୯ ବର୍ଷର ମୋଦି ସରକାର : ପ୍ରତିରକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ ହୋଇଛି ଭାରତ

ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦିଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ସରକାରକୁ ୯ ବର୍ଷ ପୂରିଛି । ୨୦୧୪ ମସିହା ମେ’ ୨୬ରେ ମୋଦି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବେ ଶପଥ ନେଇଥିଲେ । ବିପୁଳ ଜନ ସମର୍ଥନ ସହ କେନ୍ଦ୍ରରେ ସରକାର ଗଠନ କରିଥିଲା ବିଜେପି । ତେବେ ଏହି ୯ ବର୍ଷର କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ମଧ୍ୟରେ ମୋଦି ସରକାର ଦେଶର ହିତ ତଥା ବିକାଶ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଅନେକ ବଡ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି । ତିନ୍‌ ତଲାକର ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ହଟାଇବା ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଜମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରରେ ଧାରା ୩୭୦ ରଦ୍ଦ ଆଦି ଗୁରୁତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ନିଷ୍ପତ୍ତି ସାମିଲ ରହିଛି । ଦେଶର ପ୍ରତିରକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ଏଭଳି କିଛି ବଡ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି, ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଦେଶରେ ଅନେକ ବଡ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି ।

ବିଗତ ୯ ବର୍ଷରେ ରକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଆସିଥିବା ପରିବର୍ତ୍ତନ: 

ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବଜେଟ୍ :

ଗତ ୯ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବଜେଟରେ କ୍ରମାଗତ ବୃଦ୍ଧି ଘଟୁଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଛି । ଦେଶର ପ୍ରତିରକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରକୁ ମଜବୁତ କରିବା ପାଇଁ ସରକାର କେତେ ପ୍ରତିବଦ୍ଧ ଏଥିରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଅନୁମାନ କରାଯାଉଛି । ପ୍ରତିରକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ବର୍ଦ୍ଧିତ ଧନରାଶି, ଆଧୁନିକୀକରଣ, ଅଧିଗ୍ରହଣ, ଅନୁସନ୍ଧାନ ଏବଂ ବିକାଶ ପାଇଁ ପାଣ୍ଠି ଆବଣ୍ଟିତ ହୋଇଛି ।

ପ୍ରତିରକ୍ଷା କ୍ରୟ :

ଦେଶର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ମଜବୁତ କରିବା ପାଇଁ ସରକାର ବର୍ତ୍ତମାନ ଆଧୁନିକ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଉପରେ ବିଶେଷ ଧ୍ୟାନ ଦେଉଛନ୍ତି । ଏଥିପାଇଁ ଘରୋଇ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଉତ୍ପାଦନ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଉଛି । ଏଥିପାଇଁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା କ୍ରୟକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟବସ୍ଥିତ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରୟାସ କରାଯାଉଛି । ଆମଦାନୀ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳତା ହ୍ରାସ କରିବା ଏବଂ ଦେଶରେ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଉତ୍ପାଦନକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ Defence Procurement Procedure (ଡିପିପି) ଏବଂ ମେକ୍ ଇନ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ପଦକ୍ଷେପ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରାଯାଇଛି ।

ଏହା ବ୍ୟତୀତ ପ୍ରାଇଭେଟ୍‌ ସେକ୍ଟରକୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଉତ୍ପାଦନରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରାଯାଇଛି ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ବିଦେଶୀ ପୁଞ୍ଜି ବିନିଯୋଗ( Foreign direct investment) ପାଇଁ ଉଦ୍ୟମ କରାଯାଉଛି ।

ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଆଧୁନିକୀକରଣ :

ଗତ ୯ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ମୋଦି ସରକାର ସୁରକ୍ଷା ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜକୁ ମୁକାବିଲା କରିବା ପାଇଁ ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀର ଆଧୁନିକୀକରଣ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଛନ୍ତି । ଏଥିପାଇଁ ଯୁଦ୍ଧ ବିମାନ, ବୁଡ଼ାଜାହାଜ, ଆର୍ଟିଲିରି ସିଷ୍ଟମ, ହେଲିକପ୍ଟର ଏବଂ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀ କ୍ରୟ ସମେତ ଅନେକ ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରତିରକ୍ଷା କାରବାର ଏବଂ ଅଧିଗ୍ରହଣକୁ ଚୂଡାନ୍ତ ରୂପ ଦିଆଯାଇଛି ।

ପ୍ରତିରକ୍ଷା କୂଟନୀତି:

ସେହିପରି ପ୍ରତିରକ୍ଷା କୂଟନୀତି ଉପରେ ମଧ୍ୟ ମୋଦି ସରକାର ଧ୍ୟାନ ଦେଇଛନ୍ତି । ଏହା ଅଧୀନରେ ଭାରତ ଅନେକ ଦେଶ ସହ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଏବଂ ବହୁପକ୍ଷୀୟ ସାମରିକ ଅଭ୍ୟାସ କରି ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସମ୍ପର୍କକୁ ମଜବୁତ କରିଛି ।

ସୀମା ଭିତ୍ତିଭୂମି:

ଭାରତ ସୀମାରେ ଭିତ୍ତିଭୂମି(border infrastructure) ସଜାଡ଼ିବା ପାଇଁ ବହୁ ପ୍ରୟାସ କରାଯାଇଛି । ଭାରତ-ଚୀନ୍ ଏବଂ ଭାରତ-ପାକିସ୍ଥାନ ସୀମା ଭଳି ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ଅଞ୍ଚଳ ଉପରେ ସରକାର ବିଶେଷ ଧ୍ୟାନ ଦେଇଛନ୍ତି । ସୀମା ଭିତ୍ତିଭୂମିରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବା ପାଇଁ ରାସ୍ତା, ବ୍ରିଜ୍, ଟନେଲ୍ ଏବଂ ନୀରିକ୍ଷଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଉଛି ।

ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସଂସ୍କାର:

ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବାହିନୀର ଦକ୍ଷତା ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟକାରିତାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ପାଇଁ ସରକାର ଗଠନମୂଳକ ସଂସ୍କାର ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି । ଏକୀକୃତ ସାମରିକ କମାଣ୍ଡ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଏବଂ ନୂତନ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ଦିଗରେ ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯାଇଛି ।

ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଏବଂ ନୂତନତ୍ୱ:

ଦେଶକୁ ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ କରିବା ପାଇଁ ବଦ୍ଧ ପରିକର ମୋଦି ସରକାର ଘରୋଇ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ତଥା ପ୍ରତିରକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ନୂତନତ୍ୱକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଛନ୍ତି । ଏହା ଅଧୀନରେ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଅନୁସନ୍ଧାନ ଏବଂ ବିକାଶ ସଂଗଠନ (DRDO) ର ସଂସ୍କାର ଏବଂ ଘରୋଇ କ୍ଷେତ୍ର ସହ ସହଯୋଗ ଉପରେ ଫୋକସ୍‌ କରାଯାଇଛି ।