ଯେତେବେଳେ ଭୋଟ୍ ​​ଗଣନା ହୁଏ, ଇଭିଏମ୍ ମେସିନରୁ କିଛି ଭୋଟ୍ ବାହାର କରାଯାଏ; କାହିଁକି…

ଆଜି ଚାଲିଛି ଭୋଟ୍ ଗଣତି। କାହା ମନରେ ଉତ୍ସାହ ତ କାହା ମନରେ ଭୟ। କିଏ ମାରିବ ବାଜି, କିଏ ଗଢିବ ସରକାର। ଖାଲି ପାର୍ଟି ନୁହେଁ କି ପ୍ରାର୍ଥୀ ନୁହେଁ ସମସ୍ତ ଓଡ଼ିଶାବାସୀ ମଧ୍ୟ ଏହି ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱରେ। ତେବେ ଭୋଟ୍ ଗଣତି ପରେ ସବୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇଯିବ। ଜଣାଯିବ କାହା ଉପରେ ଓଡ଼ିଶାବାସୀ ଭରସା କରିଛନ୍ତି।

ତେବେ ଆପଣ ଜାଣନ୍ତି କି ଯେତେବେଳେ ଭୋଟ୍ ​​ଗଣନା ହୁଏ, ଇଭିଏମ୍ ମେସିନରୁ କିଛି ଭୋଟ୍ ମଧ୍ୟ ବାହାର କରିଦିଆଯାଏ। ତେବେ ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଆଜିକାଲିରୁ ହେଉନି, ବରଂ ଯେତେବେଳେ ଇଭିଏମ୍‌ରେ ଭୋଟ୍ ଦେବା ଆରମ୍ଭ ହେଲା ସେବେଠାରୁ ହେଉଛି। ଆପଣ ଏହା ଜାଣି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇପାରନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଏହା କେବଳ କରାଯାଏ ନାହିଁ ବରଂ ଭାରତର ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟ ଫର୍ମ ୧୭ ସି ରେ ଏହା ପାଇଁ ଏକ ସ୍ତମ୍ଭ ମଧ୍ୟ ରହିଛି।

ଯେତେବେଳେ ନିର୍ବାଚନ ହୁଏ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ବୁଥ୍‌ରେ ଉପସ୍ଥିତ ଭୋଟରଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଅନୁଯାୟୀ ଇଭିଏମ୍ ଯଥା ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ଭୋଟିଂ ମେସିନ୍ ମିଳିଥାଏ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ କାଳେ କୌଣସି ମେସିନ ଖରାପ ହୋଇଯିବ ଏନେଇ ୨ରୁ ୫ ମେସିନ୍ ମଧ୍ୟ ରିଜର୍ଭ ଭାବରେ ଦିଆଯାଇଥାଏ।

ଗୋଟିଏ ଇଭିଏମ୍‌ରେ କେତେ ଭୋଟ୍ ଦିଆଯାଏ:

ଗୋଟିଏ ଇଭିଏମ୍ ମେସିନରେ ପ୍ରାୟ ୨୦୦୦ ଭୋଟ୍ ଦିଆଯାଇପାରେ। ଯେତେବେଳେ ଏଥିରେ ଏତେ ସଂଖ୍ୟକ ଭୋଟ୍ ଦିଆଯାଏ, ମେସିନ୍ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ବିପ୍ ମାଧ୍ୟମରେ କହିଥାଏ ଯେ ଏଥିରେ ସମସ୍ତ ଭୋଟ୍ ଦିଆଯାଇଛି। ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହାକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ପଡିବ। ସେହିଭଳି, ଭୋଟ୍ ଦେବା ପୂର୍ବରୁ ମଧ୍ୟ ଇଭିଏମ୍‌ଗୁଡିକ ଯାଞ୍ଚ କରାଯାଇ ନେଟ୍‌ୱାର୍କ ସହିତ ସଂଯୁକ୍ତ କରାଯାଏ।

ଏକ ନୂଆ ଇଭିଏମ୍ ଲଗାହେଲେ ହେଲେ ପ୍ରାରମ୍ଭରେ କ’ଣ ହୁଏ:

ଯେତେବେଳେ ଆମେ ସମସ୍ତେ ଭୋଟ୍ ଦେବାକୁ ଯାଉ, ବଟନ୍ ଦବାଇବା ମାତ୍ରେ ଆମର VVPAT ମେସିନ୍ ସ୍କ୍ରିନ୍‌ରେ ଦେଖାଯାଏ। ଆପଣ କେବେ ଭାବିଛନ୍ତି କି EVM ମେସିନ୍ କିପରି ଷ୍ଟାର୍ଟ ହୁଏ ଏବଂ ତାହା କିପରି ସଠିକ୍ ଭାବରେ କାମ କରୁଛି କି ନାହିଁ ଦେଖାଯାଏ? ଏହାର ଉତ୍ତର ଏହି ଲେଖାରେ ଲୁଚି ରହିଛି।

ଇଭିଏମ୍ କିପରି ଟେଷ୍ଟ୍ କରାଯାଏ:

ଯେତେବେଳେ ଭୋଟ୍ ପାଇଁ ଏକ ନୂଆ ଇଭିଏମ୍ ମେସିନ୍ ସ୍ଥାପିତ ହୁଏ, ଏହାକୁ ପରୀକ୍ଷା କରାଯାଏ ଏବଂ ଏହାକୁ ପରୀକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ମତଦାନ ଅଧିକାରୀ ନିଜେ ଏକ ବଟନ୍ ଦବାଇ ଦୁଇରୁ ପାଞ୍ଚ ଭୋଟ୍ ଦିଅନ୍ତି। ଏହା କୌଣସି ନା କୌଣସି ଦଳର ଦଳର ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ନାମରେ ଥାଏ। ଏହି ପଦ୍ଧତିରେ ସେହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଠିଆ ହୋଇଥିବା ସମସ୍ତ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ନାମ ପାଖରେ ଥିବା ବଟନ୍ ଦବାଇ ଯାଞ୍ଚ କରାଯାଏ। ଭୋଟିଂ ମେସିନ୍ ଆରମ୍ଭ କରିବା ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ, ସମସ୍ତଙ୍କ ନାମରେ ଭୋଟ୍ ଦେଇ ଦେଖାଯାଏ।

ଏହି ଭୋଟ୍‌ ଗୁଡିକ ପରେ ଇଭିଏମ୍‌ରୁ ବାହାର କରାଯାଇଥାଏ:

ଏଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ସେହି ଭୋଟ୍ ଯାହା ଗଣନା ସମୟରେ ବାହାର କରାଯାଇଥାଏ। ଯେଉଁ ଦଳର ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ଭୋଟ୍ ଏହି ଉପାୟରେ ଦିଆଯାଏ, ସେ ସବୁକୁ ବାହାର କରାଯାଏ। ଯେତେବେଳେ ଭୋଟ୍ ସମୟରେ ଏକ ନୂତନ ଇଭିଏମ୍ ମେସିନ୍ ଲାଗେ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ସମାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ। ଏହା ୦୫ ରୁ ୧୦ ମିନିଟ୍ ନେଇପାରେ। ଭାରତର ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବୁଥ୍‌ ପାଇଁ ଫର୍ମ ୧୭ C ଜାରି କରନ୍ତି, ଯେଉଁଥିରେ ଭୋଟ୍ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ତ ବିବରଣୀ ପୂରଣ କରିବାକୁ ପଡେ।

ଫର୍ମ ୧୭C କ’ଣ କୁହେ:

ଫର୍ମ ୧୭C ରେ ଏକ ସ୍ତମ୍ଭ ମଧ୍ୟ ଅଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଇଭିଏମ୍ ପରୀକ୍ଷା କରିବା ସମୟରେ କେତେ ଭୋଟ୍ ଦିଆଯାଇଥିଲା ତାହା ରେକର୍ଡ କରିବାକୁ ପଡେ। ଏହି ଭୋଟ୍ ଯେଉଁ ଦଳ ସପକ୍ଷରେ ଥାଉ ପଛେ ଏହାକୁ କଢାଯାଏ। ଫର୍ମ ୧୭C ରେ ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି ଯେ ଏହି ଭୋଟ୍ କଢ଼ା ହେବ। ଏହି କାରଣରୁ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଇଭିଏମ୍‌ରୁ କିଛି ଭୋଟ୍ ବାହାର କରାଯାଇଥାଏ।