Bell: ଆଲେକଜାଣ୍ଡର୍ ବେଲଙ୍କର ଟେଲିଫୋନ ଉଦ୍ଭାବନ ଓ ବୈଜ୍ଞାନିକ ସଫଳତାର ଐତିହାସିକ କାହାଣୀ, ଜିରୋରୁ ହିରୋ

ଆଲେକଜାଣ୍ଡର୍ ଗ୍ରାହାମ୍ ବେଲ୍ ସାଧାରଣତଃ ଟେଲିଫୋନର ଉଦ୍ଭାବକ ଭାବରେ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଜଣାଶୁଣା । ଖୁବ୍ କମ୍ ଲୋକ ଜାଣନ୍ତି ଗ୍ରାହାମ୍ ବେଲ୍ କେବଳ ଟେଲିଫୋନ୍ ନୁହେଁ ଯୋଗାଯୋଗ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଉପଯୋଗୀ ଉଦ୍ଭାବନ ମଧ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ଅପ୍ଟିକାଲ୍-ଫାଇବର ସିଷ୍ଟମ୍, ଫୋଟୋଫୋନ୍, ଡେସିବଲ୍ ୟୁନିଟ୍, ଧାତୁ-ଡିଟେକ୍ଟର ଇତ୍ୟାଦି ଉଦ୍ଭାବନ କରିବାର ଶ୍ରେୟ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କୁ ଯାଏ । ଏସବୁ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ବିନା ଯୋଗାଯୋଗ ବିପ୍ଳବର କଳ୍ପନା କରିବା ସମ୍ଭବ ନଥିଲା ।

ସାଉଣ୍ଡ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ପ୍ରତି ଗ୍ରାହାମ୍ ବେଲଙ୍କର ଆଗ୍ରହ ଗଭୀର ଏବଂ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଥିଲା, କାରଣ ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀ ଏବଂ ମାଆ ଉଭୟ ବଧିର ଥିଲେ । ଏଥିପାଇଁ ୧୮୭୭ ମସିହାରେ ବେଲ ଟେଲିଫୋନ୍ କମ୍ପାନୀ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ପରିଶେଷରେ ଏହି ପ୍ରତିଭାବାନ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଦୂରସଂଚାରରେ ତାଙ୍କ ଉଦ୍ଭାବନ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ୧୮ରୁ ଅଧିକ ପେଟେଣ୍ଟ ହାସଲ କରିଥିଲେ ।

ପ୍ରାଥମିକ ଜୀବନ ଏବଂ ଶିକ୍ଷା

୩ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୮୪୭ ରେ ସ୍କଟଲ୍ୟାଣ୍ଡର ଏଡିନବର୍ଗରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ଆଲେକଜାଣ୍ଡର୍ ଗ୍ରାହାମ୍ ବେଲ୍ । ବେଲଙ୍କ ପିତା ଆଲେକଜାଣ୍ଡର ମେଲଭିଲେ ବେଲ ଜଣେ ସ୍ପିଚ ଥେରାପିଷ୍ଟ ଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କ ମାଆ ଏଲିଜାବେଥ ସିମନଓ ବେଲ ବଧିର ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଜଣେ କୁଶଳୀ ପିଆନୋବାଦକ ଥିଲେ।

ଆଲେକଜାଣ୍ଡର୍ ଗ୍ରାହାମ ବେଲ ପିଲାବେଳୁ ବୌଦ୍ଧିକ ରୂପରେ ଜିଜ୍ଞାସୁ ଥିଲେ । ସେ ପିଆନୋ ଅଧ୍ୟୟନ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଅଳ୍ପ ବୟସରେ ଜିନିଷ ଉଦ୍ଭାବନ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଯେତେବେଳେ ତାଙ୍କୁ କୋଡ଼ିଏ ବର୍ଷ ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କର ଦୁଇ ଭାଇ ଯକ୍ଷ୍ମା ରୋଗରେ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିଲେ । 

ବେଲଙ୍କ ଶିକ୍ଷା ଘରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ବେଲ ପାଠପଢ଼ାରେ ବିଚକ୍ଷଣ ନଥିଲେ,କିନ୍ତୁ ସେ କମ ବୟସରୁ ହିଁ ସମସ୍ୟା ସମାଧାନ କରିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଥିଲେ । ମାତ୍ର ୧୨ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଘୂର୍ଣ୍ଣନ କରୁଥିବା ପେଡାଲ ଓ କଣ୍ଟାଯୁକ୍ତ ବ୍ରସର ଉଦ୍ଭାବନ କରିଥିଲେ । ଏହାଦ୍ୱାରା ଚାଷୀଭାଇଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ ମିଳିଥିଲା, ଗହମ ଦାନାରୁ କୁଟାକୁ ଶୀଘ୍ର ହଟାଇ ହେଉଥିଲା ।

ଧ୍ୱନି ଉପରେ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପରୀକ୍ଷଣ

୧୬ ବର୍ଷ ବୟସରେ ବେଲ୍ ଭାଷଣର ଯାନ୍ତ୍ରିକ ଅଧ୍ୟୟନ ଆରମ୍ଭ କଲେ । ସେ ରୟାଲ ହାଇସ୍କୁଲ ଏବଂ ଏଡିନବର୍ଗ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପାଠ ପଢ଼ିଥିଲେ । ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ୧୮୭୦ ମସିହାରେ ପରିବାର ସହ ଆମେରିକା ଚାଲିଯାଇଥିଲେ ଗ୍ରାହାମ ବେଲ ।

ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ ଥିବାବେଳେ ବେଲ ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ବିକଶିତ ଏକ ସିଷ୍ଟମର ପ୍ରୟୋଗ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ, ଯାହାକୁ ବଧିର ପିଲାମାନଙ୍କୁ ପଢ଼ାଇବା ପାଇଁ ବିକଶିତ କରାଯାଇଥିଲା । ସେହି ସିଷ୍ଟମକୁ ଦୃଶ୍ୟ ବକ୍ତବ୍ୟ କୁହାଯାଉଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରତୀକର ଏକ ସେଟ୍ ବକ୍ତବ୍ୟର ଶବ୍ଦକୁ ପ୍ରତିପାଦିତ କରୁଥିଲା ।

୧୮୭୨ ମସିହାରେ ସେ ବୋଷ୍ଟନରେ ସ୍କୁଲ୍ ଅଫ୍ ଭୋକାଲ୍ ଫିଜିଓଲୋଜି ଏବଂ ମେକାନିକ୍ସ ଅଫ୍ ସ୍ପିଚ୍ ଖୋଲିଥିଲେ, ଯେଉଁଠାରେ ବଧିର ପିଲାଙ୍କୁ କଥା କହିବା ଶିଖାଯାଉଥିଲା । ତାଙ୍କ ପାଖରେ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର କୌଣସି ଡିଗ୍ରୀ ନଥିଲେ ସୁଦ୍ଧା ୨୬ ବର୍ଷ ବୟସରେ ବୋଷ୍ଟନ୍ ୟୁନିଭରସିଟି ସ୍କୁଲ୍ ଅଫ୍ ଓରାଟୋରୀରେ ଭୋକାଲ୍ ଫିଜିଓଲୋଜି ଏବଂ ଏଲୋକ୍ୟୁସନ୍ ପ୍ରଫେସର ହୋଇଥିଲେ । ଶିକ୍ଷାଦାନ କରିବା ସମୟରେ ବେଲ ବଧିର ଛାତ୍ରୀ ମାବେଲ ହବର୍ଡଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ ଓ ତାଙ୍କ ପ୍ରେମରେ ପଡ଼ିଥିଲେ । ଉଭୟେ ୧୧ ଜୁଲାଇ ୧୮୭୭ ରେ ବିବାହ କରିଥିଲେ। ସେମାନଙ୍କର ଚାରି ସନ୍ତାନ ଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରୁ ଦୁଇ ପୁଅ ପିଲାଦିନେ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିଲେ ।

କେବେ ଆବିଷ୍କାର ହୋଇଥିଲା ଟେଲିଫୋନ ?

୧୮୭୧ ରେ ବେଲ୍ ହାରମୋନିକ୍ ଟେଲିଗ୍ରାଫ୍ ଉପରେ କାମ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ, ଏହା ଏପରି ଏକ ଉପକରଣ ଯାହା ଏକାଧିକ ବାର୍ତ୍ତାକୁ ଏକ ସମୟରେ ଗୋଟିଏ ତାର ଉପରେ ପ୍ରସାରିତ କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦେଉଥିଲା । ନିବେଶକଙ୍କ ଗୋଷ୍ଠୀ ଦ୍ୱାରା ସମର୍ଥିତ ଏହି ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରି ବେଲ ତାର ଉପରେ ମାନବ ସ୍ୱରକୁ ବିସ୍ତାର କରିବାର ଉପାୟ ଖୋଜିବାରେ ବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଯାଇଥିଲେ ।

୧୮୭୫ ସୁଦ୍ଧା ବେଲ, ତାଙ୍କ ସାଥୀ ଥୋମାସ୍ ୱାଟସନଙ୍କ ସାହାଯ୍ୟରେ ଏକ ସରଳ ରିସିଭର୍ ଡିଜାଇନ୍ କରିଥିଲେ ଯାହା ବିଦ୍ୟୁତକୁ ଧ୍ୱନିରେ ପରିଣତ କରିପାରୁଥିଲା । ସେ ସମୟରେ ଆଣ୍ଟୋନିଓ ମେଉଚି ଏବଂ ଇଲିଶା ଗ୍ରେଙ୍କ ସମେତ ଅନ୍ୟ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ମଧ୍ୟ ସମାନ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ ଏବଂ ଟେଲିଫୋନ୍ ଉଦ୍ଭାବନରେ କାହାକୁ ଶ୍ରେୟ ଦିଆଯିବା ଉଚିତ ଏନେଇ ବିତର୍କ ଚାଲିଥିଲା । ତେବେ ବେଲ ଏହି ଉଦ୍ଭାବନର ଅଧିକାର ସୁରକ୍ଷିତ କରିବାରେ ପ୍ରଥମ ବ୍ୟକ୍ତି ହେବା ପାଇଁ ପେଟେଣ୍ଟ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ ।

ମାର୍ଚ୍ଚ ୭, ୧୮୭୬ ରେ ବେଲଙ୍କୁ ଟେଲିଫୋନ୍ ଉଦ୍ଭାବନ ପାଇଁ ପେଟେଣ୍ଟ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା । କିଛି ଦିନ ପରେ ସେ ୱାଟସନଙ୍କୁ ପ୍ରଥମ ଟେଲିଫୋନ୍ କଲ କରି ବର୍ତ୍ତମାନର ପ୍ରସିଦ୍ଧ ବାକ୍ୟାଂଶ କହିଥଲେ, ‘ତୁମେ ଏଠାକୁ ଆସ ମୋତେ ତୁମର ଆବଶ୍ୟକ ଅଛି’ । ଏହି ସମୟରେ ସେ ହାଲୋ ନୁହେଁ ଆହ୍ବେ କହିଥିଲେ। ଏହାକୁ ବ୍ୟବହାର କରିବା ପରେ ଅନେକ ଭୁଲ ଶବ୍ଦ ଶୁଣିଥିଲେ। ଶେଷରେ ଥୋମାସ ଏଡିସନ ଏହାକୁ ଭୁଲ ଶୁଣି ୧୮୭୭ ରେ ହାଲୋ କହିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତାବ ରଖିଥିଲେ। ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ପାସ କରିବାକୁ ଥୋମାସ ଏଡିସନ୍ ପିଟର୍ସବର୍ଗର ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ ଡିଷ୍ଟ୍ରିକ୍ଟ ପ୍ରେସିଡେଣ୍ଟଙ୍କୁ ଚିଠି ଲେଖିଥିଲେ, ଯେ ଟେଲିଫୋନରେ ପ୍ରଥମରୁ ହାଲୋ କହିବା ଜରୁରୀ।

୧୮୭୭ରେ ବେଲ୍ ଟେଲିଫୋନ କମ୍ପାନୀ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ, ଯାହା ଆଜି ଏଟି ଆଣ୍ଡ ଟି ନାଁରେ ପରିଚିତ । ୧୯୧୫ ମସିହାରେ ବେଲ୍ ନ୍ୟୁୟର୍କ ସିଟିରୁ ସାନ ଫ୍ରାନ୍ସିସ୍କୋ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୱାଟସନକୁ ପ୍ରଥମ ଟ୍ରାନ୍ସକଣ୍ଟିନେଣ୍ଟାଲ୍ ଫୋନ୍ କଲ କରିଥିଲେ । ଟେଲିଫୋନର ଉଦ୍ଭାବନ କରିଥିଲେ ସୁଦ୍ଧା ଆଲେକଜାଣ୍ଡର୍ ଗ୍ରାହାମ୍ ବେଲ୍ ତାଙ୍କ ଅଧ୍ୟୟନ କକ୍ଷରେ ଟେଲିଫୋନ୍ ରଖୁନଥିଲେ । ବୈଜ୍ଞାନିକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ବିଭ୍ରାନ୍ତି ଘଟିବା ଭୟରେ ସେ ଏପରି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ ।

ଆଇନଗତ ବିବାଦ ଏବଂ ପ୍ରତିଯୋଗିତା

ଉଦ୍ଭାବକ ଗ୍ରେ ଓ ମିଚଉ ସହିତ ଅନ୍ୟ ବୈଜ୍ଞାନିକଙ୍କ ସହିତ ପାଖାପାଖି ୨୦ ବର୍ଷ ଆଇନ ଯୁଦ୍ଧ ଲଢ଼ିଥିଲେ ଗ୍ରାହାମ ବେଲ, ଯେଉଁମାନେ ବେଲଙ୍କ ପେଟେଣ୍ଟ ପୂର୍ବରୁ ଟେଲିଫୋନ୍ ପ୍ରୋଟୋଟାଇପ୍ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିବା ଦାବି କରିଥିଲେ । ଏଥିପାଇଁ ୧୮୮୭ ରେ ଆମେରିକା ସରକାର ବେଲଙ୍କୁ ଦିଆଯାଇଥିବା ପେଟେଣ୍ଟକୁ ଫେରାଇ ଆଣିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ଅନେକ ନିଷ୍ପତ୍ତି ପରେ ବେଲ କମ୍ପାନୀ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ରାୟରେ ଜିତିଥିଲା । ବେଲଙ୍କ କମ୍ପାନୀ ୫୫୦ ରୁ ଅଧିକ କୋର୍ଟ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଶେଷରେ କେହି ସଫଳ ହେଲେ ନାହିଁ ।

ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ: ଭାଙ୍ଗି ଯାଉଥିବା ସମ୍ପର୍କକୁ ଯୋଡ଼ି ଦେଲା ଚାଟଜିପିଟି: ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ଅନୁଭୂତି ବାଣ୍ଟିଲେ ଦମ୍ପତି

ଅନ୍ୟ ଆବିଷ୍କାର ଏବଂ ଅବଦାନ

ଟେଲିଫୋନ୍ ବ୍ୟତୀତ ବେଲ୍ ତାଙ୍କ କ୍ୟାରିଅରରେ ଶହ ଶହ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟରେ କାମ କରିଥିଲେ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପେଟେଣ୍ଟ ହାସଲ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଅନ୍ୟ କେତେକ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଉଦ୍ଭାବନ ହେଲା:

ମେଟାଲ ଡିଟେକ୍ଟର : ବେଲ ପ୍ରଥମେ ଏହି ଉପକରଣର ଉଦ୍ଭାବନ ହତ୍ୟାର ଶିକାର ହୋଇଥିବା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜେମ୍ସ ଏ ଗ୍ୟାରିଫୋଲ୍ଡଙ୍କ ଶରୀରରେ ଥିବା ଗୁଳି ଖୋଜିବା ପାଇଁ କରିଥିଲେ ।

ଫୋଟୋଫୋନ୍: ଫୋଟୋଫୋନ ପ୍ରକାଶରୁ ଏକ କିରଣ ଉପରେ ଭାଷଣ ବିସ୍ତାର ହୋଇପାରେ ।

ଗ୍ରାଫଫୋନ୍: ଫୋନୋଗ୍ରାଫର ଏହି ଉନ୍ନତ ସଂସ୍କରଣ ଧ୍ୱନିକୁ ରେକର୍ଡ କରିବା ସହ ପ୍ଲେ କରିପାରେ ।

ଅଡିଓମିଟର: ଶ୍ରବଣ ସମସ୍ୟା ଚିହ୍ନଟ କରିବା ପାଇଁ ଏହି ଗ୍ୟାଜେଟ୍ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।

୧୮୮୦ ରେ ବେଲଙ୍କୁ ଫରାସୀ ଭୋଲ୍ଟା ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ସେହି ଅର୍ଥରେ ସେ ୱାଶିଂଟନ୍ ଡିସିରେ ଭୋଲ୍ଟା ଲାବୋରେଟୋରୀ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ, ଯାହା ବୈଜ୍ଞାନିକ ଆବିଷ୍କାର ପାଇଁ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ଥିଲା ।

ବଧିରମାନଙ୍କୁ ବକ୍ତବ୍ୟ ଶିଖାଇବା ପାଇଁ ବେଲ ଅନେକ କୌଶଳ ଉଦ୍ଭାବନ କରିଥିଲେ ଏବଂ ପ୍ରଖ୍ୟାତ ଲେଖକ ତଥା କାର୍ଯ୍ୟକର୍ତ୍ତା ହେଲେନ କେଲରଙ୍କ ସହ କାମ କରିଥିଲେ । ସେ ବିଜ୍ଞାନ ପତ୍ରିକା ଉନ୍ମୋଚନ କରିବାରେ ମଧ୍ୟ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୧୮୯୬ ରୁ ୧୯୦୪ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନ୍ୟାସନାଲ୍ ଜିଓଗ୍ରାଫିକ୍ ସୋସାଇଟିର ସଭାପତି ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ।

ଦେହାନ୍ତ

ଅଗଷ୍ଟ ୨, ୧୯୨୨ ରେ ୭୫ ବର୍ଷ ବୟସରେ କାନାଡାର ନୋଭା ସ୍କୋଟିଆରେ ବେଲଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା। ମଧୁମେହ ରୋଗରୁ ଜଟିଳତା କାରଣରୁ ତାଙ୍କ ଜୀବନ ଯାଇଥିଲା । ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀ ଏବଂ ଦୁଇ ଝିଅ ବଞ୍ଚିଥିଲେ। ବେଲଙ୍କ ଅନ୍ତିମ ସଂସ୍କାର ସମୟରେ ଫୋନ୍ ଉଦ୍ଭାବକଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପଣ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଉତ୍ତର ଆମେରିକାର ସବୁ ଫୋନ୍ ବନ୍ଦ କରି ଦିଆଯାଇଥିଲା ।

ଆଜି ବି ଧ୍ୱନି ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଏବଂ ବଧିରମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବା ପାଇଁ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଗ୍ରାହାମ ବେଲଙ୍କ ସ୍ମୃତିଚାରଣ କରାଯାଏ । ତାଙ୍କର ସବୁଠାରୁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଉଦ୍ଭାବନ ଟେଲିଫୋନ୍ ପାଇଁ ଆଜି ମଣିଷ ଦୂରରେ ଥିବା ଆପଣାର ଲୋକ ସହ କଥା ହୋଇପାରୁଛି ଆଉ ସବୁଦିନ ପାଇଁ ଯୋଗଯୋଗର ମାଧ୍ୟମ ମିଳିଛି ।

ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ: ଆପଣଙ୍କ ପାର୍ଟନର୍ ଆଉ କାହା ସହ ଗପୁଛି କି… କେମିତି ଜାଣିବେ ?