ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୪ରେ କାହିଁକି ପାଳନ ହୁଏ ପାଇ(π) ଡେ’

ଗାଣିତିକ ସ୍ଥିରତାକୁ ଚିହ୍ନିବା ପାଇଁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ୧୪ ମାର୍ଚ୍ଚରେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ‘ପାଇ ଡେ (π)’ ପାଳନ କରାଯାଏ।  ଏହାର ଆନୁମାନିକ ମୂଲ୍ୟ - ୩.୧୪ ଆଧାରରେ ପାଳନ କରାଯାଏ, ଯାହାକୁ ମାସ / ଦିନ (୩/୧୪) ଫର୍ମାଟ୍‌ରେ ଲେଖାଯାଏ। ତେବେ ‘ପାଇ ଡେ’କୁ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନୀ ଲ୍ୟାରି ଖାଁ ୧୯୮୮ରେ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଇଥିଲେ। ପରେ ୨୦୧୯ରେ, ୟୁନେସ୍କୋର ୪୦ତମ ସାଧାରଣ ସମ୍ମିଳନୀ ଏହାକୁ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଗଣିତ ଦିବସ ଭାବରେ ପାଳନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲା।

ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ: କାହିଁକି ଓଡ଼ିଶାରେ ମାର୍ଚ୍ଚ ୫ରେ ପଞ୍ଚାୟତିରାଜ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ ? ଜାଣନ୍ତୁ...

ତେବେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଗଣିତ ପ୍ରେମୀମାନେ ଏହି ଦିନକୁ ପାଳନ କରିବା ପାଇଁ ମଜାଳିଆ ଇଭେଣ୍ଟରେ ବିଭିନ୍ନ ଗଣିତ କୁଇଜ୍ ଏବଂ ପ୍ରତିଯୋଗିତା ଆୟୋଜନ କରନ୍ତି। ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ‘ପାଇ’ କ’ଣ ଓ ଏହା ସହିତ ଜଡିତ କିଛି ରୋଚକ କଥା।

ପାଇ କ’ଣ:

ଗଣିତରେ, ପାଇ (π) ଏକ ସ୍ଥିର ସଂଖ୍ୟା ଏବଂ ଏହା ହେଉଛି ଏକ ବୃତ୍ତର ପରିଧିର ଅନୁପାତ। ଏହା ହେଉଛି ଏକ ସ୍ଥିର ସଂଖ୍ୟା ଯାହାକି ପ୍ରାୟ ୩.୧୪ କିମ୍ବା ୨୨/୭ ସହିତ ସମାନ ଏବଂ ଏହାକୁ ଗ୍ରୀକ୍ ଅକ୍ଷର π ଦ୍ୱାରା ଲେଖାଯାଏ।

‘ପାଇ’କୁ ନେଇ କେତେକେ ରୋଚକ ତଥ୍ୟ:

• ପାଇ ହେଉଛି ଏକ ଅପରିମେୟ ସଂଖ୍ୟା ଅର୍ଥାତ ଯେକୌଣସି ପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂଖ୍ୟାକୁ ଅନ୍ୟ ସଂଖ୍ୟା ଦ୍ୱାରା ବିଭକ୍ତ କରି ‘ପାଇ’ର ଗଣନା କରିବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ।
• ‘ପାଇ’ କେବେ ଶେଷ ହୁଏନି କି ଏହାକୁ କଦାପି ପୁନରାବୃତ୍ତି କରାଯାଏ ନି।
• ଯେହେତୁ ‘ପାଇ’ର ମୂଲ୍ୟ କେବେ ଶେଷ ହୁଏ ନାହିଁ, ଆମେ ଏକ ବୃତ୍ତର ସଠିକ୍ ପରିଧି କିମ୍ବା କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ଖୋଜିପାରିବା ନାହିଁ।
• ଗ୍ରୀକ୍ ବର୍ଣ୍ଣମାଳାରେ ‘ପାଇ’ ହେଉଛି ଷୋଡଶ ଅକ୍ଷର, ଏବଂ ଇଂରାଜୀ p ହେଉଛି ବର୍ଣ୍ଣମାଳାରେ ଷୋଡଶ ଅକ୍ଷର
• ‘ପାଇ’ ହେଉଛି ଏକ ବୃତ୍ତର ପରିଧିର ଅନୁପାତ
• ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ, ଆର୍କିମିଡିସ୍ ପ୍ରଥମ ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ ଯିଏ ‘ପାଇ’ର ଅଧ୍ୟୟନ କରିଥିଲେ
• ଆଲବର୍ଟ ଆଇନଷ୍ଟାଇନ ‘ପାଇ ଦିବସ’ରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲେ

‘ପାଇ ଦିବସ’ର ଇତିହାସ:

• ‘ପାଇ’ ବିଷୟରେ ଜାଣିବା ପାଇଁ ଆମକୁ କିଛି ହଜାର ବର୍ଷ ପଛକୁ ଯିବାକୁ ପଡିବ। ‘ପାଇ’ର ମୂଲ୍ୟ ପ୍ରଥମେ ପ୍ରାଚୀନ ଜଗତର ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ଗଣିତଜ୍ଞମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ସିରେକ୍ୟୁଜ୍‌ର ଆର୍କିମିଡିସ୍ (ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ୨୮୭-୨୧୨) ଦ୍ୱାରା ଗଣନା କରାଯାଇଥିଲା।
• ୱିଲିୟମ୍ ଆଟ୍ରେଡ୍ ଏହାକୁ ୧୬୪୭ର କାର୍ଯ୍ୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ, ଏହା ପରେ ବୈଜ୍ଞାନିକ ସମ୍ପ୍ରଦାୟଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଏହାକୁ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିଲା।