ବର୍ତ୍ତମାନ ମହାକାଶ ଅନୁସନ୍ଧାନରେ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହ ଉପରେ ଅଧିକାଂଶ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରାଯାଉଛି। ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହକୁ ଯିବାର ସମ୍ଭାବନାକୁ ନେଇ ମନ୍ଥନ ଚାଲିଛି। ସେଠାରେ ବାସ କରିବା ନେଇ ଯୋଜନା ଚାଲିଛି। ମାଇକ୍ରୋ ଲାଇଫ୍ ଖୋଜିବା ପାଇଁ ସମସ୍ତ ପ୍ରୟାସ କରାଯାଉଛି। ଅନେକ ରୋଭର୍ ସେଠାରେ ନିଜସ୍ୱ ଅନୁସନ୍ଧାନରେ ନିୟୋଜିତ ଅଟନ୍ତି। ଏଥିରେ ନାସା ଆଗରେ ରହିଛି। ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କର ଏକ ଦଳ ନାସାର ଇନ୍ସାଇଟ୍ ମିଶନର ସେସମୋମିଟର ଦ୍ୱାରା ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଥିବା ମଙ୍ଗଳର ଭୂକମ୍ପକୁ ଅଧ୍ୟୟନ କରି ଏହି ଗ୍ରହର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଗଠନ ବିଷୟରେ ବିସ୍ତୃତ ଭାବରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିଛି।
ଏହି ଭୂକମ୍ପ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ପାଇଁ ଫ୍ରାନ୍ସରେ ବିକଶିତ ହୋଇଥିବା ଇନ୍ସାଇଟ୍ ରୋଭରର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଯନ୍ତ୍ର ଅତ୍ୟଧିକ ବ୍ରଡ୍ ବ୍ୟାଣ୍ଡ SEIS ସେସମୋମିଟର ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥିଲା। ସାଇନ୍ସ ଜର୍ଣ୍ଣାଲରେ ଜୁଲାଇ ୨୩ରେ ପ୍ରକାଶିତ ତିନୋଟି ପେପରରେ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଗଠନ ବିଷୟରେ ବିସ୍ତୃତ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ।
Also Read
ଜ୍ଞାନିକମାନେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ରେଡ୍ ପ୍ଲାନେଟ୍ର ମୂଳର ଆକାର ଏବଂ ରଚନା, ଏହାର ଭୂତଳ ଏବଂ ମେଣ୍ଟାଲ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ବାହାର କରିଛନ୍ତି। ଏଥିପାଇଁ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଭୂକମ୍ପର ତରଙ୍ଗକୁ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରିଥିଲେ ଯାହା ଗ୍ରହର ଭିତରରୁ ପ୍ରତିଫଳିତ ହୋଇଥିଲା, ଯାହା ଇନ୍ସାଇଟ୍ର ସେସ୍ମୋମିଟର୍ ଦ୍ୱାରା ଧରାଯାଇଥିଲ। ଏହିପରି, ଏହା ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର ଭିତରର ପ୍ରଥମ ଭୂକମ୍ପ ଅନୁସନ୍ଧାନ।
ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର ଗଠନ ଏବଂ ତାପଜ ବିବର୍ତ୍ତନକୁ ବୁଝିବା ଦିଗରେ ଏହି ଅଧ୍ୟୟନ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ । ଏହାପୂର୍ବରୁ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଗଠନ ବିଷୟରେ ଅଳ୍ପ ଜଣାଥିଲା, ଯାହା ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହରେ ପରିକ୍ରମା କରୁଥିବା ଉପଗ୍ରହ ଏବଂ ପୃଥିବୀ ଉପରେ ପଡିଥିବା ମଙ୍ଗଳର ଉଲ୍କା ପିଣ୍ଡର ତଥ୍ୟ ଉପରେ ଆଧାରିତ।
କେବଳ ମାଧ୍ୟାକର୍ଷଣ ଏବଂ ଭୌଗୋଳିକ ତଥ୍ୟ ଆଧାରରେ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର ଘନତା ୩୦ରୁ ୧୦୦ କିଲୋମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆକଳନ କରାଯାଇଥିଲା। ସେହିପରି ଗ୍ରହର ଜଡତ୍ୱ ଏବଂ ଘନତ୍ୱ ଉପରେ ଆଧାର କରି ଏହାର ବ୍ୟାସାର୍ଦ୍ଧ ୧୪୦୦ରୁ ୨୦୦୦ କିଲୋମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଏହି ଗ୍ରହର ଗଭୀରତା ଏବଂ ସୀମା, ମେଣ୍ଟଲ ଏବଂ କୋର ବିଷୟରେ ସୂଚନା ମିଳିପାରି ନ ଥିଲା।
ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଦୁଇ ବର୍ଷ ଧରି ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହରେ ହୋଇଥିବା ଭୂକମ୍ପରୁ ସୂଚନା ଗ୍ରହଣ କରି ତଥ୍ୟ ବିଶ୍ଳେଷଣ ଜାରି ରଖିଥିଲେ। ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର ଗଠନ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ପାଇଁ ଏହାର ଗୋଟିଏରୁ ଅଧିକ ସ୍ଥାନରେ ଭୂକମ୍ପ ତରଙ୍ଗ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ନେବା ଆବଶ୍ୟକ ଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଇନ୍ସାଇଟ୍ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରେ ଅଛି। ତେଣୁ ଅନୁସନ୍ଧାନକାରୀମାନେ ଭୂକମ୍ପ ତରଙ୍ଗର ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ ଯାହା ବିଭିନ୍ନ ଅଂଶରେ ପାରସ୍ପରୀକ କ୍ରିୟାରୁ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ।
ଅନୁସନ୍ଧାନକାରୀମାନେ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଗଠନର ମିନେରାଲୋଜି ଏବଂ ଥର୍ମାଲ୍ ମଡେଲିଂ ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲେ। ଏହି ପଦ୍ଧତି ଗ୍ରହର ଭୂକମ୍ପର ନୂତନ ଦିଗ ଖୋଲିଛି। ଭୂକମ୍ପ ମାପ ଯନ୍ତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ଭୂତଳ ଏବଂ ବାୟୁମଣ୍ଡଳର ପ୍ରଭାବରୁ ମୁକ୍ତ, କିନ୍ତୁ ମଙ୍ଗଳରେ ଏହା ହୁଏ ନାହିଁ। ତେଣୁ ସେଠାରେ ଥିବା ତଥ୍ୟକୁ ବିଶେଷ ଧ୍ୟାନ ଦେବା ଆବଶ୍ୟକ ଥିଲା। ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କର ଏକ ଦଳ ତରଙ୍ଗର ତଥ୍ୟକୁ ପୃଥକ ଭାବରେ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିବା କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ।