ପ୍ରତ୍ୟେକ ଘରେ ତୁଳସୀକୁ କାହିଁକି ଭକ୍ତିର ସହ ପୂଜା କରାଯାଏ

ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ତୁଳସୀକୁ ଅତି ପବିତ୍ର ବିବେଚନା କରାଯାଏ ଏବଂ ଏହାକୁ ଦେବୀର ମାନ୍ୟତା ଦିଆଯାଏ। ଏହା ମଧ୍ୟ ଏପରି ଏକ ଉଦ୍ଭିଦ, ଯାହାର ଗୁଣ ଏବଂ ଉପଯୋଗୀତା ଧାର୍ମିକ ଏବଂ ଆୟୁର୍ବେଦିକ ଗ୍ରନ୍ଥରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି। ଘରୋଇ ଉପଚାର ବ୍ୟତୀତ ତୁଳସୀକୁ ଅନେକ ଔଷଧରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ। ଏହାର ପତ୍ରଗୁଡ଼ିକରେ ଜବରଦସ୍ତ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ରହିଛି। ବିଶେଷ କଥା ହେଉଛି ତୁଳସୀ ଖାଲି ଔଷଧ ନୁହେଁ ଏହା ମଧ୍ୟ ଏକ ମସଲା।

ଭାରତୀୟ ସମାଜ ଏବଂ ସଂସ୍କୃତିରେ ତୁଳସୀର ମହତ୍ତ୍ୱ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଘରର ଦ୍ୱାର ମୁହଁରୁ ଜାଣିହୋଇଯାଏ। କାରଣ ସମସ୍ତେ ଏହାକୁ ନିଜ ଘରକୁ ପ୍ରବେଶ କରିବା ପଥରେ ରଖନ୍ତି, ଯାହାକୁ ଚଉରା ବୋଲି କୁହାଯାଏ। ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ତୁଳସୀ ଚଉରା ମୂଳେ ଦୀପ ଜାଳିବା ପରମ୍ପରା ପ୍ରାୟ ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷ ଧରି ରହିଆସିଛି। ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଏହା କରିବା ଦ୍ୱାରା ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ତୁଳସୀରୁ ବାହାରୁଥିବା ବାସ୍ନା ପ୍ରଦୀପରୁ ବାହାରୁଥିବା ଉତ୍ତାପ ସହିତ ମିଶ୍ରଣ ହୋଇ ବାୟୁକୁ ଶୁଦ୍ଧ କରିଥାଏ। ଏହା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ ଯେ ଏହା ମାଧ୍ୟମରେ ସକରାତ୍ମକ ଶକ୍ତି ବିସ୍ତାର ହୁଏ ଏବଂ ସଂସାରରେ ସୁଖ-ଶାନ୍ତି ଖେଳିଯାଏ।

ତୁଳସୀ ଏକ ଭାରତୀୟ ଉଦ୍ଭିଦ। ଏମିତି ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ ଯେ ଏହା ଦକ୍ଷିଣ ପୂର୍ବ ଏସିଆର ଟ୍ରପିକାଲ୍ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏହାର ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା। କିନ୍ତୁ ପଞ୍ଜାବର ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ୍ ୟୁନିଭର୍ସିଟି (ବାଠିଣ୍ଡା) ନିଶ୍ଚିତ କରିଛି ଯେ ତୁଳସୀ ଉତ୍ତର କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଭାରତରେ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇଛି। କିନ୍ତୁ ଏହି ତୁଳସୀ ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷର ଏକ ପୁରୁଣା ଉଦ୍ଭିଦ। ଏହାର କାରଣ ହେଉଛି ଭାରତର ସର୍ବ ପୁରାତନ ଧାର୍ମିକ ଗ୍ରନ୍ଥ ବେଦରେ ମଧ୍ୟ ଏହାର ବର୍ଣ୍ଣନା ରହିଛି।

ବେଦରେ ତୁଳସୀ:

ଅଥର୍ବବେଦ (୧-୨୪) ର ଏକ ସୁକ୍ତରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଶ୍ୟାମା ତୁଳସୀ ମଣିଷର ସ୍ୱରୂପକୁ ତିଆରି କରେ, ଏହା ଶରୀରରେ ଧଳା ଦାଗ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ ପ୍ରକାରର ଚର୍ମ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ରୋଗକୁ ନଷ୍ଟ କରିବା ସର୍ବୋତ୍ତମ ଔଷଧ। ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ଉଦ୍ଭିଦ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଆର୍ଦ୍ର ମାଟିରେ ପ୍ରାକୃତିକ ଭାବରେ ମିଳିଥାଏ। ପଦ୍ମ ପୁରାଣ ଅନୁଯାୟୀ, 'ତୁଳସୀ ପତ୍ର, ଫୁଲ, ଫଳ, ମୂଳ, ଶାଖା, ଛେଲି, କାଠି ଏବଂ ମାଟି ଇତ୍ୟାଦି ସବୁ କିଛି ପବିତ୍ର ଅଟେ।'

ଧାର୍ମିକ କଥାବସ୍ତୁରେ ତୁଳସୀ:

ଧାର୍ମିକ କଥାବସ୍ତୁ ଅନୁଯାୟୀ, ଦେବତା ଏବଂ ଦାନବମାନେ ସମୁଦ୍ର ମନ୍ଥନ ବେଳେ ଅମୃତ ମିଳିଥିଲା, ଏହାରି ପ୍ରଭାବରେ ମଧ୍ୟ ତୁଳସୀର ଉତ୍ପତ୍ତି ହୋଇଥିଲା। ଅନ୍ୟ ଏକ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଅନୁଯାୟୀ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ଜଲନ୍ଧର ଅସୁରକୁ ହତ୍ୟା କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କୁ ମାରିବାରେ ଅସମର୍ଥ ହୋଇଥିଲେ। ଦେବତାମାନେ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ଅବଗତ କରାଇଥିଲେ ଯେ ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀ ବୃନ୍ଦା ଜଣେ କଠୋର ତପସ୍ୱିନୀ ଏବଂ ଆପଣକୁ ପୂଜା କରେ।

ଫଳରେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ତାଙ୍କର ତପସ୍ୟାକୁ ଭଙ୍ଗକଲେ ଓ ଜଲନ୍ଧରଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରାଗଲା। ଫଳରେ ବୃନ୍ଦା ଅଭିଶାପ ଦେଇ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ଏକ ପଥର (ଶାଲିଗ୍ରାମ) କରିଦେଲେ। ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କ ଅନୁରୋଧ କ୍ରମେ ସେ ଅଭିଶାପକୁ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରି ସ୍ୱାମୀଙ୍କ ସହ ଜୀବନ ତ୍ୟାଗ କରିଦେଲେ। ତାଙ୍କ ପାଉଁଶରୁ ଏକ ଉଦ୍ଭିଦର ସୃଷ୍ଟି ହେଲା ଯାହାକୁ ତୁଳସୀ କୁହାଗଲା।

ତୁଳସୀର ଗୁଣ:

ଭାରତର ଅଧିକାଂଶ ପ୍ରାଚୀନ ଆୟୁର୍ବେଦିକ ଗ୍ରନ୍ଥରେ ତୁଳସୀଙ୍କର ବିଶେଷ ମହତ୍ୱ ରହିଛି। ଚରକ ସଂହିତା ଓ ସୁଶ୍ରୁତ ସଂହିତାରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ତୁଳସୀ କଫ, କାଶ, ବିଷ ବିକାର, ଶ୍ୱାସ ରୋଗକୁ ନଷ୍ଟ କରିଥାଏ। ଅନ୍ୟ ଏକ ପୌରାଣିକ ଗ୍ରନ୍ଥ ‘ଭାବପ୍ରକାଶ’ରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ତୁଳସୀ ଏକ ପିତନାଶକ, ବାତ-କୃମି ତଥା ଦୁର୍ଗନ୍ଧନାଶକ।