India Pakistan War Lands: ଯୁଦ୍ଧରେ କବ୍ଜା କରିଥିବା ଯେଉଁ ଜାଗା ପାକିସ୍ତାନକୁ ଫେରାଇଥିଲା ଭାରତ, ସେଇ ବାଟେ ଏବେ ପଶୁଛନ୍ତି ଆତଙ୍କୀ

ପହଲଗାମରେ ପାକ ଆତଙ୍କୀଙ୍କ ନରସଂହାର ସାରା ବିଶ୍ୱକୁ ରକ୍ତାକ୍ତ କରି ଦେଇଛି । ଏ ଦୁଃଖ ସାରା ମାନବଜାତିକୁ ଲାଗିଛି । ଧର୍ମ ନାଁରେ ଏ ପ୍ରକାର ଅମାନୁଷିକତା ଖାଲି ଇସଲାମ ଧର୍ମକୁ କଳଙ୍କିତ କରିନି, ବରଂ ମାନବ ଧର୍ମକୁ ଅପମାନିତ କରିଛି । ଆଜି ପାକ ପ୍ରେରିତ ଆତଙ୍କୀଙ୍କର ଏହି ବର୍ବର କାଣ୍ଡ ଭାରତର ୬୦ ବର୍ଷ ତଳର ଐତିହାସିକ ଭୁଲକୁ ମନେ ପକାଇ ଦେଇଛି ।

ହାଜି ପୀର ଘାଟିର ମହତ୍ୱ

୧୯୪୭ରେ ଭାରତ ବିଭାଜନ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଜମ୍ମୁ ଘାଟିକୁ କାଶ୍ମୀର ଘାଟି ସହ ଯୋଡିବାର ମୁଖ୍ୟ ଘାଟି ରାସ୍ତା ହେଉଛି ହାଜି ପୀର ପାସ୍ । ୧୯୪୮ରେ ପାକିସ୍ତାନ ଏହା ଉପରେ ନିଜର ଅଧିକାର ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିବା ସହ ପିଓକେକୁ ନିଜ କବ୍ଜାକୁ ନେଇ ଯାଇଥିଲା । ଏହା ପରେ ହାଜି ପୀର ପାସ୍ ସବୁ ଦିନ ପାଇଁ ଭାରତ ଲାଗି ବନ୍ଦ ହୋଇ ଯାଇଥିଲା । ସାମରିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଦେଖିଲେ, ହାଜିପୀର ପାସ ଖୁବ ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ଏହି ଘାଟି ରାସ୍ତା ପଞ୍ଜାଲ ପର୍ବତମାଳାରେ ରହିଛି । ଏହା ଜମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରର ପୁଞ୍ଝକୁ ପିଓକେର ରାୱଲକୋଟ ସହ ସଂଯୋଗ କରିଛି । ଏହା ୨,୬୩୭ ଅର୍ଥାତ ୮ ହଜାର ୬୫୨ ଫୁଟ ଉପରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏହି ଘାଟି ରାସ୍ତା ଦେଇ ପିଓକେ କାଶ୍ମୀର ଘାଟି ଉପରେ ନଜର ରଖିଛି । ଖାଲି ସେତିକି ନୁହେଁ, କାଶ୍ମୀର ଘାଟିକୁ ଅନୁପ୍ରବେଶ କରୁଥିବା ଆତଙ୍କବାଦୀଙ୍କ ପାଇଁ ଏହା ମୁଖ୍ୟ ମାର୍ଗ ପାଲଟିଛି ।

ହାଜି ପୀର ଘାଟି ରାସ୍ତା ଏବେ ସାଜିଛି ଅନୁପ୍ରବେଶର ମାର୍ଗ

ତେବେ ଅନୁତାପର କଥା ହେଉଛି, ୧୯୬୫ ଯୁଦ୍ଧରେ ଏହି ଘାଟି ରାସ୍ତାକୁ ଭାରତ ନିଜ କବଜାକୁ ଆଣିବାରେ ସକ୍ଷମ ହୋଇଥିଲା । ଯଦି ଏହି ଘାଟି ରାସ୍ତା ଆଜି ଭାରତ ପାଖରେ ଥାଆନ୍ତା ପ୍ରତି ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ପାକିସ୍ତାନ ତାର କରିଥିବା କର୍ମ ପାଇଁ ଅନୁତାପ କରୁଥାନ୍ତା । ହେଲେ ଭାରତୀୟ ରାଜନେତାଙ୍କ ଅଦୂରଦର୍ଶିତା ଯୋଗୁ ଯୁଦ୍ଧରେ ମିଳିଥିବା ସଫଳତାକୁ ଶାନ୍ତି ବୁଝାମଣା ଟେବୁଲରେ ହରେଇ ବସିଲା । ଆଜି ୬୦ ବର୍ଷ ତଳର ଏହି ଭୁଲ ପାଇଁ ଭାରତ କାନ୍ଦୁଛି । ଏହି ଭୁଲ ପାଇଁ ଆଜି ଭାରତର ଛାତିରେ ହଜାରେ କ୍ଷତ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି । ଏ ମାଟି ଲହୁଲୁହାଣ ହେଉଛି ।

ଯଦି ଏହି ଘାଟି ଆଜି ଭାରତ ହାତରେ ଥାଆନ୍ତା ତେବେ ଜମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରରେ ଅନୁପ୍ରବେଶ କରାଇ ଆତଙ୍କ ଖେଳାଉଥିବା ପାକିସ୍ତାନର କ୍ଷମତା ଦୁର୍ବଳ ହୋଇ ଯାଇଥାନ୍ତା । ଏହି ରାସ୍ତା ଯୋଗୁ ପୁଞ୍ଝ ଏବଂ ଉରୀ ମଧ୍ୟରେ ସଡକ ପଥର ଦୂରତା ୨୮୨ରୁ ହ୍ରାସ ପାଇ ୫୬ କିମି ହୋଇଥାନ୍ତା । ଫଳରେ ଭାରତକୁ ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀର ଘାଟି ମଧ୍ୟରେ ଯୋଗାଯୋଗ ରଖିବା ସହଜ ହୋଇ ପାରିଥାନ୍ତା । ବ୍ୟାବସାୟିକ ଯୋଗାଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥାନ୍ତା । ସେନାର ଶକ୍ତି ବୃଦ୍ଧି ହୋଇଥାନ୍ତା ।

ହାଜି ପୀର ଘାଟିକୁ ନିଜ କବଜାକୁ ନେଇଥିଲା ଭାରତ

୧୯୬୫ ଅଗଷ୍ଟ ୧୫ ତାରିଖରେ ଭାରତୀୟ ସେନା ଯୁଦ୍ଧ ବିରତି ରେଖା ବା ସିଏଫଏଲ ପାର ହୋଇ ତିନୋଟି ପାହାଡି ଇଲାକକୁ ନିଜ କବ୍ଜାକୁ ନେଇ ଆସିଥିଲା । ଏହା ପରେ ହାଜି ପୀର ଘାଟିକୁ କବ୍ଜାକୁ ନେବା ପାଇଁ ଯୋଜନା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଥିଲା । କାରଣ ପାକ କବ୍ଜାରେ ଥିବା ଏହି ରାସ୍ତା ଦେଇ ପାକ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଭାରତକୁ ଅନୁପ୍ରବେଶ କରୁଥିଲେ । ଏହି ଅପରେଶନର କୋଡ ନେମ ଥିଲା ‘ଅପରେଶନ ବକ୍ସି’ । ହାଜି ପୀର ପାସ କବ୍ଜା କରିବା ଦାୟିତ୍ୱ ୧୯ ଇନଫାଣ୍ଟ୍ରି ଡିଭିଜନକୁ ଦିଆ ଯାଇଥିଲା । ଏହାର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ ମେଜର ଜେନରାଲ ଏସଏସ କଲାଂ । ୬୮ ଇନଫ୍ୟାଣ୍ଟ୍ରି ବ୍ରିଗ୍ରେଡର କୋର ରିଜର୍ବର ନେତୃତ୍ୱ ବ୍ରିଗେଡିୟର ଜେଡସୀ ବକ୍ସୀ ନେଇଥିଲେ । ଭାରତୀୟ ସେନା ସେହିବର୍ଷ ଅଗଷ୍ଟ ୨୮ ତାରିଖରେ ହାଜି ପୀର ପାସକୁ ନିଜ କବ୍ଜାକୁ ଆଣିଥିଲେ । ପାକିସ୍ତାନ ସେନା ଅଗଷ୍ଟ ୨୯ରେ ପୁଣି ଏହି ପାସକୁ ନିଜ କବଜାକୁ ନେବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲା କିନ୍ତୁ ବିଫଳ ହୋଇଥିଲା ।

ତାସକେଣ୍ଡ ବୁଝାମଣାରେ ସବୁ ହରେଇଲା ଭାରତ

ହେଲେ ବିଡମ୍ବନାର ବିଷୟ ଥିଲା, ପାକିସ୍ତାନ ଯୁଦ୍ଧ ମୈଦାନରେ ଯାହା କରିପାରି ନଥିଲା ଆଲୋଚନାର ଟେବୁଲ ଉପରେ ତାହା କରିପାରି ଥିଲା । ୧୯୬୬ ଜାନୁଆରୀ ୧୦ ତାରିଖରେ ହୋଇଥିଲା ତାସକେଣ୍ଡ ବୁଝାମଣା । ଏହି ବୁଝାମଣା ଅନୁସାରେ, ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସେନାକୁ ୧୯୬୫ ଅଗଷ୍ଟ ୫ ତାରିଖ ପୂର୍ବର ସ୍ଥିତିକୁ ଫେରି ଆସିବାର ଥିଲା । ଯାହାଫଳରେ ଭାରତକୁ ହାଜି ପୀର ରାସ୍ତାକୁ ଫେରାଇବାକୁ ପଡିଥିଲା । ସେତେବେଳକୁ ଭାରତ ହାଜିପୀର ଘାଟି ସମେତ ୧୯୨୦ ବର୍ଗ କିଲୋମିଟର ପାକିସ୍ତାନୀ ଇଲାକା ନିଜ କବ୍ଜାକୁ ନେଇ ସାରିଥିଲା । ପାକିସ୍ତାନ ପାଖରେ ଥିଲା ମାତ୍ର ୫୫୦ ବର୍ଗ କିଲୋମଟରର ଭାରତୀୟ କ୍ଷେତ୍ର । ଏହା ମଧ୍ୟରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ଥିଲା ସିନ୍ଧ ପ୍ରାନ୍ତ ସମ୍ମୁଖ ମରୁଭୂମି ଇଲାକା ଏବଂ ଅଖନୁରର ଛଂବ । ଚାରିଗୁଣା ଅଧିକ ପାକିସ୍ତାନୀ ଜମିକୁ ନିଜ କବ୍ଜାରେ ରଖି ମଧ୍ୟ ଭାରତକୁ ତାସକେଣ୍ଟ ଚୁକ୍ତିରେ କୌଣସି ଲାଭ ମିଳି ନ ଥିଲା ।

ଭାରତର ଏହି ଉଦାରବାଦୀ ଚିନ୍ତାଧାରା ଯୋଗୁ ଆଜି ପସ୍ତେଇବାକୁ ପଡୁଛି । ହାଜି ପୀର ପାସ୍ କବ୍ଜା ମିଶନର ନାୟକ ଲେଫ୍ଟନାଣ୍ଟ ଜେନରାଲ ରଣଜିତ ସିଂହ ଦୟାଲ ୨୦୦୨ରେ ଏକ ସାକ୍ଷାତକାରରେ କହିଥିଲେ, ଏହି ଘାଟି ଭାରତ ପାଇଁ ନିଶ୍ଚିତ ସାମରିକ ବଳ ଯୋଗାଇଥାନ୍ତା । ଏହାକୁ ଫେରାଇ ଦେବା ଭାରତର ଐତିହାସିକ ଭୁଲ ଥିଲା ।’ ଏହି ଅପରେଶନରେ ରଣଜିତ ସିଂହ ଦୟାଲଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ବୀରତା ପାଇଁ ମହାବୀର ଚକ୍ରରେ ସମ୍ମାନିତ କରା ଯାଇଥିଲା ।

ପୁଣି ୧୯୭୧ରେ ୧୫, ୦୧୦ ବର୍ଗ କିମି ନିଜ କବ୍ଜାକୁ ଆଣିଥିଲା ଭାରତ

ଏ ତ ଗଲା ୧୯୬୫ ଯୁଦ୍ଧ କଥା । ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାରୁ ବି ଭାରତକୁ ଉପଯୁକ୍ତ ଶିକ୍ଷା ମିଳି ନଥିଲା । ୧୯୭୧ ରେ ପୁଣି ସମାନ ଘଟଣାର ପୁନରାବୃତ୍ତି ଘଟିଲା । ୧୯୭୧ରେ ଭାରତୀୟ ସେନାର ଦୁଇଟି ମୋର୍ଚ୍ଚା ପାକିସ୍ତାନ ବିରୋଧରେ ଯୁଦ୍ଧ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ । ଗୋଟିଏ ଏବର ପାକିସ୍ତାନ ବିରୋଧରେ, ଅନ୍ୟଟି ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ତାନ ଯାହା ଏବେ ବାଂଲାଦେଶ ଅଛି , ତା ସପକ୍ଷରେ । ଭାରତୀୟ ସେନା ପାକିସ୍ତାନର ପାଖାପାଖି ୧୫, ୦୧୦ ବର୍ଗ କିମି ଭୂମି (୫,୭୯୫ ବର୍ଗ ମାଇଲ) ନିଜ କବ୍ଜାକୁ ନେଇ ଆସିଥିଲା । ୯୦ ହଜାରରୁ ଅଧିକ ପାକ୍ ସେନାକୁ ବନ୍ଦୀ କରିଥିଲା । ଏହି ଯୁଦ୍ଧରେ ଭାରତକୁ ଯେପରି ବଡ ଧରଣର ବିଜୟ ମିଳିଥିଲା ସେହି ଅନୁସାରେ ଜମି ଓ ସେନା ହସ୍ତାନ୍ତର ବଦଳରେ ଭାରତ ବଡ ଧରଣର ସଉଦା କରିପାରିଥାନ୍ତା । ଏପରିକି କତାର ପୁର କରିଡର ନିଜ କବ୍ଜାକୁ ଆଣି ପାରିଥାନ୍ତା । କାରଣ ଭାରତୀୟ ସେନା ପଞ୍ଜାବ ପ୍ରାନ୍ତର ଶକରଗଢ ତହସିଲ ନିଜ କବଜାକୁ ଆଣି ପାରିଥିଲେ ।

ହେଲେ ଭାରତ ସେପରି କିଛି କରି ନ ଥିଲା । ବରଂ ୧୯୭୧ ଯୁଦ୍ଧରେ ପାକିସ୍ତାନ ପରାଜିତ ହେବା ପରେ ପାକିସ୍ତାନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜୁଲଫିକର ଅଲ୍ଲି ଭୁଟ୍ଟୋ ୧୯୭୨ରେ ଶିମଳା ଚୁକ୍ତିନାମା ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିବା ପାଇଁ ଆସିଥିଲେ । ବୁଝାମଣା ଅନୁସାରେ ଭାରତ ପାକିସ୍ତାନକୁ ସମସ୍ତ ଯୁଦ୍ଧବନ୍ଦୀଙ୍କୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରିଥିଲା । ଏଥିସହିତ ସମସ୍ତ ଭୂମି ଯାହା ଯୁଦ୍ଧ କରି ଅକ୍ତିଆର କରିଥିଲା ତାହା ମଧ୍ୟ ଫେରାଇ ଦେଇଥିଲା । ଯେଉଁ ଭୂମି ଫେରାଇଥିଲା ଆଜି ସେହି ବାଟ ଦେଇ ପାକିସ୍ତାନୀ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଭାରତକୁ ଅନୁପ୍ରବେଶ କରୁଛନ୍ତି । ୧୯୭୧ ଯୁଦ୍ଧରେ ପାକିସ୍ତାନ ଭିତରେ ପଶି ଭାରତୀୟ ସେନା ଅଧିକାରୀ କରିଥିବା ଜାଗା ଗୁଡିକ ହେଉଛି-

-ପାକିସ୍ତାନର ପଞ୍ଜାବ ପ୍ରାନ୍ତର ଶକରଗଢ ତହସିଲ

-ରାଜସ୍ଥାନ ସୀମାକୁ ଲାଗିଥିଲା କିଛି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଇଲାକା

-ପାକ ଅଧିକୃତ କାଶ୍ମୀରର ବାଲ୍ଟିସ୍ଥାନ କ୍ଷେତ୍ରର ତିନି ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଗାଁ

-୧୯୭୧ ଡିସେମ୍ବର ୧୩ରେ ଅଧିକାର କରିଥିଲା ନୁବ୍ରା ଘାଟିର ତୁରତୁକ ଗାଁ

ଶିମଳା ଚୁକ୍ତିନାମା ପରେ ଭାରତ ସଦଭାବନା ଦେଖାଇ ପାକିସ୍ତାନକୁ ଏ ସମସ୍ତ ଜମି ଫେରାଇ ଦେଇଥିଲା । ତଥାପି ପାକିସ୍ତାନ ସଦଭାବନା ଦେଖାଇବା ଦୂରେ ଥାଉ, ଭାରତ ଭୂମିରେ ପଶି ବର୍ବର କାଣ୍ଡ ଘଟାଉଛି । ଆଉ ସେଥିପାଇଁ ଭାରତ ଆଜି ଅତୀତର ଭୁଲ ପାଇଁ ପଶ୍ଚାତାପ କରୁଛି ।