ଆଜି ଦେଖାଦେବ 'ସୁପରମୁନ୍'। ଏହା ହେବ ଚଳିତ ବର୍ଷର ସବୁଠାରୁ ବଡ ଖଗୋଲୀୟ ଘଟଣା ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ। ଯେତେବେଳେ ଚନ୍ଦ୍ର ନିଜ କକ୍ଷପଥରେ ପୃଥିବୀର ନିକଟତର ହୁଏ, ସେତେବେଳେ ଏକ ସୁପର୍ମୁନ୍ ଦେଖାଯାଏ। ଆଜି ଗୁରୁ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଦିନ ଆକାଶରେ ସୁପର୍ମୁନ୍ର ସୁନ୍ଦର ଦୃଶ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିବ। ଅନ୍ୟ ଦିନ ଅପେକ୍ଷା ଆଜି ଚନ୍ଦ୍ର ବହୁତ ବଡ, ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଏବଂ ଗୋଲାପୀ ଦେଖାଯିବ।
ଜୁଲାଇ ୧୩ ବା ଆଜି ପୃଥିବୀ ଏବଂ ଚନ୍ଦ୍ର ମଧ୍ୟରେ ଦୂରତା ସବୁଠାରୁ କମ୍ ହେବ। ସୁପର୍ମୁନ୍ ସମୟରେ ପୃଥିବୀରୁ ଚନ୍ଦ୍ରର ଦୂରତା ମାତ୍ର ୩୫୭,୨୬୪ କିଲୋମିଟର ହେବ। ସୁପର୍ମୁନର ପ୍ରଭାବ ସମୁଦ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ଦେଖାଯିବ। ସୁପର୍ମୁନ୍ କାରଣରୁ ସମୁଦ୍ରରେ ବହୁ ଉଚ୍ଚ ଏବଂ ନିମ୍ନ ଜୁଆର ଦେଖିବାକୁ ମିଳିବ।
ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ସୁପର୍ମୁନ୍ ବେଳେ ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ଝଡ ଏବଂ ବନ୍ୟା ପରି ପରିସ୍ଥିତି ହୋଇପାରେ। ଏହି ବର୍ଷ ସୁପର୍ମୁନ୍ ଆଜି ରାତି ୧୨:୦୭ରେ ଦେଖାଇବାକୁ ଥିବାବେଳେ ଆସନ୍ତା ବର୍ଷ ଜୁଲାଇ ୩ ରେ ଏହା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିବ।
ଏହା ବ୍ୟତୀତ ସୁପର୍ମୁନ୍ର କିଛି ଘଣ୍ଟା ପରେ ଏକ ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଦେଖାଯିବ, ଯାହା ଦୁଇରୁ ତିନି ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦେଖାଯିବ। ଏହା କିନ୍ତୁ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ହେବ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ଚନ୍ଦ୍ରର ଆକାର ଯୋଗୁଁ ଏମିତି ଲାଗିବ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଏହି ସମୟରେ ଚନ୍ଦ୍ର ଉପରେ ଅତି ପତଳା ଛାୟା ଦେଖାଯିବ। ଚନ୍ଦ୍ରର ପରିବର୍ତ୍ତନ ବହୁତ ଧୀର ହେବ, ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଏହା ଏକ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ରାତି ପରି ଦେଖାଯିବ। ତେବେ ଖାଲି ଆଖିରେ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ଦେଖିବା କଷ୍ଟକର ହେବ।
କାହାକୁ କୁହାଯାଏ ସୁପର୍ମୁନ୍:
ସୁପର୍ମୁନ୍ ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଚନ୍ଦ୍ର ଏହାର ସାଧାରଣ ଆକାରଠାରୁ ବଡ଼ ଦେଖାଯାଏ। ଏହା ସହିତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦିନ ଠାରୁ ଅଧିକ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ମଧ୍ୟ ଦେଖାଯାଏ। ଏଭଳି ହେବାର କାରଣ ହେଉଛି ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଚନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ପୃଥିବୀ ମଧ୍ୟରେ ଦୂରତା ବହୁତ କମ୍ ହୋଇଯାଏ। ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଥିବୀ ନିକଟକୁ ଚାଲି ଆସେ।
ଏହି ଅବସ୍ଥାକୁ ‘ପେରିଜୀ’ କୁହାଯାଏ। ଏହା ସହିତ ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଥିବୀର କକ୍ଷପଥରୁ ମଧ୍ୟ ଦୂରେଇ ଯାଏ, ଯାହାକୁ ‘ଆପୋଜୀ’ କୁହାଯାଏ। ବର୍ତ୍ତମାନ ପୃଥିବୀ ଏବଂ ଚନ୍ଦ୍ର ମଧ୍ୟରେ ଦୂରତା ୪,୦୫,୫୦୦ କିଲୋମିଟର ଅଛି।
କିପରି ସୃଷ୍ଟି ହେଲା ସୁପର୍ମୁନ୍ ଶବ୍ଦ:
ସୁପର୍ମୁନ୍ ଶବ୍ଦ ୧୯୭୯ ମସିହାରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ଶବ୍ଦଟି ଜ୍ୟୋତିଷ ରିଚାର୍ଡ ନୋଲେଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଥିଲା। ଯେତେବେଳେ ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଥିବୀର ୯୦ ପ୍ରତିଶତ ମଧ୍ୟରେ ଆସେ, ସେତେବେଳେ ଏହି ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନ ଘଟଣାକୁ ଏକ ସୁପର୍ମୁନ୍ କୁହାଯାଏ।
ସୁପର୍ମୁନ୍କ୍ୟ୍ ବକ୍ମୁନ୍ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ। ଏହାଛଡା ବିଶ୍ୱରେ ଏହାକୁ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ନାମରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଯାଏ।