Happy Birthday: ସାହିତ୍ୟ ମାଧ୍ୟମରେ ଦୁର୍ନୀତି ବିରୋଧରେ ସ୍ୱର ଉତ୍ତୋଳନ କରନ୍ତି ପ୍ରତିଭା ରାୟ

ଡକ୍ଟର ପ୍ରତିଭା ରାୟ ଓଡିଆ ଭାଷାର ଜଣେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଲେଖକ। ସେ ତାଙ୍କ ଉପନ୍ୟାସ ମାଧ୍ୟମରେ ସାମାଜିକ ଅନ୍ୟାୟ ଏବଂ ଦୁର୍ନୀତି ବିରୋଧରେ ସ୍ୱର ଉତ୍ତୋଳନ କରିଛନ୍ତି। ବିଭିନ୍ନ ଜାତୀୟ ସାହିତ୍ୟ ଓ ଶିକ୍ଷାଗତ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବା ପାଇଁ ସେ ଭାରତର ବହୁ ସ୍ଥାନ ଭ୍ରମଣ କରିଛନ୍ତି। ତାଙ୍କୁ ୨୦୧୧ରେ ୪୭ ତମ ଜ୍ଞାନପିଠ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି। ତାଙ୍କର ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୨୦ଟି ଉପନ୍ୟାସ, ୨୪ଟି କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ ସଂଗ୍ରହ, ୧୦ଟି ଭ୍ରମଣ ପୁସ୍ତକ, ଦୁଇଟି କବିତା ସଂଗ୍ରହ ଏବଂ ଅନେକ ପ୍ରବନ୍ଧ ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି।

ଜନ୍ମ:

ସେ ୨୧ ଜାନୁୟାରୀ ୧୯୪୩ରେ ଜଗତସିଂହପୁର ଜିଲ୍ଲାର ବାଲିକୁଦା ଅଞ୍ଚଳର ଅଳାବୋଳ ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କ ବାପାଙ୍କ ନାଁ ପରଶୁରାମ ଦାସ।

କ୍ୟାରିୟର୍:

ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ଉପନ୍ୟାସ "ବର୍ଷା ବସନ୍ତ ବୈଶାଖୀ" ୧୯୭୪ ରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା। ସେ ବିବାହ ପରେ ମଧ୍ୟ ନିଜର ଲେଖା ଜାରି ରଖିଥିଲେ। ସେ ସ୍କୁଲ ଶିକ୍ଷକ ଭାବରେ ନିଜର ବୃତ୍ତିଗତ ଜୀବନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଏବଂ ପରେ ସେ ୩୦ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଓଡିଶାର ବିଭିନ୍ନ ସରକାରୀ କଲେକରେ ପାଠ ପଢେଇଛନ୍ତି।

ସେ ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗର ପ୍ରଫେସର ଭାବରେ ରାଜ୍ୟ ସରକାରୀ ସେବାରୁ ସ୍ୱେଚ୍ଛାକୃତ ଅବସର ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଓଡିଶାର ଜନସେବା ଆୟୋଗରେ ସଦସ୍ୟ ଭାବରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ। ବିଭିନ୍ନ ଜାତୀୟ ସାହିତ୍ୟ ଓ ଶିକ୍ଷାଗତ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବା ପାଇଁ ସେ ଭାରତର ବହୁ ସ୍ଥାନ ଭ୍ରମଣ କରିଛନ୍ତି।

ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସୂଚନା:

ତାଙ୍କର ଉପନ୍ୟାସ "ମଗ୍ନମାଟି" ୧୯୯୯ ସାଇକ୍ଲୋନନ୍ ଉପରେ ଆଧାରିତ। ଡକ୍ଟର ପ୍ରତିଭା ରାୟଙ୍କ ସୃଷ୍ଟି ଭିତରେ "ଯାଜ୍ଞସେବୀ", "ଶିଳାପଦ୍ମ", "ମହାମୋହ", "ଉତ୍ତର ମାର୍ଗ" ଏବଂ "ଦ୍ରୋପଦୀ" ପ୍ରମୁଖ ଅଟେ।

ପୁରସ୍କାର ଓ ସମ୍ମାନ:

• ୧୯୮୬ରେ ଶିଳାପଦ୍ମ ପାଇଁ ଓଡିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର
• ୧୯୮୮ରେ ଝଙ୍କାର ପୁରସ୍କାର
• ୧୯୯୦ରେ ସାରଳା ଦାସ ପୁରସ୍କାର
• ୧୯୯୧ରେ ଯାଜ୍ଞସେନି ପାଇଁ ମୂର୍ତ୍ତିଦେବୀ ପୁରସ୍କାର
• ୨୦୦୦ରେ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ ସଂଗ୍ରହ "ଉଲ୍ଲଂଘନ" ପାଇଁ ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର
• ୨୦୦୬ରେ କେରଳ ଭିତ୍ତିକ "ଅମୃତା କୃତି ପୁରସ୍କାର
• ୨୦୦୭ରେ "ପଦ୍ମଶ୍ରୀ" ପୁରସ୍କାର
• ୨୦୧୧ ପାଇଁ ୪୭ତମ ଜ୍ଞାନପିଠ ପୁରସ୍କାର