ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ଇତିହାସରେ ୫ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ମହିଳା

୨୦ ଦଶକରେ ବ୍ରିଟିଶ କବଳରୁ ମୁକ୍ତି ହେବା ପରଠାରୁ ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ମହିଳା ସ୍ୱାଧୀନତା ଏବଂ ସମାନତା ପାଇଁ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ ହେବାକୁ ଲାଗିଲା। ମହିଳାମାନେ ପ୍ରଥମେ ସେଠାରେ ସେମାନଙ୍କର ଅଧିକାର ପାଇଁ ଲଢିଥିଲେ। ତାଲିବାନର ଆଭିମୁଖ୍ୟ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ମହିଳା ବିରୋଧୀ ମନେହୁଏ, ଯେଉଁମାନେ ସାଧାରଣତଃ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ଘରର ଚାରିକାନ୍ଥ ଭିତରେ ସୀମିତ ରଖିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ଅଧିକାରକୁ ନଷ୍ଟ କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛା କରନ୍ତି। ତେବେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ଇତିହାସରେ କାଳକ୍ରମେ ଏମିତି ପାଞ୍ଚଜଣ ମହିଳା ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ମହିଳାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବହୁତ ଭଲ କାମ କରିଛନ୍ତି। ଏପରିକି ତାଲିବାନ ଶାସନରେ ସେମାନଙ୍କ ସହ ଲଢେଇ ମଧ୍ୟ କରିଛନ୍ତି।

ତୁର୍କଲର ର ଗଭାରଶଦ୍ ବେଗମ୍ :

୧୩୭୦- ୧୫୦୭ ର ତିରୁରିଦ୍ ରାଜବଂଶର ଶାସନ ସମୟରେ ଗଭାରଶଦ୍ ବେଗମ୍ ଜଣେ ଜଣାଶୁଣା ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ଥିଲେ। ସେ ପଞ୍ଚଦଶ ଶତାବ୍ଦୀର ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ଥିଲେ। ସେ ଶାସକ ଶାହାରୁଖ ତିମୁରିଦଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ। ସେ ନିଃସନ୍ଦେହରେ ଜଣେ ରାଣୀ ଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ସେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ମହିଳାଙ୍କ ଅଧିକାର ପାଇଁ ସ୍ୱର ଉତ୍ତୋଳନ କରିଥିଲେ। ସେ ମଧ୍ୟ ଜଣେ ମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ କଳା ଏବଂ ସଂସ୍କୃତିର ବିକାଶ କରିବାରେ ଏକ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ।

Also Read

ଅନ୍ତିମ ସଂସ୍କାରରେ ଯାଇଥିବା ୪ ପୋଲିସ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ

କଲ୍ୟାଣ ସିଂହଙ୍କ ନାମରେ ନାମିତ ହେବ ଆଲିଗଡ ବିମାନ ବନ୍ଦର !

ବିଲେଇକୁ ଖାଇବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କଲା କୁକୁଡା

ସେ କଳାକାର ଏବଂ କବିମାନଙ୍କୁ ଆଗକୁ ଯିବାରେ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ କରୁଥିଲେ। ଅନେକ ମହିଳା କବି ତାଙ୍କ ସମୟରେ ଆଗକୁ ଆସିବାର ସୁଯୋଗ ପାଇଥିଲେ। ସେତେବେଳେ ତିମୁରିଦ ରାଜବଂଶର ରାଜଧାନୀ ହେରାଟ ଥିଲା, ଯାହା ତାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ କଳା କେନ୍ଦ୍ରରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା। କଳା ଓ ସ୍ଥାପତ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଲା। ଯାହା ଏବେ ବି ଆଫଗାନିସ୍ତାନର କେତେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ଜୀବିତ ଅଛି। ବେଗମ ଜଣେ ଚତୁର ରାଜନୀତିଜ୍ଞ ମଧ୍ୟ ଥିଲେ। ତାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ସେ ନିଜ ପ୍ରିୟ ନାତିଙ୍କୁ ସିଂହାସନରେ ରଖି ୧୦ ବର୍ଷ ଶାସନ କରିଥିଲେ।

ରାବିୟା ବାଲଖାଇ :

ନବମ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନର ବାଲାଖରେ ରାବିୟା ବାଲଖାଇ ଏକ ରାଜ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ସେ ଜଣେ କବି ଥିଲେ ଯିଏ ଦେଶର ଆଧୁନିକ ପାର୍ସୀ ଭାଷାରେ କବିତା ଲେଖୁଥିଲେ। ସାହିତ୍ୟରେ ସେ ଏତେ ଖ୍ୟାତି ଅର୍ଜନ କଲେ ଯେ ଅନ୍ୟ କବିମାନେ ତାଙ୍କୁ ‌ଈର୍ଷା କରିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ। ଏହା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ ଯେ ଏହି ଈର୍ଷା ହେତୁ ଜଣେ ଜଣାଶୁଣା ପୁରୁଷ କବି ତାଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିଥିଲେ।

କିନ୍ତୁ ତଥ୍ୟ ଅନୁସାରେ ରାଜ ପରିବାରର ଜଣେ ଦାସଙ୍କ ପ୍ରେମରେ ପଡ଼ିଥିବାରୁ ତାଙ୍କ ଭାଇ ରାବିୟାଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିଥିଲେ। ସେ ସେହି ଦାସର ସାହସିକତା ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ରାବିୟା ପ୍ରେମ ବିଷୟରେ ଲେଖିଥିବା କବିତା ତାଙ୍କୁ ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ଇତିହାସରେ ଅମର କରିଦେଇଥିଲା। ସେ ସମାନତା ଏବଂ ନ୍ୟାୟ ପାଇଁ ସଂଗ୍ରାମର ପ୍ରତୀକ ଭାବରେ ପରିଗଣିତ ହେଲେ।

ରାଣୀ ସୋରେୟା ତାରାଜୀ :

ଆଫଗାନିସ୍ତାନର ସବୁଠାରୁ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ରାଜ ପରିବାରର ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ ରାଣୀ ସୋରେୟା ତାରାଜୀ । ସେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନର ରାଜା ଅମାନୁଲ୍ଲା ଖାନଙ୍କ ପତ୍ନୀ ଥିଲେ। ସେ ୧୯୧୯ ରୁ ୧୯୨୧ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବ୍ରିଟିଶମାନଙ୍କ ସହିତ ଯୁଦ୍ଧ କରି ତାଙ୍କ ପତିଙ୍କୁ ମୁକ୍ତ କରିଥିଲେ। ସେତେବେଳେ ସେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ପ୍ରଗତିଶୀଳ ଚିନ୍ତାଧାରାର ଶାସକ ଥିଲେ। ସୋରେୟା କେବଳ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷିତ ନ ଥିଲେ ବରଂ ସେ ମହିଳା ଅଧିକାର ଏବଂ ବାଳିକା ଶିକ୍ଷାର ଜଣେ ଓକିଲ ଥିଲେ। ଏହା ପରେ ସେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ବାଳିକା ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଖୋଲିଥିଲେ। ପ୍ରଥମ ମହିଳା ପତ୍ରିକା ଇରଶାଦ-ଇ-ନିଶୱାନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କର ଏହି ଦର୍ଶନ ଆଜି ବି ଦେଶର ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ପ୍ରେରଣା ଯୋଗାଉଛି।

ନାଦିଆ ଅଞ୍ଜୁମା :

୧୯୮୦ରେ ହେରାଟରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ନାଦିଆ ଅଞ୍ଜୁମା। ନାଦିଆ ଅନ୍ୟ ମହିଳାମାନଙ୍କ ସହିତ ଅଣ୍ଡର୍‌ଗ୍ରାଉଣ୍ଡ୍‌ ସ୍କୁଲ୍‌ ଏବଂ ସାହିତ୍ୟିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପରେ ଯୋଗଦେବା ଆରମ୍ଭ କଲେ। ହେରାଟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ପ୍ରଫେସର ମହମ୍ମଦ ଅଲି ରାହୟାବ ତାଙ୍କୁ ସାହିତ୍ୟ ଶିକ୍ଷା ଦେଇଥିଲେ। ଏହା ସେହି ସମୟ ଥିଲା ଯେତେବେଳେ ତାଲିବାନ ମହିଳାଙ୍କ ଶିକ୍ଷା ଉପରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଲଗାଇଥିଲା। ଯେତେବେଳେ ତାଲିବାନର ଶାସନ ସମାପ୍ତ ହେଲା, ନାଦିଆ ହେରାଟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଅଧ୍ୟୟନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଖୁବ୍ ଶୀଘ୍ର ସେ ଜଣେ ଜଣାଶୁଣା କବି ଭାବରେ ପରିଚିତ ହେଲେ। ତାଙ୍କର କବିତା ପୁସ୍ତକ ‘ଗୁଲ ଇ ଦାଉଦି’ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା। ନାଦିଆ ଅଧିକ ଖ୍ୟାତି ପାଇଲେ ଯେତେବେଳେ କବିତା ଲେଖିବା କାରଣରୁ ତାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ ତାଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁରେ ନାଦିଆ ଆଫଗାନିସ୍ତାନର ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ଆଗକୁ ଯିବାକୁ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଥିଲେ। ତାଙ୍କର କବିତାଗୁଡ଼ିକ ଅନୁବାଦ କରାଯାଇଛି ଏବଂ ଏହା ଉପରେ ଆଲବମ୍ ମଧ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଛି।

ଲେଫ୍ଟିନେଣ୍ଟ୍‌ କର୍ଣ୍ଣଲ ମଲାଲାଇ କାକର

କାନ୍ଦାହାରରେ ମହିଳାଙ୍କ ବିରୋଧରେ କ୍ରାଇମବ୍ରାଞ୍ଚର ମୁଖ୍ୟ ଥିଲେ ଲେଫ୍ଟିନେଣ୍ଟ୍‌ କର୍ଣ୍ଣଲ ମଲାଲାଇ କାକର। ସେ ଅନେକ ମହିଳାଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲେ, ସେମାନଙ୍କୁ ଉଦ୍ଧାର କରିଥିଲେ। ସେ ଏଭଳି ଏକ ପରିବାରରୁ ଆସିଥିଲେ ଯେଉଁଠି ତାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ ଏବଂ ଭାଇମାନେ ମଧ୍ୟ ପୋଲିସ ବିଭାଗରେ କାମ କରୁଥିଲେ। ସେ ପ୍ରଥମ ମହିଳା ଯିଏକି କାନ୍ଦାହାର ପୋଲିସ ଏକାଡେମୀରୁ ସ୍ନାତକ ହାସଲ କରିଥିଲେ। ସେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଥମ ମହିଳା ଯିଏକି ଦେଶର ଅନୁସନ୍ଧାନକାରୀ ହୋଇଥିଲେ। ସେ ଲିଙ୍ଗଭିତ୍ତିକ ହିଂସା ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଉଥିଲେ। ୨୮ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୦୮ରେ ଜଣେ ତାଲିବାନ ବନ୍ଧୁକଧାରୀ ତାଙ୍କୁ ଗୁଳିକରି ହତ୍ୟା କରିଥିଲା। କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କର ଔଦ୍ଧତ୍ୟ, ସାହସ ଏବଂ ଆଇନ ପାଳନ ପ୍ରବୃତ୍ତି ହେତୁ ବହୁ ସଂଖ୍ୟକ ମହିଳା ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ପୋଲିସ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସେବାରେ ଯୋଗଦେବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ।