Surya Upasana: ଦୈନିକ କଲେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉପାସନା, ମିଳିଥାଏ ଏହି ୧୫ ଫାଇଦା

ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦେବତା (Sun God) ଙ୍କର ବିଶେଷତ୍ୱ ଏବଂ ରବିବାର ଦିନରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପୂଜାର ମହତ୍ୱ ବିଷୟରେ ବିସ୍ତୃତ ଆଲୋଚନା କରିବା ପୂର୍ବରୁ, ଆସନ୍ତୁ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ଏହି ପ୍ରଧାନ ଦେବତାଙ୍କର ମହତ୍ୱକୁ ବୁଝିବା। ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦେବତା, ଯାହାଙ୍କୁ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଭଗବାନ୍ ବା ସୂର୍ଯ୍ୟଦେବ କୁହାଯାଏ, ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ଜଣେ ଦେବତା ରୂପରେ ପୂଜା କରାଯାଏ। ସେ ସ୍ମାର୍ତ୍ତ ପରମ୍ପରାରେ ପାଞ୍ଚଜଣ ପ୍ରଧାନ ଦେବତାଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ। ମୌଳିକ ଭାବେ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ସେହି ଆଦ୍ୟ ଦେବତାମାନେ ହେଲେ-  ବ୍ରହ୍ମା, ବିଷ୍ଣୁ, ଶିବ, ଶକ୍ତି ଓ ସୂର୍ଯ୍ୟ। 

ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଦେବଙ୍କ ବିଶେଷତ୍ୱ

ସୂର୍ଯ୍ୟଦେବଙ୍କୁ ଆଦିତ୍ୟ, ଭାସ୍କର, ରବି, ଦିନକର, ଦିବାକର ଓ ସବିତା ଭଳି ଅନେକ ନାମରେ ପୂଜା କରାଯାଏ। ତାଙ୍କୁ ନବଗ୍ରହର ମୁଖ୍ୟ ଗ୍ରହ ଭାବେ ସମ୍ମାନ ଦିଆଯାଏ। ଜ୍ୟୋତିଷ ଶାସ୍ତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଆତ୍ମା, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ, ସମ୍ମାନ, ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଓ ପିତୃଶକ୍ତିର କାରକ। ରାମାୟଣରେ ଶ୍ରୀରାମଙ୍କୁ ଆଦିତ୍ୟ ହୃଦୟ ସ୍ତୋତ୍ର ଦ୍ୱାରା ସୂର୍ଯ୍ୟ ପୂଜା କରିଥିବା ଉଲ୍ଲେଖ ମିଳେ।

ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦେବଙ୍କର ବିଶେଷତ୍ୱ ହେଉଛି, ସେ ଜୀବନର ମୂଳ ଶକ୍ତି (ପ୍ରାଣ), ଜ୍ଞାନ, ଶକ୍ତି ଏବଂ ସ୍ପଷ୍ଟତାର ପ୍ରତୀକ। ସେ ଅନ୍ଧକାରର ନାଶକ ଓ ଜୀବନକୁ ଆଲୋକିତ କରିବାର ପ୍ରତୀକ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ହିନ୍ଦୁ ପୁରାଣରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କୁ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ସୃଷ୍ଟିକର୍ତ୍ତା ଏବଂ ସମସ୍ତ ଜୀବନର ଉତ୍ସ ବୋଲି ବିବିଚନା କରାଯାଏ। ସେ ବିଶ୍ୱକୁ ଆଲୋକ ଏବଂ ଉଷ୍ମତା ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି। 

ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦେବଙ୍କର ଚିତ୍ରଣ ସାଧାରଣତଃ ଏକ ଅଶ୍ୱଯୁକ୍ତ ରଥରେ ଆକାଶରେ ଯାତ୍ରା କରୁଥିବା ରୂପରେ କରାଯାଏ, ଯାହା ତାଙ୍କର ସ୍ୱର୍ଗୀୟ ଯାତ୍ରାକୁ ସୂଚିତ କରେ। ସେ ମନୁ, ଯମ, ଅଶ୍ୱିନୀ କୁମାର, କର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ସୁଗ୍ରୀବ ଆଦି ଅନେକ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ପୁତ୍ରଙ୍କର ପିତା ବୋଲି ପୁରାଣରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି। ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଉପାସନା କୋଣାର୍କ ଏବଂ ମୋଢେରା ଭଳି ମନ୍ଦିରରେ ପ୍ରଚଳିତ, ଯେଉଁଠାରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ନମସ୍କାର ଭଳି ଅନୁଷ୍ଠାନ ପ୍ରଚଳିତ। ସେ ଶୁଦ୍ଧତା, ଶକ୍ତି ଏବଂ ନୂତନ ଆରମ୍ଭର ପ୍ରତୀକ। 

ରବିବାର ଦିନ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପୂଜାର ମହତ୍ୱ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ରବିବାରକୁ ରବି ବା ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ଦିନ ବୋଲି କୁହାଯାଏ, ଯାହା ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦେବଙ୍କୁ ସମର୍ପିତ। ଏହି ଦିନରେ ରବିବାର ବ୍ରତ ପାଳନ କରାଯାଏ, ଯାହା ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କୁ ପ୍ରସନ୍ନ କରିବା ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ। ସୂର୍ଯ୍ୟ ହେଉଛନ୍ତି ସମସ୍ତ ଶକ୍ତିର ପ୍ରାଥମିକ ଉତ୍ସ। ଏହି ବ୍ରତ ତାଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ପାଇବା ପାଇଁ ପାଳନ କରାଯାଏ। 

ରବିବାର ଦିନ ଉପବାସ ରହି ପୂଜା କରିବା ଆମ ପାଇଁ ଫାଇଦା ଆଣି ଦେଇଥାଏ। କୁହାଯାଏ, ଏହା ନକାରାତ୍ମକ ଶକ୍ତିକୁ ଦୂର କରିଥାଏ, ଶାରୀରିକ କୁଶଳତା ବୃଦ୍ଧି କରିଥାଏ ଏବଂ ଜୀବନରେ ସଫଳତା ଏବଂ ସମ୍ମାନ ଆଣିଥାଏ। ବୈଦିକ ଜ୍ୟୋତିଷ ବିଦ୍ୟାରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦେବତା, ଚର୍ମରୋଗ ନିରାକରଣ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରନ୍ତି। ଯେହେତୁ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ କିରଣରେ ସାରା ଦୁନିଆ ଶକ୍ତି ପାଏ, ଜୀବଜନ୍ତୁ ମଧ୍ୟ ଶାରୀରିକ ଶକ୍ତି ପାଆନ୍ତି, ଏଥିରେ ଭିଟାମିନ୍ ରହିଥାଏ, ତେଣୁ ଏହା ଆମ ଦେହର ଅନେକ ରୋଗ ଭଲ କରିଦେଇଥାଏ। 

ରବିବାରରେ ସୂର୍ଯ୍ୟମନ୍ତ୍ର ଜପ କରିବା ଦ୍ୱାରା ସମସ୍ତ ସୁଖ, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ଧନ ପ୍ରାପ୍ତି ହୁଏ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି। ଏହା ହିନ୍ଦୁ ପୁରାଣରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର ମହତ୍ୱକୁ ଦର୍ଶାଏ। ଯେଉଁଠାରେ କି ସୂର୍ଯ୍ୟଦେବତା ଶକ୍ତି, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ସଫଳତାର ପ୍ରତୀକ।

ଦୈନିକ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉପାସନାର ୧୫ଟି ଫାଇଦା

ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉପାସନା ଏକ ପ୍ରାଚୀନ ପରମ୍ପରା, ଯାହା କେବଳ ଧାର୍ମିକ ମହତ୍ୱ ନୁହେଁ ବରଂ ଶାରୀରିକ, ମାନସିକ ଏବଂ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଉପକାର ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ। ପ୍ରତିଦିନ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦେବତାଙ୍କୁ ଅର୍ଘ୍ୟ ଦେବା, ସୂର୍ଯ୍ୟ ନମସ୍କାର କରିବା ବା ସୂର୍ଯ୍ୟ ମନ୍ତ୍ର ଜପ କରିବା ଦ୍ୱାରା, ଜୀବନରେ ସକାରାତ୍ମକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଥାଏ। ବେଦ ଓ ପୁରାଣରେ ବର୍ଣ୍ଣିତ ଏହି ଉପାସନାର ଅନେକ ଫାଇଦା ରହିଛି, ଯାହାକୁ ଆଧୁନିକ ବିଜ୍ଞାନ ମଧ୍ୟ ସମର୍ଥନ କରିଥାଏ। ନିୟମିତ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉପାସନା ଦ୍ୱାରା ଏହି ୧୫ଟି ପ୍ରଧାନ ଫାଇଦା ହୋଇଥାଏ ବୋଲି ଧର୍ମ ବିଶାରତ ବିଚାର କରନ୍ତି।

୧. ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟର ଉନ୍ନତି: ଦୈନିକ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉପାସନା ଶାରୀରିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକୁ ବୃଦ୍ଧି କରେ ଏବଂ ଶରୀରକୁ ରୋଗମୁକ୍ତ ରଖେ। ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର କିରଣ ଭିଟାମିନ୍-ଡି ପ୍ରଦାନ କରି ହାଡ଼କୁ ମଜବୁତ କରିଥାଏ। 

୨. ସଫଳତା ଏବଂ ସମ୍ମାନ: ନିୟମିତ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉପାସନା, ଆମ ଜୀବନରେ ସଫଳତା ଏବଂ ସମ୍ମାନ ଆଣିଥାଏ, କାରଣ, ସୂର୍ଯ୍ୟ ହେଉଛନ୍ତି ଶକ୍ତି ଓ ନେତୃତ୍ୱର ପ୍ରତୀକ। 

୩. ମନର ସ୍ପଷ୍ଟତା: ଏହା ମନକୁ ସ୍ପଷ୍ଟ କରେ ଏବଂ ନକାରାତ୍ମକ ଚିନ୍ତାକୁ ଦୂର କରେ, ଯାହା ନିର୍ଣ୍ଣୟ ନେବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ। 

୪. ଧନ ପ୍ରାପ୍ତି: ନିୟମିତ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉପାସନା ଶକ୍ତି ଓ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି କରି ଆମର କର୍ମପ୍ରବଣତାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରେ, ଯାହା ପ୍ରକାରାନ୍ତରେ ଧନ ବୃଦ୍ଧିରେ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ।

୫. ନକାରାତ୍ମକ ଶକ୍ତିର ନାଶ: ସୂର୍ଯ୍ୟ ମନ୍ତ୍ର ଜପ ନକାରାତ୍ମକତା ଏବଂ ଅନ୍ଧକାରକୁ ଦୂର କରେ। ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ତେଜରେ ନେଗେଟିଭ୍ ଶକ୍ତି ନାଶ ଯାଏ।

୬. ଆଖିର ଶକ୍ତି ବୃଦ୍ଧି: ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କୁ ଅନେଇ ନିୟମିତ ଅର୍ଘ୍ୟ ପ୍ରଦାନ ଦ୍ୱାରା, ଆଖିର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥାଏ। ଏହାଦ୍ୱାରା ଆମ ଦୃଷ୍ଟି ତୀକ୍ଷ୍ଣ ହୋଇଥାଏ।

୭. ହୃଦୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ: ଏହା ହୃଦୟ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ରୋଗକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରେ ଏବଂ ରକ୍ତ ସଂଚାଳନ ବୃଦ୍ଧି କରେ। 

୮. ଜ୍ଞାନ ଏବଂ ବୁଦ୍ଧିର ବୃଦ୍ଧି: ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉପାସନା ଜ୍ଞାନ ଏବଂ ବୁଦ୍ଧି ପ୍ରଦାନ କରେ। ସୂର୍ଯ୍ୟପୂଜା ଦ୍ୱାରା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଭଲ ରହିଲେ ପରୋକ୍ଷରେ ଏହା ଆମର ଜ୍ଞାନ ବୃଦ୍ଧିରେ ସହାୟତ ହୋଇଥାଏ।

୯. ଆତ୍ମାର ଶୁଦ୍ଧି: ଏହା ଆତ୍ମାକୁ ଶୁଦ୍ଧ କରେ ଏବଂ ଆମ ଭିତରେ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ବିକାଶ କରିଥାଏ। 

୧୦. ପାଚନ ତନ୍ତ୍ରର ଉନ୍ନତି: ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର କିରଣ ଆମ ଶରୀରକୁ ଉତ୍ତାପ ବା ଶକ୍ତି ଯୋଗାଏ। ପରୋକ୍ଷରେ ଯାହା ଆମ ଶରୀରର ହଜମ ବା ପାଚନ ଶକ୍ତିକୁ ବୃଦ୍ଧି କରେ। 

୧୧. ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତିର ବୃଦ୍ଧି: ସୂର୍ଯ୍ୟପୂଜା ଦ୍ୱାରା ଯେହେତୁ ଶରୀର ସୁସ୍ଥ ରୁହେ, ତେଣୁ ଏହା ଆମ ଶରୀରର ପାଚନଶକ୍ତି ବଢ଼ାଏ ଏବଂ ରୋଗକୁ ଦୂର ରଖେ। 

୧୨. ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କୁଶଳତା: ଏହା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାରୀରିକ ଏବଂ ମାନସିକ କୁଶଳତା ପ୍ରଦାନ କରେ। 

୧୩. ଚର୍ମ ରୋଗର ନିରାକରଣ: ଦୈନିକ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉପାସନା ଚର୍ମ ରୋଗକୁ ଠିକ୍ କରେ। କାରଣ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ କିରଣରେ ଔଷଧୀୟ ଗୁଣ ଥାଏ।

୧୪. ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଶକ୍ତିର ବୃଦ୍ଧି: ଏହା ପ୍ରାଣ ଶକ୍ତିକୁ ବଢ଼ାଏ ଏବଂ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ସ୍ତରରେ ଉନ୍ନତି ଆଣେ। 

୧୫. ଦୀର୍ଘ ଏବଂ ସୁସ୍ଥ ଜୀବନ: ପୁରାଣରେ ବର୍ଣ୍ଣିତ ପରି ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉପାସନା ଦୀର୍ଘ ଏବଂ ସୁସ୍ଥ ଜୀବନ ପ୍ରଦାନ କରେ। 

ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉପାସନାରୁ ମିଳୁଥିବା ଏହି ଫାଇଦାଗୁଡ଼ିକ ଧାର୍ମିକ ନୁହେଁ, ବରଂ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରମାଣିତ। ଦୈନିକ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉପାସନା ଜୀବନକୁ ସନ୍ତୁଳିତ ଏବଂ ସକାରାତ୍ମକ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ, ଯାହା ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ମୂଳ ଶିକ୍ଷା ସହିତ ଜଡ଼ିତ।

ସୂର୍ଯ୍ୟ ନମସ୍କାରର ପ୍ରଣାଳୀ

ସୂର୍ଯ୍ୟ ନମସ୍କାର ହେଉଛି ଏକ ପ୍ରାଚୀନ ଯୋଗ ଅଭ୍ୟାସ, ଯାହା ୧୨ଟି ଆସନର ଏକ କ୍ରମିକ ଶୃଙ୍ଖଳା। ଏହା ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦେବତାଙ୍କୁ ନମସ୍କାର କରିବାର ଏକ ଉପାୟ, ଯାହା ଶାରୀରିକ, ମାନସିକ ଏବଂ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଲାଭ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ। ପ୍ରତିଦିନ ସକାଳେ ଉଦୟ ହେଉଥିବା ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଆଡ଼କୁ ମୁହଁ କରି ଏହା କରାଯାଏ। ଏକ ରାଉଣ୍ଡରେ ୧୨ଟି ଆସନ ରହିଛି ଏବଂ ସାଧାରଣତଃ ୧୨ ରାଉଣ୍ଡ (୨୮୮ ଆସନ) କରାଯାଏ। ପ୍ରତ୍ୟେକ ଆସନ ସହିତ ଏକ ବିଶେଷ ମନ୍ତ୍ର ଜପ କରାଯାଏ।