତର ଆଜିର ଅଧ୍ୟାୟ ।

ବିନା ଅଧ୍ୟବସାୟ ଓ ବିନା ଗୁରୁରେ ବିଦ୍ୟା ଶିକ୍ଷା ଅସମ୍ଭବ । ଦେବତାଙ୍କ ଠାରୁ ବର ପାଇ ଅସମ୍ଭବକୁ ସମ୍ଭବ କରିଥିବା ଜଣେ ଋଷିପୁତ୍ର ନିଜର ବିନାଶ ଡାକି ଆଣିଲେ।ଆଉ ଜଣେ ବିଜ୍ଞ ଋଷି ପୁତ୍ର କାମନାରେ ପୀଡିତ ହୋଇ ଅବିବେକୀ କାମ କଲେ । ବ୍ରହ୍ମ ହତ୍ୟା ଓ ପିତୃ ହତ୍ୟା ପାପରେ ଦୋଷୀ ହେଲେ । କ'ଣ ହେଲା ସେ ଋଷି ପୁତ୍ରମାନଙ୍କର? ଜାଣିବାକୁ ପଢନ୍ତୁ ମହାଭାରତର ଆଜିର ଅଧ୍ୟାୟ ।

କାହିଁକି ଜନକ ରାଜାଙ୍କ ଯଜ୍ଞ ସ୍ଥଳକୁ ଯିବାକୁ ଚାହୁଁ ଥିଲେ ଅଷ୍ଟାବକ୍ର ? କାହିଁକି ଦ୍ୱାରପାଳ ତାଙ୍କୁ ଭିତରକୁ ଯିବାକୁ ଦେଉନଥିଲେ ? ସଭାରେ କ'ଣ ଥିଲା ଦୁଇ ଜ୍ଞାନୀ ମଣିଷଙ୍କ ତର୍କର ବିଷୟ ? ତର୍କରେ ହରି ଜଳ ସମାଧି ନେଇଥିବା ବ୍ରାହ୍ମଣମାନେ ଥିଲେ କୋଉଠି ? ଏଇ ସବୁ କଥା ଜାଣିବାକୁ ପଢ଼ନ୍ତୁ ମହାଭାରତର ଆଜିର ଅଧ୍ୟାୟ ।

କାହିଁକି ନିଜ ଦେହର ମାଂସ କାଟି ନିକିତିରେ ତଉଲୁଥିଲେ ରାଜା ? କୋଉ ଦେବତା ଆସିଥିଲେ ଚଢ଼େଇ ବେଶରେ ? ମା ପେଟରେ ଥିବା ଶିଶୁପୁତ୍ରକୁ କାହିଁକି ଆଠ ବାଙ୍କ ହେବାକୁ ଅଭିଶାପ ଦେଲେ ତା'ର ବାପ ? ସେଇ ବାପର ମୃତ୍ୟୁର ପ୍ରତିଶୋଧ ନେବାକୁ ବାଳକ ପୁତ୍ର ପୁଣି କୁଆଡେ ଯାଇଥିଲେ ? ଏଇ ସମସ୍ତ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ପାଇଁ ପଢ଼ନ୍ତୁ ମହାଭାରତର ଆଜିର ଅଧ୍ୟାୟ ।

ଓଡିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପକ୍ଷରୁ ଜାତୀୟ କବି ବାଞ୍ଛାନିଧିଙ୍କ ରାଜ୍ୟସ୍ତରୀୟ ଜୟନ୍ତୀ ପାଳିତ ହୋଇଯାଇଛି। ଏଠାରେ ବିଶିଷ୍ଟ କବି ନିରାକାର ଦାସଙ୍କୁ ପୁରସ୍କୃତ କରାଯାଇଥିଲା।

ଧର୍ମ ଅଧର୍ମ ଓ ପାପ ପୁଣ୍ୟର ବିଚାର ବଡ ବିଚିତ୍ର। କାହିଁକି ଜଣେ ରାଜା ଶହେ ପୁଅ ଆଶାରେ ନିଜର ଏକମାତ୍ର ପୁଅକୁ ଯଜ୍ଞ କୁଣ୍ଡରେ ବଳି ଦେଲେ? ତାପରେ ରାଜା ଶହେ ପୁଅ ପାଇଲେ ନା ନାହିଁ? କାହିଁକି ଇନ୍ଦ୍ରଦେବ ଓ ଅଗ୍ନିଦେବ ପକ୍ଷୀରୂପ ଧରି ଜଣେ ରାଜାଙ୍କ ଦରବାରକୁ ଆସିଥିଲେ? ଏମିତି ଆହୁରି ଅନେକ ଅଜଣା ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଜାଣିବାକୁ ପଢନ୍ତୁ ଆଜିର ଅଧ୍ୟାୟ।

ଇନ୍ଦ୍ରଙ୍କର ହାତକୁ ଅକାମି କରିଦେଲେ ଚ୍ୟବନ ଋଷି। ଯଜ୍ଞ କୁଣ୍ଡରୁ ସୃଷ୍ଟି କଲେ ମଦ ନାମକ ଏକ ବିଶାଳ ରାକ୍ଷସ। ହେଲେ କାହିଁକି ରାଗିଲେ ଋଷି? ରାଜା କେମିତି ହେଲେ ଗର୍ଭବାନ? ରାଜା ଯୁବନାଶ୍ୱଙ୍କ ଗର୍ଭରୁ ପୁଣି କେମିତି ଜନ୍ମ ହେଲା ପୁଅଟିଏ? ପୁଅର ନାମ ମାନ୍ଧାତା କାହିଁକି ରଖାଗଲା? ଏଇ ସବୁ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଜାଣିବାକୁ ପଢନ୍ତୁ ମହାଭାରତର ଆଜିର ଅଧ୍ୟାୟ।

ତପସ୍ୟାରେ ବସିଥିବା ଋଷିଙ୍କ ଉପରେ ଉଇହୁଙ୍କା ମାଡି ଯାଇଥିଲା । ଦିନେ କୌତୁହଳରେ ରାଜକୁମାରୀ କଣ୍ଟାରେ ହୁଙ୍କାକୁ ଫୁଟାଇଲେ ଯେ ଋଷି ଅନ୍ଧ ହେଇଗଲେ । କଣ ହେଲା ତାପରେ? ରାଜକୁମାରୀଙ୍କୁ କ୍ଷମା କଲେ ଋଷି ନା ଅଭିଶାପ ଦେଲେ? କେମିତି କଲେ ରାଜକୁମାରୀ ପ୍ରାୟଶ୍ଚିତ? ସେସବୁ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ପାଇଁ ପଢନ୍ତୁ ମହାଭାରତର ଆଜିର ଅଧ୍ୟାୟ ।

ପରମ୍ପରା ବଞ୍ଚାଇ ରଖିବା ପାଇଁ ଭିନ୍ନ ଏକ ପ୍ରୟାସ । ପଣା ସଂକ୍ରାନ୍ତିରେ ମନସ୍କାମନା ପୂରଣ ଲାଗି ପଡିଛନ୍ତି କୁମ୍ଭକାର ପରିବାର । ପରିଶ୍ରମ ଅନୁସାରେ ଲାଭ ମିଳୁନଥିଲେ ବି ମାଟି ଘୋଡା ଓ ମାଟି ବଡା ତିଆରି କରି କୌଳିକ ବୄତ୍ତି ବଞ୍ଚାଇ ରଖିବାକୁ ପ୍ରୟାସ କରୁଛନ୍ତି ।

Mahabharat Story: ପିତାଙ୍କ ଆଦେଶରେ କିଏ ନିଜ ଜନ୍ମକଲା ମାଆକୁ ହତ୍ୟା କରିଥିଲେ? କୋଉ ଦୋଷ କରିଥିଲେ ଋଷି ପତ୍ନୀ ଯେ ତାଙ୍କୁ ମୃତ୍ୟୁ ଦଣ୍ଡ ମିଳିଲା? କାହିଁକି ହଜାରେ ହାତ ଥିବା ରାଜାକୁ ଜଣେ ତପସ୍ୱୀ ହତ୍ୟା କଲେ? କାହିଁକି ଏକୋଇଶି ଥର ପୃଥିବୀରୁ କ୍ଷତ୍ରୀୟମାନଙ୍କୁ ଲୋପ କଲେ ସେ? ଏମିତି ଆହୁରି ଅନେକ କାହାଣୀ ଜାଣିବାକୁ ପଢନ୍ତୁ ମହାଭାରତର ଆଜିର ଅଧ୍ୟାୟ ।

କେବଳ ଆଶ୍ରମ ପରିସରରେ ପୁଅ ରୁଷ୍ୟଶୃଙ୍ଗଙ୍କୁ ଅଟକାଇ ରଖି ସାଧକ କରିବାର ଯେଉଁ ପ୍ରୟାସ ଋଷି ବିଭାଣ୍ଡକ କରିଥିଲେ ସେଥିରେ ସେ ଅସଫଳ ହେଲେ କାହିଁକି? କେମିତି କେଉଁ ଚାଲାକିରେ ବୃଦ୍ଧା ଗଣିକା ଋଷିପୁତ୍ରଙ୍କୁ ଅନ୍ୟ ଏକ ଦେଶକୁ ନେଇଗଲା? କ'ଣ କରି ଋଷି ବିଭାଣ୍ଡକଙ୍କ ରାଗକୁ ଥଣ୍ଡା କଲେ ରାଜା ଲୋମପାଦ? ମହାଭାରତ ପୃଷ୍ଠା ଭିତରେ ଥିବା ଏମିତି ଅନେକ ସୁନ୍ଦର କାହାଣୀ ଜାଣିବାକୁ ପଢ଼ନ୍ତୁ ଆଜିର ଅଧ୍ୟାୟ ।