ବହୁ ଦିନରୁ ଭାରତୀୟ ଆୟୁର୍ବେଦରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଫୁଲ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଆସୁଛି। କୁହାଯାଏ କିଛି ବିଶେଷ ଫୁଲ ରୋଗ ଭଲ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ଅଟନ୍ତି। ଏହି ଫୁଲଗୁଡିକ ଔଷଧ ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ। ଫୁଲ ଆମ ଜୀବନର ଏକ ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ ଅଙ୍ଗ ଏବଂ ସେଗୁଡ଼ିକ କେବଳ ଆପଣଙ୍କ ଚାରିପାଖରେ ଥିବା ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟକୁ ବଢାଏ ନାହିଁ, ପୋଷଣ ଏବଂ ଔଷଧୀୟ ଉପଯୋଗୀ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ। ଅନେକ ସୁନ୍ଦର ଦେଖାଯାଉଥିବା ଫୁଲ ପାଖରେ ଚର୍ମ ସମସ୍ୟାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଅନେକ ପ୍ରକାରର ସଂକ୍ରମଣ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୁସ୍ଥ ହେବାର ଶକ୍ତି ଅଛି। ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିନେବା ଏହିଭଳି କିଛି ଫୁଲ ବିଷୟରେ।
ଗୋଲାପ :
ଗୋଲାପ ଫୁଲରେ ଟେନିନ୍, ଭିଟାମିନ୍ ଏ, ବି ଏବଂ ସି ଥାଏ। ଗରମ ଓ ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା କମାଇବା ପାଇଁ ଗୋଲାପ ଫୁଲ ରସ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ। ଶୁଖିଲା ଫୁଲ ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ମୁତ୍ରବର୍ଦ୍ଧକ ଭାବରେ ଦିଆଯାଏ ଏବଂ ପାଖୁଡାଗୁଡିକ ପେଟ ସଫା କରିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ। ଗୋଲାପ ପାଖୁଡାଗୁଡିକ ‘ମୁର୍ବ୍ବା’ ପରି ମିଠା ତିଆରିରେ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ଏବଂ ଏହା ହଜମ ସହ ଜଡିତ ସମସ୍ୟା ହ୍ରାସ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ। କାଶ, ଆଜ୍ମା, ବ୍ରୋଙ୍କାଇଟିସ୍ ପରି ଫୁସ୍ଫୁସ୍ ସମସ୍ୟା ଏବଂ ହଜମ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଭଳି ରୋଗର ଉପଶମ ପାଇଁ ଗୋଲାପ ଫୁଲ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରିବ। ଗୋଲାପ ଜଳ ଆଖି ପୋଡା ମଧ୍ୟ ଦୂର କରିଥାଏ। କୋଷ୍ଠକାଠିନ୍ୟ ହ୍ରାସକରିବା ପାଇଁ ଗୋଲାପ ଚା’ ପିଆ ଯାଇପାରେ।
ଚମ୍ପା :
ଚର୍ମ ରୋଗ, କ୍ଷତ ଏବଂ ଅଲସର ଭଳି ବିଭିନ୍ନ ରୋଗ ପାଇଁ ଆୟୁର୍ବେଦିକ ଔଷଧରେ ଏହି ସୁଗନ୍ଧିତ ଫୁଲ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ। ଚମ୍ପା ଫୁଲର କାଢା ବାନ୍ତି, ଜ୍ୱର, ମୁଣ୍ଡ ବୁଲାଇବା, କାଶ ଏବଂ ବ୍ରୋଙ୍କାଇଟିସ୍ ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ।
ମନ୍ଦାର :
ମନ୍ଦାର ଫୁଲର ପାଖୁଡା ଲାଲ, ଗୋଲାପୀ, ଧଳା, ହଳଦିଆ ଓ ନାରଙ୍ଗୀ ରଙ୍ଗର ହୋଇଥାଏ। ଆୟୁର୍ବେଦିକ ଚା ତିଆରି କରିବାରେ ମନ୍ଦାର ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ଯାହା ରକ୍ତଚାପର ସ୍ତରକୁ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ। ଏହା ଲୁଜ୍ ମୋସନ୍, ପାଇଲ୍ସ, ଋତୁସ୍ରାବ ସହିତ କେଶ ଝଡିବା, ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ, କାଶରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ।
ପଦ୍ମ :
ଧଳା କିମ୍ବା ଗୋଲାପୀ ରଙ୍ଗର ଦୁଇ ପ୍ରକାର ପଦ୍ମ ଫୁଲ ଦେଖାଯାଏ। ପଦ୍ମ ଫୁଲର ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ଅର୍ଥ ରହିଛି। ତାପମାତ୍ରା, ତୃଷା, ଚର୍ମ ରୋଗ, ପୋଡାଜଳା, ଫୁଲା, ଲୁଜ୍ ମୋସନ୍ ଏବଂ ବ୍ରୋଙ୍କାଇଟିସ୍ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ଏହା ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ବୋଲି ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଛି।
ଚନ୍ଦ୍ରମଲ୍ଲିକା :
ଚନ୍ଦ୍ରମଲ୍ଲିକା ସାଧାରଣତଃ ହଳଦିଆ ଫୁଲ ହୋଇଥାଏ। ଏହି ଫୁଲର ରସ କିମ୍ବା ଇନଫ୍ୟୁଜନ୍ ମୁଣ୍ଡ ବୁଲାଇବା, ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ, ଫୁରୁଙ୍କୁଲୋସିସ୍ ଭଲ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ। ଏହାର ପୁଷ୍ପରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଗରମ ଚା’ ଶରୀରର ଯନ୍ତ୍ରଣା ଏବଂ ଜ୍ୱରକୁ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ଫଳପ୍ରଦ। ଏହା ହଜମ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଭଲ କରିବା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ।
ମଲ୍ଲି :
ସୁଗନ୍ଧିତ ମଲ୍ଲି ଫୁଲରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଚା ଦୀର୍ଘ ଦିନରୁ ଚିନ୍ତା, ଅନିଦ୍ରା ଏବଂ ସ୍ନାୟୁ ପ୍ରଣାଳୀ ସମସ୍ୟାରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଆସୁଛି। ଏହା ହଜମ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ୟା, ପିରିୟଡ୍ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଏବଂ ପ୍ରଦାହକୁ ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଲାଭଦାୟକ।