ଜରାସନ୍ଧକୁ ପରାସ୍ତ କରି ନିଧନ କରିବାକୁ କୃଷ୍ଣ, ଅର୍ଜୁନ ଓ ଭୀମ ମଗଧର ରାଜଧାନୀ ଗିରିବ୍ରଜରେ ଯାଇଁ ପହଞ୍ଚିଲେ । ଜରାସନ୍ଧ ତାଙ୍କ ରାଜଧାନୀକୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସୁନ୍ଦର ଓ ସମୃଦ୍ଧ କରି ଗଢିଥାନ୍ତି। ନଗରୀକୁ ପାଞ୍ଚଟି ପର୍ବତ ଓ ଅରଣ୍ୟ ଘେରି ରହିଥିଲା। ନଗର ଭିତରକୁ ଯିବାକୁ ପୁଣି ଚାରୋଟି ଦ୍ୱାର। ଚାରି ଦ୍ୱାରରେ ଚାରିଜଣ ଅଲଗା ଅଲଗା ଦ୍ୱାରପାଳ। ପ୍ରଥମ ଦ୍ୱାର ଜରାସନ୍ଧଙ୍କ ପୁଅ ହାତରେ । କୌଣସି ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ନେଇ ଭିତରକୁ କେହି ଯାଇପାରିବନି । ତା ପର ଦ୍ୱାରରେ ଅଛି ଗୋଟେ ଭେରୀ । ସେ ଶତ୍ରୁ ଦେଖିଲା ତ ଆପେ ଆପେ ବାଜିବ । ଭେରୀ ଶବ୍ଦ ଶୁଣିଲେ ଜରାସନ୍ଧ ଜାଣିଯାଆନ୍ତି କେହି ଶତ୍ରୁ ଆସି ପହଞ୍ଚିଛି, ତେଣୁ ସେ ଯୁଦ୍ଧ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଇଯାଆନ୍ତି । ତୃତୀୟ ଦ୍ୱାର ଜଗିଛି ଗୋଟେ ଖେଣ୍ଟା ଶିମିଳି ଗଛ । ଗଛରେ ନା ପତ୍ର ଅଛି ନା ଫୁଲ । କିନ୍ତୁ ଶତ୍ରୁ ଆସିଲେ ସେ ଗଛରେ ହଠାତ୍ ପତ୍ର କଅଁଳେ ଓ ଫୁଲ ଫୁଟେ । ଚତୁର୍ଥ ଦ୍ୱାରରେ ଅଛି ଗୋଟେ ଗଧ । ଯଦି କୌଣସି ଶତ୍ରୁ ଆସି ପହଞ୍ଚେ ତେବେ ସେ ଗଧ ବିକଟାଳ ରଡି ଛାଡ଼େ। ଜରାସନ୍ଧଙ୍କୁ ସଦା ଜାଗ୍ରତ ରଖିବାକୁ ଚାରି ଦ୍ୱାରପାଳ ଦିନରାତି ଦାୟିତ୍ୱରେ ଥାଆନ୍ତି । ତେଣୁ କୌଣସି ଶତ୍ରୁ ଜରାସନ୍ଧଙ୍କ ରାଜଧାନୀରେ ସହଜରେ ପ୍ରବେଶ କରିପାରେନି ।
ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ : ବଣ ପୋଡ଼ି ଓ ଶାର୍ଙ୍ଗକ ଚଢ଼େଇମାନଙ୍କ କାହାଣୀ
Also Read
କୃଷ୍ଣ, ଅର୍ଜୁନ ଓ ଭୀମ ତିନିହେଁ ଗିରିବ୍ରଜ ନଗରୀରେ ପ୍ରବେଶ କରି ତା'ର ରାଜମାର୍ଗରେ ବୁଲା ବୁଲି କରି ସୁସଜ୍ଜିତ ଦୋକାନ ବଜାର ସବୁ ଦେଖିଲେ । ତା'ପରେ ମାଳି ଦୋକାନରୁ ସୁନ୍ଦର ଫୁଲମାଳ ଆଣି ନିଜ ନିଜ ବେକରେ ପକାଇଲେ । ଦେହରେ ଚନ୍ଦନ ଏବଂ ଅଗୁରୁ ବୋଳିହେଇ ରଙ୍ଗୀନ ପୋଷାକ ପିନ୍ଧି ବ୍ରାହ୍ମଣ ବେଶରେ ଯାଇ ପ୍ରଥମ ଦ୍ୱାରରେ ପହଞ୍ଚିଲେ । ଦ୍ୱାରରେ ପହଞ୍ଚି ବ୍ରାହ୍ମଣ ବେଶରେ କୃଷ୍ଣ ଉଚ୍ଚ ସ୍ୱରରେ ବେଦ ଧ୍ୱନୀ କଲେ । ଜରାସନ୍ଧଙ୍କ ପୁଅ ସହଦେବ ତିନି ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କୁ ଦେଖି ଓ ବେଦ ଧ୍ୱନୀ ଶୁଣି ସେମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଣାମ କଲେ । କୃଷ୍ଣ କହିଲେ ସେମାନେ ରାଜାଙ୍କର ଯଜ୍ଞ ଖବର ପାଇ ବହୁ ଦୂର ଦେଶରୁ ଆସିଛନ୍ତି । ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଲା ରାଜାଙ୍କୁ ସାକ୍ଷାତ କରି କିଛି ଦାନ ଦକ୍ଷିଣା ମାଗିବୁ। ବେଦଜ୍ଞ ବ୍ରାହ୍ମଣ ଦେଖି ଜରାସନ୍ଧଙ୍କ ପୁଅ ସହଦେବ ତିନି ଜଣଙ୍କୁ ବାଟ ଛାଡିଦେଲେ ।
ତାପର ଦ୍ୱାରରେ ଭେରୀ ବାଟ ଜଗିଥାଏ । ତ୍ରେତୟା ଯୁଗରେ ଥରେ ମଦନିକା ନାମକ ଜଣେ ଅପ୍ସରୀ ଗଙ୍ଗା ନଦୀରେ ଗାଧୋଇ ସାରି ଉପରକୁ ବାହାରିଲା ବେଳକୁ ନଳକୁବେର ତାଙ୍କ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟରେ ଆକୃଷ୍ଟ ହେଇ ପ୍ରେମ ନିବେଦନ କଲେ । ମଦନିକା ରାଜି ନ ହେବାରୁ ନଳକୁବେର କାମ ବାସନାରେ ବଶବର୍ତ୍ତୀ ହୋଇ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କଲେ ଓ ମଦନିକା ଭୟରେ ଚିତ୍କାର କଲେ । ସେଥିରେ ନଳକୁବେର ରାଗିଗଲେ ଓ ମଦନିକାକୁ ଅଭିଶାପ ଦେଇ କହିଲେ, ମୋ ପ୍ରେମକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରି ଏମିତି ଭେରୀ ପରି ଚିତ୍କାର କରୁଥିବାରୁ ଦ୍ୱାପର ଯୁଗରେ ଭେରୀ ହୋଇ ଜରାସନ୍ଧର ଦ୍ୱାର ଜଗିବୁ ଓ ଲୋକ ଦେଖିଲେ ଏମିତି ଚିତ୍କାର କରୁଥିବୁ । କୃଷ୍ଣ, ଅର୍ଜୁନ ଓ ଭୀମସେନ ଜରାସନ୍ଧର ଦ୍ୱିତୀୟ ଦ୍ୱାରରେ ପହଞ୍ଚିଲାରୁ ଭେରୀ ଆପେ ଆପେ ଶବ୍ଦ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କଲା । କିନ୍ତୁ ଭୀମ ତାଙ୍କ ବଜ୍ର ମୁଷ୍ଠିରେ ଭେରୀ ଉପରେ ଏମିତି ବିଧାଏ ଦେଲେ ଯେ ଭେରୀ ସେଇଠି ଭାଙ୍ଗି ଚୁନା ହୋଇଗଲା । ଭେରୀ ଭାଙ୍ଗି ଯିବାରୁ ସେଥିରୁ ସୁନ୍ଦରୀ ମଦନିକା ଅପ୍ସରୀ ଶାପ ମୁକ୍ତ ହୋଇ କୃଷ୍ଣ ଓ ଦୁଇ ପାଣ୍ଡବଙ୍କୁ ପ୍ରଣାମ କରି ଖୁସିରେ ସ୍ୱର୍ଗକୁ ଚାଲିଗଲେ ।
ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ : ଛୟାଅଶୀ ରାଜାଙ୍କୁ ବନ୍ଦୀ କରିଥିବା ଜଣେ ରାଜା ଓ ରାଜସୂୟ ଯଜ୍ଞ ଆୟୋଜନ
ତୃତୀୟ ଦ୍ୱାରର ଦ୍ୱାରପାଳ ହେଇଛି ଗୋଟେ ଖେଣ୍ଟା ଶିମିଳି ଗଛ । ଥରେ ଜଣେ ଗନ୍ଧର୍ବ ଜଣେ ଋଷିଙ୍କ ଗାଈ ଚୋରେଇ ଥିଲେ । ସାତ ବର୍ଷ ଧରି ଋଷି ତାଙ୍କ ଗାଈକୁ ଖୋଜି ଖୋଜି ନପାଇଲା ପରେ ଅଭିଶାପ ଦେଇ କହିଲେ, ଯିଏ ମୋ ଗାଈ ଚୋରେଇଛି ତାକୁ ଯମଦୂତମାନେ ଶିମିଳି ଗଛରେ ବାନ୍ଧି ଶିମିଳି କଣ୍ଟାର ବାଡିରେ ପିଟନ୍ତୁ । ଅଭିଶାପ ଯୋଗୁଁ ସେ ଗନ୍ଧର୍ବଙ୍କୁ ଯମଦୂତମାନେ ସ୍ୱର୍ଗର ଶିମିଳି ଗଛରେ ବାନ୍ଧି ପିଟିଲେ । ଶିମିଳି ଗଛ ତାଙ୍କୁ କିଛିବି ସହଯୋଗ କଲାନି ବୋଲି ଗନ୍ଧର୍ବ ସେ ଗଛକୁ ଅଭିଶାପ ଦେଇ କହିଲେ, ତୁ ମର୍ତ୍ତ୍ୟରେ ଖେଣ୍ଟା ଗଛ ହେଇ ଜନ୍ମ ନେବୁ । କୃଷ୍ଣ ଓ ଦୁଇ ପାଣ୍ଡବଙ୍କୁ ଦେଖି ଜରାସନ୍ଧଙ୍କୁ ଖବର ଦେବାକୁ ଶିମିଳି ଗଛରେ ପତ୍ର ଫୁଲ ଆସିବା ଆଗରୁ ଅର୍ଜୁନ ତାକୁ ଉପାଡି ଏମିତି ଫୋପାଡିଲେ ଯେ ସେ ଗଛ ଯାଇଁ ସିଧା ସମୁଦ୍ରରେ ପଡିଲା । ସ୍ୱର୍ଗର ଶିମିଳି ଗଛ ଶାପମୁକ୍ତ ହେଇ ସ୍ୱର୍ଗକୁ ବାହୁଡି ଗଲେ ।
ଚତୁର୍ଥ ଦ୍ୱାରର ଦ୍ୱାରପାଳ ଗଧ । ଗଧ ଜାଣିପାରିଲା ଜରାସନ୍ଧର ଅସଲ ଶତ୍ରୁ ଆସି ପହଞ୍ଚି ଗଲେଣି । ସେ ଜରାସନ୍ଧକୁ ସତର୍କ କରିବାକୁ ରଡି କରିବାକୁ ପ୍ରୟାସ କଲା ବେଳକୁ କୃଷ୍ଣ ତୁରନ୍ତ ଗୋଟେ ଶଙ୍ଖ ତା' ପାଟିରେ ଗୁଞ୍ଜି ଦେଲେ । କେହି ଗଧ ରଡିବା ଶୁଣି ପାରିଲେନି, ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଶଙ୍ଖ ଧ୍ୱନୀ ଶୁଭିଲା । ତଥାପି ଗଧର ରଡି ବନ୍ଦ ନହେବାରୁ କୃଷ୍ଣ ତା' ବେକକୁ ଚିପି ଧରିଲାରୁ ଗଧ କୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ଚିହ୍ନି ପକାଇଲା । କୃଷ୍ଣ ସେଠାକୁ ଆସିବାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଗଧକୁ କହିଲେ ଓ ଚୁପ ରହିବାକୁ ଆଦେଶ ଦେଲେ । ଗଧ କହିଲା ଯଦି ସ୍ୱୟଂ କୃଷ୍ଣ ତା' ପାଦ ଧରି ଅନୁରୋଧ କରନ୍ତି ତେବେ ସେ ଅବଶ୍ୟ ଚୁପ ପଡିବ ।
ଗଧର କଥା ଶୁଣି ଭୀମ ଭୀଷଣ ରାଗିଗଲେ । କିନ୍ତୁ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଭୀମଙ୍କୁ କହିଲେ କାର୍ଯ୍ୟ ସିଦ୍ଧି ପାଇଁ ଦରକାର ପଡିଲେ ଗଧର ପାଦ ଧରିବାକୁ ହେବ। ଏଥିରେ କିଛି ଦୋଷ ନାହିଁ । ତାପରେ କୃଷ୍ଣ ବାମ ହାତରେ ଗଧର ପାଦ ଛୁଇଁବାରୁ ତା'ର ମୂର୍ଦ୍ଧନା ଫାଟିଗଲା । ସେ ସେଇଠି ମରି ପଡିଲା । ସେ ଗଧ ପୂର୍ବଜନ୍ମର ଜଣେ ଗନ୍ଧର୍ବ । ଜଣେ ଅପସରୀକୁ ପ୍ରେମ କରି ଇନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଅଭିଶପ୍ତ ହୋଇ ମର୍ତ୍ତ୍ୟ ଲୋକରେ ଗଧ ଭାବରେ ଜନ୍ମ ହେଇଥିଲା। କୃଷ୍ଣଙ୍କ ସ୍ପର୍ଶରେ ସେ ମୁକ୍ତି ପାଇଗଲା ।
ଚାରି ଦୁଆର ଟପି, ତିନିହେଁ ଯାଇଁ ଜରାସନ୍ଧର ଯଜ୍ଞଶାଳରେ ପହଞ୍ଚିଲେ । ବନ୍ଦୀ କରିଥିବା ରାଜାମାନଙ୍କୁ ବଳି ଦେବାର ଯୋଜନାରେ ବେଦଜ୍ଞ ବ୍ରାହ୍ମଣମାନଙ୍କୁ ନେଇ ଜରାସନ୍ଧ ଯଜ୍ଞ କରୁଥାନ୍ତି । କୃଷ୍ଣ ଯଜ୍ଞଶାଳରେ ପହଞ୍ଚି ବେଦ ଧ୍ୱନୀ କଲେ । ଯଜ୍ଞଶାଳରେ ହଠାତ୍ ତିନି ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କୁ ଦେଖି ଜରାସନ୍ଧ ସେମାନଙ୍କ ଉପଯୁକ୍ତ ସତ୍କାର କଲେ ଓ ପରିଚୟ ପଚାରିଲେ । ଅର୍ଜୁନ ଓ ଭୀମ କିଛି ଉତ୍ତର ଦେଲେନି । କୃଷ୍ଣ କହିଲେ ଏ ଦିହେଁ ବ୍ରତ ପାଳନ କରୁଛନ୍ତି । ସେଥିପାଇଁ ରାତି ଅଧ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କିଛି କଥା କହିବେନି । ଆସିବାର କାରଣ ପଚାରିବାରୁ କୃଷ୍ଣ କହିଲେ ଆମେ ସବୁ ଗରିବ ବ୍ରାହ୍ମଣ ଓ ଦାନ ଆଶାରେ ଆସିଛୁ । ଦାନ ଦକ୍ଷିଣା ମିଳିଲେ ଆମେ ଖୁସି ହୋଇ ଏଠୁ ଚାଲିଯିବୁ ।
ଜରାସନ୍ଧ କହିଲେ ଠିକ ଅଛି କେତେ ଧନ ରତ୍ନ ଦରକାର କୁହନ୍ତୁ। ଯଜ୍ଞାହୁତି ଛାଡି ଆଉ ଯାହା ମାଗିଲେ ମୁଁ ଦେଇପାରିବି । କୃଷ୍ଣ କହିଲେ, ନା ରାଜା ଆମର ଯଜ୍ଞାହୁତି ମାଗିବାର ନାହିଁ । ତାପରେ କୃଷ୍ଣ ଜରାସନ୍ଧର ହାତରେ ଶଙ୍ଖ ଧରେଇ ସେଥିରେ ପାଣି ଭରି କହିଲେ ସତ୍ୟ ଶପଥ କଲେ ଆମର ଯାହା ଦରକାର ମାଗିବୁ ।
ଜରାସନ୍ଧ ସତ୍ୟ ଶପଥ କଲା ପରେ କୃଷ୍ଣ କହିଲେ ତୁମ ସହ ଆମେ ଲଢିବାକୁ ଚାହୁଁଛୁ । କୃଷ୍ଣଙ୍କ କଥା ଶୁଣି ଜରାସନ୍ଧ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇ କହିଲେ ବ୍ରାହ୍ମଣ ହୋଇ ମୋ ସାଙ୍ଗରେ ଲଢି ମରିବାକୁ କାହିଁକି ଚାହୁଁଛ? ମୋ ଭୟରେ କୃଷ୍ଣ ବଳରାମ ଯାଇ ସମୁଦ୍ର ଭିତରେ ଘର କରି ରହିଛନ୍ତି । ଛୟାଅଶୀ ରାଜାଙ୍କୁ ମୁଁ ବନ୍ଦୀ କରି ରଖିଛି ବଳି ଦେଇ ଯଜ୍ଞରେ ପୂର୍ଣ୍ଣାହୁତି ଦେବି ବୋଲି । ତୁମେ ସବୁ ବ୍ରାହ୍ମଣ, ତୁମମାନଙ୍କୁ ମାରିଲେ ମୋତେ ପୁଣି ବ୍ରହ୍ମହତ୍ୟା ପାପ ଲାଗିବ । ବରଂ ଆଉ ଯାହା ମାଗିବା କଥା ମାଗ । ଜରାସନ୍ଧଙ୍କ କଥା ଶୁଣି ଭୀମ କହିଲେ ଆମ ସହ ଲଢିଲେ ତ ତମର ନିଶ୍ଚୟ ମୃତ୍ୟୁ ହେବ। ତେଣୁ ବ୍ରହ୍ମହତ୍ୟା ଦୋଷ ପୁଣି କେତେବେଳେ ଲାଗିବ? କୃଷ୍ଣ କହିଲେ, ଆମେ ବ୍ରାହ୍ମଣ ନୋହୁ କ୍ଷତ୍ରୀୟ । ଏ ଦୁହେଁ ହେଉଛନ୍ତି ପଣ୍ଡୁ ପୁତ୍ର ଅର୍ଜୁନ ଓ ଭୀମ । ମୁଁ ହେଉଛି ବସୁଦେବ ପୁତ୍ର କୃଷ୍ଣ । ଆମେ ତମକୁ ମାରି ବନ୍ଦୀ ରାଜାମାନଙ୍କୁ ମୁକ୍ତ କରିବାକୁ ଆସିଛୁ ।
ତିନି ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କ ପରିଚୟ ପାଇ ଜରାସନ୍ଧ ଏଥର ଭୀଷଣ ରାଗିଗଲେ । କହିଲେ ଯାଅ ତମ ସୈନ୍ୟସାମନ୍ତ ଧରି ମୋ ସେନାଙ୍କ ସହ ଲଢ, ନହେଲେ ତମେ ତିନିଜଣ ମିଶି କରି କିମ୍ବା ଜଣ ଜଣ କରି ମୋ ସହ ଲଢିପାର । ମୁଁ ସବୁ ପ୍ରକାରର ଯୁଦ୍ଧ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ । କୃଷ୍ଣ କହିଲେ, ସୈନ୍ୟସାମନ୍ତଙ୍କର ଦରକାର ନାହିଁ, ଆମ ତିନିଜଣଙ୍କ ଭିତରୁ କାହା ସହ ଲଢିବ ଯଦି ଲଢ । ଜରାସନ୍ଧ ଭୀମଙ୍କ ସହ ମଲ୍ଲ ଯୁଦ୍ଧ ଲଢିବାକୁ ବାହାରିଲେ । ତାପରେ ସେ ଯଜ୍ଞ ବେଶ ଛାଡି ମାଲକଛା ପିନ୍ଧିଲେ ଓ ମୁକୁଳା ବାଳକୁ ବାନ୍ଧି ଗଣ୍ଠି ପକେଇଲେ । ଭୀମ ତ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇ ରହିଥିଲେ । ଦୁହିଁଙ୍କ ଭିତରେ ଘମାଘୋଟ ଲଢେଇ ଚାଲିଲା । ଗର୍ଜନ, ତର୍ଜନ ଓ ହୁଙ୍କାରରେ ସେ ସ୍ଥାନ କମ୍ପି ଉଠିଲା । ଦୁହେଁ ବଳଶାଳୀ ଥିଲେ ଓ ମଲ୍ଲ ଯୁଦ୍ଧରେ ବେଶ ପାରଙ୍ଗମ ଥିଲେ । କେହି କାହା ଠାରୁ ଉଣା ନଥିଲେ । ଦୁହିଁଙ୍କ ଯୁଦ୍ଧ ଦେଖିବାକୁ ଅନେକ ଲୋକ ଧିରେ ଧିରେ ଜମା ହେବାକୁ ଲାଗିଲେ । ଜରାସନ୍ଧ ଓ ଭୀମଙ୍କ ଭିତରେ ପୂରା ଚଉଦ ଦିନ ଧରି ଯୁଦ୍ଧ ଚାଲିଲା । ପନ୍ଦରଦିନ ବେଳକୁ ଜରାସନ୍ଧ କ୍ଲାନ୍ତ ଓ ଅବଶ ହେବାକୁ ଲାଗିଲେ। ସୁଯୋଗର ଅପେକ୍ଷାରେ ଥିବା ଭୀମ ଆଉ ବିଳମ୍ବ ନକରି ଜରାସନ୍ଧକୁ ଦୁଇ ହାତରେ ଉପରକୁ ଉଠେଇ ବହୁ ଜୋରରେ ଘୂରାଇଲେ ଓ ମାଟିରେ କଚାଡି ଦେଲେ । ଜରାସନ୍ଧର ମେରୁ ହାଡ ଭାଙ୍ଗିଗଲା । ତାପରେ ଭୀମ ତାକୁ ଉଠାଇ ଦୁଇ ଫାଳ କରି ଚିରି ଫିଙ୍ଗିଦେଲେ । ଜରାସନ୍ଧ କିନ୍ତୁ ପୁଣି ଯୋଡ଼ି ହୋଇଗଲା। ଏହା ଦେଖି ସମସ୍ତେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ। ସେତିକିବେଳେ ଭୀମଙ୍କୁ ଦେଖାଇ କୃଷ୍ଣ ଗୋଟେ ପତ୍ରକୁ ଦୁଇ ଫାଳ କରି ଚିରି ବିପରୀତ ଦିଗକୁ ଫିଙ୍ଗିଦେଲେ । ଭୀମ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ଠାର ବୁଝିଗଲେ ଓ ଆଉ ବିଳମ୍ବ ନକରି ଜରାସନ୍ଧର ଦୁଇ ଗୋଡକୁ ଦୁଇ ହାତରେ ଧରି ତା ଶରୀରକୁ ଫାଡି ଦୁଇ ଫାଳ କରି ବିପରୀତ ଦିଗକୁ ଫିଙ୍ଗିଦେଲେ । ଜରାସନ୍ଧ ଯେମିତି ଭାବରେ ଦୁଇ ଫାଳ ହୋଇ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲା ସେମିତି ଦୁଇ ଫାଳ ହୋଇ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କଲା ।
ତାପରେ ଅର୍ଜୁନ ବନ୍ଦୀଶାଳ ଯାଇ ଜରାସନ୍ଧ ଦ୍ୱାରା ଅଟକ ଥିବା ରାଜାମାନଙ୍କୁ ମୁକ୍ତ କଲେ । ଯଜ୍ଞରେ ବଳି ପଡିବା ପାଇଁ ଅପେକ୍ଷା କରିଥିବା ରାଜାମାନେ ଖୁସିରେ ଓ କୃତଜ୍ଞ ହୋଇ ପାଣ୍ଡବମାନଙ୍କର ବଶ୍ୟତା ସ୍ୱୀକାର କଲେ । ଜରାସନ୍ଧର ପୁଅ ସହଦେବକୁ କୃଷ୍ଣ ମଗଧର ରାଜା କରାଇଲେ । ତାପରେ କୃଷ୍ଣ, ଅର୍ଜୁନ ଓ ଭୀମ ଇନ୍ଦ୍ରପ୍ରସ୍ଥକୁ ଫେରି ଆସିଲେ । ଛୟାଅଶୀ ରାଜାଙ୍କ ସମର୍ଥନ ପରେ ଆଖପାଖର ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କୁ ପାଣ୍ଡବମାନେ ସହଜରେ ଜୟ କଲେ । ଏବେ ଯୁଧିଷ୍ଠିରଙ୍କ ରାଜସୂୟ ଯଜ୍ଞ ପାଇଁ ଆଉ କିଛି ବାଧା ରହିଲାନି । ରାଜସୂୟ ଯଜ୍ଞର ପ୍ରସ୍ତୁତି ଆରମ୍ଭ ହେଲା ।