Vishvakarma Jayanti 2023: ବିଶ୍ୱକର୍ମା କିଏ, ଏ ସୃଷ୍ଟି ପାଇଁ ତାଙ୍କର କି ଅବଦାନ ଅଛି; ଏହାକୁ ନେଇ ୮ଟି ରୋଚକ କଥା

ଭଗବାନ ବିଶ୍ୱକର୍ମାଙ୍କୁ ଦୁନିଆର ପ୍ରଥମ ଇଞ୍ଜିନିୟର ଭାବରେ ପରିଗଣିତ କରାଯାଏ। ଏନେଇ ବିଶ୍ୱକର୍ମା ପୂଜାରେ ସମସ୍ତ ଯନ୍ତ୍ର ଓ ଉପକରଣ ପୂଜା କରାଯାଏ। ପ୍ରତିବର୍ଷ ବିଶ୍ୱକର୍ମା ଜୟନ୍ତୀ କନ୍ୟା ସଂକ୍ରାନ୍ତି ଦିନ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଭଗବାନ ବିଶ୍ୱକର୍ମାଙ୍କ ସନାତନ ଧର୍ମରେ ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ୱ ରହିଛି।

ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଏହି ପୃଥିବୀରେ ଯାହା କିଛି ବି ଅଛି ତାହା ଭଗବାନ ବିଶ୍ୱକର୍ମାଙ୍କ ସୃଷ୍ଟି। ଶାସ୍ତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମା ସମସ୍ତ ସୃଷ୍ଟିକୁ ରଚନା କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ଭଗବାନ ବିଶ୍ୱକର୍ମା ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡକୁ ସୁନ୍ଦର ଭାବରେ ସଜାଇଛନ୍ତି। ଭଗବାନ ବିଶ୍ୱକର୍ମାଙ୍କୁ ଏହି ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ଇଞ୍ଜିନିୟର ଭାବରେ ପରିଗଣିତ କରାଯାଏ।

କୁହାଯାଏ ଭଗବାନ ବିଶ୍ୱକର୍ମା ବାସ୍ତୁର ସନ୍ତାନ ଏବଂ ବାସ୍ତୁର ଜନକ ହେଲେ ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମା। ଏହି କାରଣରୁ ଭଗବାନ ବିଶ୍ୱକର୍ମାଙ୍କୁ ବାସ୍ତୁଶାସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ପିତା ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ମହାଭାରତ ସମୟରେ ଭଗବାନ ବିଶ୍ୱକର୍ମା ରାବଣର ଲଙ୍କା, ଦେବଲୋକ, ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ଦ୍ୱାରକା ଏବଂ ଇନ୍ଦ୍ରପ୍ରସ୍ଥ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ। ବିଶେଷକରି ବିଶ୍ୱକର୍ମା ଜୟନ୍ତୀ ଉପରେ ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟରେ ବ୍ୟବହୃତ ସାମଗ୍ରୀ ଏବଂ ଉପକରଣଗୁଡ଼ିକୁ ପୂଜା କରିବାର ନିୟମ ରହିଛି। ଏହି ଦିନ ପୂଜା ପରେ ସମସ୍ତ ନିର୍ମାଣ ଅନୁଷ୍ଠାନ ବନ୍ଦ ରଖାଯାଇଥାଏ।

ବିଶ୍ୱକର୍ମା କିଏ ଓ ଏ ସୃଷ୍ଟି ପାଇଁ ତାଙ୍କର ଅବଦାନ:

• ବିଷ୍ଣୁ ପୁରାଣ ଅନୁସାରେ ଭଗବାନ ବିଶ୍ୱକର୍ମାଙ୍କୁ ଦେବତାମାନଙ୍କ ଶିଳ୍ପୀ କୁହାଯାଏ। ପୁରାଣରେ ତାଙ୍କ ପାଇଁ ବର୍ଧକୀ ବା କାଷ୍ଠଶିଳ୍ପୀ ଶବ୍ଦ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି।
• ବାସ୍ତୁଦେବଙ୍କ ବିବାହ ଅଙ୍ଗିରସୀ ନାମକ କନ୍ୟାଙ୍କ ସହ ହୋଇଥିଲା। ସେମାନଙ୍କ ଠାରୁ ଭଗବାନ ବିଶ୍ୱକର୍ମାଙ୍କ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲା। ବାସ୍ତୁଦେବ ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କର ପୁଅ ଧର୍ମଙ୍କ ସନ୍ତାନ ଥିଲେ।
• ବ୍ରହ୍ମା ଭଗବାନ ବିଶ୍ୱକର୍ମାଙ୍କୁ ସୃଷ୍ଟିର ଶିଳ୍ପୀକାର ଭାବେ ନିଯୁକ୍ତ କରିଥିଲେ। ସେ ସ୍ୱର୍ଗଲୋକ, ଇନ୍ଦ୍ରପୁରୀ, ଦ୍ୱାରକା ନଗରୀ, ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ଲଙ୍କା, ସୁଦାମାପୁରୀ ଭଳି ଅନେକ ନଗର ଓ ସ୍ଥାନ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ।
• ଭଗବାନ ବିଶ୍ୱକର୍ମା ଯମରାଜଙ୍କ କାଳଦଣ୍ଡ, ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ସୁଦର୍ଶନ ଚକ୍ର, ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କର ତ୍ରିଶୁଳ, ପୁଷ୍ପକ ବିମାନ ସମେତ ଅନେକ ଅସ୍ତ୍ର ଶସ୍ତ୍ର ଓ ଉପକରଣ ତିଆରି କରିଥିଲେ।
• ଭଗବାନ ବିଶ୍ୱକର୍ମାଙ୍କୁ ଯନ୍ତ୍ର ଓ ଉପକରଣର ଦେବତା ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଧାର୍ମିକ ମାନ୍ୟତା ଅନୁସାରେ ଏ ସୃଷ୍ଟିରେ ନିର୍ମାଣ ହୋଇଥିବା ସବୁ ବସ୍ତୁର ମୂଳରେ ହିଁ ଭଗବାନ ବିଶ୍ୱକର୍ମା ଅଛନ୍ତି।
• ଏହା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ ଯେ ଭଗବାନ ବିଶ୍ୱକର୍ମା ସର୍ବପ୍ରଥମେ ଏ ସୃଷ୍ଟିର ମାନଚିତ୍ର ତିଆରି କରିଥିଲେ।
• ଭଗବାନ ବିଶ୍ୱକର୍ମାଙ୍କ ୫ଟି ଅବତାର ଅଛି। ସେସବୁ ହେଲା ବିରାଟ ବିଶ୍ୱକର୍ମା, ଧର୍ମବଂଶୀ ବିଶ୍ୱକର୍ମା, ଅଙ୍ଗିରାବଂଶୀ ବିଶ୍ୱକର୍ମା, ସୁଧନ୍ୱା ବିଶ୍ୱକର୍ମା ଓ ଭୃଗୁବଂଶୀ ବିଶ୍ୱକର୍ମା।
• ଭଗବାନ ବିଶ୍ୱକର୍ମାଙ୍କର ୫ଟି ପୁତ୍ର ମଧ୍ୟ ଅଛନ୍ତି। ସେମାନେ ହେଲେ ମନୁ, ମୟ, ତ୍ୱଷ୍ଟା, ଶିଳ୍ପୀ ଓ ଦୈବଜ୍ଞ। ଏହାଛଡା ତିନି ପୁତ୍ର ଜୟ, ବିଜୟ ଓ ସିଦ୍ଧାର୍ଥଙ୍କ ବର୍ଣ୍ଣନା ମଧ୍ୟ କରାଯାଏ। ଏମାନେ ସମସ୍ତେ ଶିଳ୍ପୀଶାସ୍ତ୍ର ଓ ବାସ୍ତୁଶାସ୍ତ୍ରରେ ବିଦ୍ୱାନ ଥିଲେ।