World Malaria Day: କାହିଁକି ହୁଏ ମ୍ୟାଲେରିଆ, କିପରି କରିବେ ନିରାକରଣ ଜାଣନ୍ତୁ...

ମ୍ୟାଲେରିଆକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଏବଂ ଦୂର କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ଉଦ୍ୟମ ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ୨୫ ଏପ୍ରିଲରେ ‘ବିଶ୍ୱ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଦିବସ’ ପାଳନ କରାଯାଏ। ମ୍ୟାଲେରିଆ ପରଜୀବୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ହେଉଥିବା ଏକ ମାରାତ୍ମକ ରୋଗ, ଯାହା ସଂକ୍ରମିତ ମହିଳା ଆନାଫିଲିଜ୍ ମଶା କାମୁଡ଼ିବା ଦ୍ୱାରା ମଣିଷକୁ ବ୍ୟାପିଥାଏ।

ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ (WHO) ଅନୁଯାୟୀ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଏକ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା। ବିଶେଷ କରି ଆଫ୍ରିକୀୟ ମହାଦ୍ୱୀପରେ ଏହା ଏକ ପ୍ରମୁଖ ସମସ୍ୟା। ୨୦୧୯ ମସିହାରେ ବିଶ୍ୱସ୍ତରରେ ପ୍ରାୟ ୨୨୯ ମିଲିୟନ ମ୍ୟାଲେରିଆ ମାମଲା ଆସିଥିଲା। ଏହି କାରଣ ହେତୁ ୪,୦୯,୦୦୦ ଲୋକଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ମୃତ୍ୟୁ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ଆଫ୍ରିକୀୟ ମହାଦେଶରେ ହୋଇଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ୫ ବର୍ଷରୁ କମ୍ ବୟସର ଶିଶୁଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଅଧିକ ଥିଲା।

ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ: ଘରେ ଲଗାନ୍ତୁ ଏହିସବୁ ଗଛ; ହେବେ ନାହିଁ ମଶା, ହେବ ନାହିଁ ମ୍ୟାଲେରିଆ

ଇତିହାସ:

ବିଶ୍ୱ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଦିବସ ପାଳନ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଆଫ୍ରିକାରେ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଦିବସ ପାଳନ ହେଉଥିଲା। ଏହାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ବିଶ୍ୱ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଦିବସ ପାଳନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିଲା। ୨୦୦୭ ମସିହାରେ, ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଭାର ୬୦ ତମ ଅଧିବେଶନ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ (WHO) ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲା ଯେ ଆଫ୍ରିକାରେ ପାଳନ କରାଯାଉଥିବା ମ୍ୟାଲେରିଆ ଦିବସକୁ ବିଶ୍ୱ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଦିବସରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯିବା ଉଚିତ। ଏହା ପରେ, ୨୦୦୮ମସିହା ଠାରୁ, ଏପ୍ରିଲ୍ ୨୫କୁ ବିଶ୍ୱ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଦିବସ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଉଛି।.

ଥିମ୍:

ବିଶ୍ୱ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଦିବସ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଏକ ନୂଆ ଥିମ୍ ସହିତ ପାଳନ କରାଯାଏ। ୨୦୨୩ ବର୍ଷ ପାଇଁ ବିଶ୍ୱ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଦିବସର ଏକ ଭିନ୍ନ ଥିମ୍ ମଧ୍ୟ ସ୍ଥିର କରାଯାଇଛି। ଚଳିତ ବର୍ଷ ବିଶ୍ୱ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଦିବସର ବିଷୟବସ୍ତୁ ହେଉଛି 'ମ୍ୟାଲେରିଆ ସହ ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ'। ଏହି ଥିମ୍ ପଛରେ ଥିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ଲୋକଙ୍କୁ ମ୍ୟାଲେରିଆର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେବାକୁ ସଚେତନ କରାଇବା।

ମହତ୍ତ୍ୱ:

ମ୍ୟାଲେରିଆ ବିଷୟରେ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଏକ ବଡ ମିଶନ। ସାଧାରଣତଃ ଲୋକମାନେ ନିଜକୁ ମଶାଠାରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଗମ୍ଭୀର ନୁହଁନ୍ତି। ଅନେକ ମଧ୍ୟ ମ୍ୟାଲେରିଆର ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ଗମ୍ଭୀରତା ବିଷୟରେ ଅବଗତ ନୁହଁନ୍ତି। ମଶାମାନଙ୍କର ଦ୍ରୁତ ଅଭିବୃଦ୍ଧିକୁ ଅଣଦେଖା କରିବା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ ଛୋଟ ପ୍ରାଣୀ ଭାବି ମ୍ୟାଲେରିଆ ପ୍ରତି ଲୋକଙ୍କ ଅସାବଧାନତା ମନୋଭାବକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବା ଏହି ଦିବସର ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷ।

ମ୍ୟାଲେରିଆର କାରଣ:

ମ୍ୟାଲେରିଆ ଏକ ଜୀବନ ପ୍ରତି ବିପଦଜନକ ରୋଗ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଯାହା ପ୍ଲାଜ୍‌ମୋଡିୟମ୍ ନାମକ ଏକ ପରଜୀବୀ ଦ୍ୱାରା ସଂକ୍ରମିତ ମହିଳା ଆନାଫିଲିଜ୍ ମଶା କାମୁଡ଼ିବା ଦ୍ୱାରା ମଣିଷକୁ ସଂକ୍ରମିତ ହୋଇଥାଏ। ଏହି ରୋଗ ବିଶ୍ୱର ଅନେକ ଟ୍ରପିକାଲ୍ ଏବଂ ସବ୍‌ଟ୍ରପିକାଲ୍ ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରଚଳିତ। ମ୍ୟାଲେରିଆର ଲକ୍ଷଣ ସାଧାରଣତ ସଂକ୍ରମିତ ମଶା କାମୁଡ଼ିବା ପରେ ୭-୧୪ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଦେଖାଯାଏ।

ପ୍ରମୁଖ ଲକ୍ଷଣ:

ମ୍ୟାଲେରିଆ ରୋଗୀମାନଙ୍କ ପାଖରେ ଉଚ୍ଚ ଜ୍ୱର, ଥଣ୍ଡା, ଝାଳ ବୋହିବା, ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା, ବାନ୍ତି, ଶରୀର ଯନ୍ତ୍ରଣା, ଗଣ୍ଠି ଯନ୍ତ୍ରଣା, ଥକାପଣ, ରକ୍ତହୀନତା ଏବଂ ଗୁରୁତର ମାମଲାରେ ଜଣ୍ଡିସର ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟ ଦେଖାଯାଏ।

ମ୍ୟାଲେରିଆକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ:

ମ୍ୟାଲେରିଆକୁ ଏଡ଼ାଇବା ପାଇଁ ଏପରି ଏକ ସ୍ଥାନରେ ରହିବା ଉଚିତ୍ ଯେଉଁଠାରେ ମଶାମାନଙ୍କ ପ୍ରାଦୁର୍ଭାବ ନଥିବ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଶୋଇବା ସମୟରେ ମଶାରି ବ୍ୟବହାର କରିବା ଉଚିତ। ଲମ୍ବା ହାତବାଲା ସାର୍ଟ ଏବଂ ପୂରା ପ୍ୟାଣ୍ଟ ପିନ୍ଧିବା ଉଚିତ। ଘର ଚାରିପାଖରେ ପାଣି ଜମିବାକୁ ଦିଅନ୍ତୁ ନାହିଁ। ପାଣି ଜମି ରହିଲେ ମହିଳା ଆନାଫିଲିସ୍ ମଶା ବଢିଥାନ୍ତି।