ପୃଥିବୀକୁ ସୌର ଝଡ଼ର ଧକ୍କା; ସପ୍ତାହ ସାରା ରହିବ ପ୍ରଭାବ, ହୋଇପାରେ ଏମିତି କ୍ଷତି

ଶୁକ୍ରବାର ଦିନ ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ସୌର ଝଡ଼ ପୃଥିବୀକୁ ଧକ୍କା ଦେଇଛି। ଗତ ଦୁଇ ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ପୃଥିବୀକୁ ଧକ୍କା ଦେଇଥିବା ଏହା ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ସୌର ଝଡ଼ ଥିଲା, ଯେଉଁ କାରଣରୁ ତସ୍‌ମାନିଆରୁ ବ୍ରିଟେନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆକାଶରେ ପ୍ରବଳ ବଜ୍ରପାତ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ସୌର ଝଡ଼ର ପ୍ରଭାବ ସପ୍ତାହ ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିବ ଏବଂ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ସଂଚାର ଉପଗ୍ରହ ଏବଂ ପାୱାର ଗ୍ରୀଡ୍‌ରେ କ୍ଷତି ଘଟାଇପାରେ।

ନ୍ୟାସ୍‌ନାଲ୍‌ ଓସେନିକ୍ ଆଣ୍ଡ୍ ଆଟମୋସସ୍ଫେରିକ୍ ଆଡ୍‌ମିନିଷ୍ଟ୍ରେସନ୍ (NOAA) ର ଅନ୍ତରୀକ୍ଷ ପାଣିପାଗ କେନ୍ଦ୍ରର ପୂର୍ବାନୁମାନ ଅନୁଯାୟୀ, ଅନେକ କୋରୋନାଲ୍ ମାସ ନିର୍ଗମନ (CMEs) ହେତୁ ପୃଥିବୀରେ ଏମିତି ଘଟିଛି। ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଯେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପୃଷ୍ଠରୁ ପ୍ଲାଜ୍‌ମା ଏବଂ ଚୁମ୍ବକୀୟ କ୍ଷେତ୍ରର ନିର୍ଗମନଙ୍କୁ କରୋନାଲ ମାସ ଇଜେକସନ କୁହାଯାଏ।

ଏହାପୂର୍ବରୁ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୦୩ରେ ପୃଥିବୀ ଉପରେ ଏକ ସୌର ଝଡ଼ ଧକ୍କା ଦେଇଥିଲା। ସେହି ସୌର ଝଡ଼ର ନାମ ହାଲୋଏନ୍ ଷ୍ଟର୍ମ ଥିଲା ଏବଂ ଏହି କାରଣରୁ ସ୍ୱିଡେନରେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ସରବରାହ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଗ୍ରୀଡ୍‌କୁ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟାପକ କ୍ଷତି ଘଟାଇଥିଲା। NOAA ଆକଳନ କରିଛି ଯେ ଆଗାମୀ ଦିନରେ ଆହୁରି ଅନେକ ସୌର ଝଡ ପୃଥିବୀକୁ ଧକ୍କା ଦେଇପାରେ।

ସୌର ଝଡ ଯୋଗୁଁ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଏବଂ ଉତ୍ତର ୟୁରୋପରେ ଧ୍ରୁବୀୟ ଜ୍ୟୋତିର ଘଟଣା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା। ଏହି ଘଟଣାରେ, ଯେତେବେଳେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କଠାରୁ ଆସୁଥିବା କଣିକା ପୃଥିବୀର ଚୁମ୍ବକୀୟ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ପ୍ରବେଶ କରେ, ଏହାର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ହେତୁ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କଠାରୁ ଆସୁଥିବା କଣିକାଗୁଡ଼ିକ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ରଙ୍ଗୀନ ଆଲୋକ ପରି ଦେଖାଯାଏ।

ରିଡିଙ୍ଗ୍ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ମହାକାଶ ବିଜ୍ଞାନର ପ୍ରଫେସର ମାଥ୍ୟୁ ଓଭେନ୍ସ କହିଛନ୍ତି ଯେ ପୃଥିବୀର ଉତ୍ତର ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ଅକ୍ଷାଂଶରେ ସୌର ଝଡର ପ୍ରଭାବ ଅଧିକ ଅନୁଭୂତ ହେବ, କିନ୍ତୁ ଏହା କେତେ ଦୂର ବିସ୍ତାର କରିବ ତାହା ସୌର ଝଡର ଅନ୍ତିମ ଶକ୍ତି ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିବ। ଏହି ସୌର ଝଡର ପ୍ରଭାବ ଆମେରିକାର ଉତ୍ତର କାଲିଫର୍ନିଆ ଏବଂ ଆଲାବାମା ପରି ରାଜ୍ୟରେ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେବ।

ପୃଥିବୀର ଚୁମ୍ବକୀୟ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ସୌର ଝଡ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ ଏବଂ ଏହି କାରଣରୁ ଶକ୍ତି କେନ୍ଦ୍ରଗୁଡ଼ିକର କ୍ଷତି ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଥାଏ। ଆହୁରି ମଧ୍ୟ, ବିକିରଣର ପ୍ରଭାବ ହେତୁ ବିମାନରେ ସମସ୍ୟା ହୋଇପାରେ। ମହାକାଶଚାରୀଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ଉପରେ ମଧ୍ୟ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଯତ୍ନ ନିଆଯାଉଛି ଏବଂ ସମସ୍ତ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ସତର୍କତାମୂଳକ ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯାଇଛି। ନାସା ମହାକାଶଚାରୀମାନଙ୍କୁ ଷ୍ଟେସନ୍‌ ଭିତରେ ହିଁ ରହିବାକୁ କହିପାରେ।

ରେକର୍ଡ ହୋଇଥିବା ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ସୌର ଝଡ କାରିଙ୍ଗଟନ୍ ଇଭେଣ୍ଟ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା, ଯାହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୮୫୯ରେ ପୃଥିବୀକୁ ଧକ୍କା ଦେଇଥିଲା। ସେହି ଝଡ଼ର ପ୍ରଭାବ ଯୋଗୁଁ ଟେଲିଗ୍ରାଫ୍ ଲାଇନ୍ ଉପରେ ଅତ୍ୟଧିକ ଚାପ ଯୋଗୁଁ ଟେକ୍ନିସିଆନମାନକୁ ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ବୈଦ୍ୟୁତିକ ଝଟ୍‌କା ଲାଗିଥିଲା ଏବଂ କିଛି ଟେଲିଗ୍ରାଫ୍ ଉପକରଣରେ ମଧ୍ୟ ନିଆଁ ଲାଗିଯାଇଥିଲା।