ଆଜି ଭାରତୀୟ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟରେ ଅନେକ ମହିଳା ଅଧିକାରୀ ଅଛନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ଦେଶର ସୀମା ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ବାୟୁସେନା, ନୌସେନା ଏବଂ ସେନାରେ ନିୟୋଜିତ ଅଛନ୍ତି। ଏହି ମହିଳା ଅଧିକାରୀମାନେ ଭାରତର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ତାଲିମ ନେଉଛନ୍ତି। ସେମାନେ ଦେଶ ପାଇଁ ନିଜ ଜୀବନକୁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବାକୁ ପଛଘୁଞ୍ଚା ଦେଉ ନାହାନ୍ତି। ସେହିଭଳି ଭାରତର ଲୋକଙ୍କୁ ଦେଶର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ବିବାଦ ଏବଂ ସମସ୍ୟାରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ମହିଳା ପୋଲିସ ଅଧିକାରୀ, ଡାକ୍ତର ଏବଂ ନର୍ସମାନେ ଅଛନ୍ତି।
ସେ କିନ୍ତୁ ଏମିତି ଜଣେ ମହିଳା ଥିଲେ ଯିଏ ଭାରତୀୟ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟରେ ଜଡିତ ନଥିଲେ କି କୌଣସି ତାଲିମ ମଧ୍ୟ ନେଇ ନଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବାର ସୁଯୋଗ ଆସିଲା ସେତେବେଳେ ସେ ଆତଙ୍କବାଦୀଙ୍କ ସାମ୍ନାରେ ଠିଆ ହୋଇ ନିଜ ଜୀବନକୁ ବିପଦରେ ପକାଇ ୩୬୦ ଲକ୍ଷ ଜୀବନ ରକ୍ଷା କରିଥିଲେ।
ଏହା ହେଉଛି ନୀରଜା ଭନୋଟଙ୍କ ଶହୀଦତାର କାହାଣୀ। ନୀରଜାଙ୍କ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଏକ ଫିଲ୍ମ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିଲା ଯେଉଁଥିରେ ତାଙ୍କ ଚରିତ୍ରକୁ ସୋନମ କପୁର ଚିତ୍ରଣ କରିଥିଲେ। ନୀରଜାଙ୍କ ଶହୀଦ ହେବାର କାହାଣୀ ସମସ୍ତଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଦେଶପ୍ରେମ ସୃଷ୍ଟି କରେ। ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ତାଙ୍କର ସେହି ସାହସିକତାର କାହାଣୀ।
ନୀରଜାଙ୍କ ଜୀବନୀ:
ଇତିହାସର ପୃଷ୍ଠାରେ ରେକର୍ଡ ହୋଇଥିବା ନୀରଜା ଭନୋଟ୍ ଯାହାଙ୍କର ସାହସିକତାର କାହାଣୀ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ। ଅଶୋକ ଚକ୍ରରେ ପୁରସ୍କୃତ ହୋଇଥିବା ନୀରଜା ହେଉଛନ୍ତି ପ୍ରଥମ ମହିଳା। ସେ ଆତଙ୍କବାଦୀଙ୍କଠାରୁ ଶହ ଶହ ଜୀବନକୁ ରକ୍ଷା କରିଥିଲେ। ସେ ୫ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୬୩ରେ ଏକ ପଞ୍ଜାବୀ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କର ପିଲାଦିନ ଚଣ୍ଡିଗଡ଼ରେ ଅତିବାହିତ ହୋଇଥିଲା। ଚଣ୍ଡିଗଡ଼ର ସେକ୍ରେଡ୍ ହାର୍ଟ ସିନିୟର ସେକେଣ୍ଡାରୀ ସ୍କୁଲ୍ରୁ ପାଠ ପଢା ଆରମ୍ଭ କରିବା ପରେ ସେ ପରିବାର ସହିତ ମୁମ୍ବାଇ ସ୍ଥାନାନ୍ତର ହୋଇଥିଲେ। ସେ ମୁମ୍ବାଇର ସେଣ୍ଟ୍ ଜାଭିୟର କଲେଜରୁ ସ୍ନାତକ ହାସଲ କରିଥିଲେ।
କ୍ୟାରିଅର୍:
ପିଲାଦିନରୁ ନୀରଜା ଖୋଲା ମନୋଭାବ ଏବଂ ସ୍ୱାଧୀନ ପ୍ରକୃତିର ମହିଳା ଥିଲେ। ଥରେ ସେ ନିଜ ଭାଇମାନଙ୍କ ସହିତ ସ୍କୁଟରରେ କୌଣସି ଏକ ସ୍ଥାନକୁ ଯାଉଥିବାବେଳେ ରାସ୍ତା କଡ଼ରେ ଏକ ଦମ୍ପତି ପରସ୍ପର ସହ ଝଗଡା କରୁଥିଲେ। ଯେତେବେଳେ ସେ ତାଙ୍କୁ ଅଟକାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କଲେ, ତାଙ୍କ ଭାଇମାନେ ତାଙ୍କୁ ବାଧା ଦେଇଥିଲେ। ସେତେବେଳେ ୧୭ବର୍ଷୀୟ ନୀରଜା କହିଥିଲେ ଯେ ସେ ଚାପଯୁକ୍ତ ଜୀବନକୁ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି ନାହିଁ।
ସେ ମଡେଲିଂକୁ ଭଲ ପାଉଥିଲେ। ବିବାହ ପରେ ସ୍ୱାମୀଙ୍କଠାରୁ ଅଲଗା ହେବା ପରେ ନୀରଜା ମୁମ୍ବାଇରେ ମଡେଲିଂରେ କ୍ୟାରିୟର ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଏଥି ସହିତ, ସେ ଏକ ବିମାନରେ ଏୟାର ହୋଷ୍ଟେସ୍ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଚାକିରି କରୁଥିଲେ।
୧୯୮୬ରେ କରାଚିରେ ଏକ ବିମାନ ଉଡିବା ନେଇ ପାଇଲଟଙ୍କୁ ଅପେକ୍ଷା କରିଥିଲା, କିନ୍ତୁ ହଠାତ୍ ଚାରିଜଣ ଆତଙ୍କବାଦୀ ବିମାନକୁ ହାଇଜାକ୍ କରି ସମସ୍ତ ଯାତ୍ରୀଙ୍କୁ ବନ୍ଧୁକ ମୁନରେ ରଖିଥିଲେ। ଆତଙ୍କବାଦୀମାନେ ଏକ ବଡ଼ ଆକ୍ରମଣ ପାଇଁ ବିମାନକୁ ଅପହରଣ କରିବାକୁ ଯାଉଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ରାତିର ଅନ୍ଧାରରେ ନୀରଜା ନିଜ ବୁଦ୍ଧି ଖଟେଇ ବିମାନର କବାଟ ଖୋଲି ସମସ୍ତ ଯାତ୍ରୀଙ୍କ ଜୀବନ ରକ୍ଷା କରିଥିଲେ। ତେବେ ଏହି ସମୟରେ ଆତଙ୍କବାଦୀମାନେ ଗୁଳି ଚଳାଇ ତାଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିଥିଲେ।
ବିମାନରେ ୩୬୦ ଲୋକ ଥିଲେ, ଯାହାଙ୍କୁ ନୀରଜା ନିଜ ଜୀବନକୁ ବିପଦରେ ପକାଇ ଉଦ୍ଧାର କରିଥିଲେ। ଏନେଇ ସେ ଭାରତର ପ୍ରଥମ ମହିଳା ହୋଇପାରିଥିଲେ ଯିଏକି ଅଶୋକ ଚକ୍ର ପୁରସ୍କାର ପାଇଥିଲେ। ତାଙ୍କର ସାହସିକତା ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ତମଗା-ଏ-ଇନ୍ସାନିୟତ ଆଖ୍ୟା ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଇଥିଲା।