ଯେତେବେଳେ ପଢିବା କଥା ଉଠେ କେରଳର ଏର୍ନାକୁଲମ୍ ଜିଲ୍ଲାର ଥିରୁଭାନିୟୋରର ଲୋକମାନେ ଆଗରେ ରହିବେ। ଏଠାକାର କ୍ୱାଣ୍ଟ ପଞ୍ଚାୟତରେ ୧୫ ଟି ଲାଇବ୍ରେରୀ ଅଛି। ସେଗୁଡିକ ମଧ୍ୟରୁ କିଛି ରାଜ୍ୟ ଲାଇବ୍ରେରୀ ପରିଷଦ ସହିତ ଜଡିତ। ଥିରୁଭାନିୟୋର ପଞ୍ଚାୟତ ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷ ତଥା ଜିଲ୍ଲା ଲାଇବ୍ରେରୀ ପରିଷଦ ସଦସ୍ୟ ଶୀଜା ବିଶ୍ୱନାଥ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସେଗୁଡିକ ମଧ୍ୟରୁ ନଅଟିକୁ ରାଜ୍ୟ ମାନ୍ୟତା ମିଳିଛି। ସେ କୁହନ୍ତି, "ଆମେ ମଧ୍ୟ ଏହି ଲାଇବ୍ରେରୀଗୁଡ଼ିକୁ ଆଧୁନିକୀକରଣ କରିବାର ପଥରେ ଅଛୁ।
ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା, କନ୍ନୁରର ମାୟିଲ ଗ୍ରାମରେ ପ୍ରାୟ ୪୦ ଟି ଲାଇବ୍ରେରୀ ଅଛି, ଯାହା ରାଜ୍ୟରେ ସର୍ବାଧିକ ଲାଇବ୍ରେରୀ ଗାଁ ଭାବେ ପରିଚୟ ପାଇଛି। ଶୀଜା କହିଛନ୍ତି ଯେ, “ଥିରୁଭାନିୟର୍ ଦ୍ୱିତୀୟ ସ୍ଥାନରେ ଅଛି।” ସେ କୁହନ୍ତି, “ଯେତେବେଳେ ପଞ୍ଚାୟତରେ ଏକ ଲୋୟର ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପାଇଁ ଯୋଜନା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ସେତେବେଳେ ଏଗୁଡିକ ପାଇଁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିଲା। ବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପୂର୍ବରୁ ମଧ୍ୟ ନଅଟି ଲାଇବ୍ରେରୀ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା।”
ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ “ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ପଛରେ ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ଜଣକ ହେଉଛନ୍ତି ଗ୍ରନ୍ଥଶାଳା ନେଥ୍ରୁସଙ୍ଗାମର ସଦସ୍ୟ କେ. ଆର୍. ପ୍ରଭାକରନ୍। ପ୍ରଭାକରନ୍ ଚାନ୍ନାସେରୀ ଏନ୍ଏସ୍ଏସ୍ ହିନ୍ଦୁ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟର ସଂସ୍କୃତ ବିଭାଗର ମୁଖ୍ୟ ଭାବେ ଅବସର ନେଇଥିଲେ।”
ତେବେ ଏଠାରେ ନିମ୍ନ ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟ ନଥିବାରୁ ପ୍ରଥମେ ସେ ଏ ଦିଗରେ ଅଗ୍ରସର ହୋଇଥିଲେ। ଏହି ଯୋଜନା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବାରେ ବିଫଳ ହେବା ପରେ ବିଦ୍ୟାଳୟ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବିତ ଜମିରେ ପ୍ରଭାକରନ୍ ଏକ ଲାଇବ୍ରେରୀ ସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ଚିନ୍ତା କରିଥିଲେ। ଫଳରେ ୨୦୧୭ରେ ‘ବୋଦ୍ଧି ଗ୍ରାମିନ୍ ଲାଇବ୍ରେରୀ’ ନାମକ ଏକ ଲାଇବ୍ରେରୀ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହେଲା। ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ଲାଇବ୍ରେରୀରେ ପ୍ରାୟ ୬ ହଜାର ବହି ଅଛି। ଏହା ଏକ ବିପ୍ଳବ ଥିଲା ଏବଂ ପରେ ଅଞ୍ଚଳରେ ବହୁ ଲୋକ ପଢିବା ପାଇଁ ଏଠାକୁ ଆସିଲେ ବୋଲି ଶୀଜା କୁହନ୍ତି।
ପ୍ରଭାକରନ୍ କୁହନ୍ତି ଯେ “ଥିରୁଭାନିୟୋରର ଲୋକମାନେ ଲାଇବ୍ରେରୀକୁ ଗ୍ରହଣ କରିଥିବାରୁ ମୋତେ ପଞ୍ଚାୟତର ଅନ୍ୟ ୱାର୍ଡରେ ମଧ୍ୟ ଲାଇବ୍ରେରୀ କରିବାକୁ ପ୍ରେରିତ କରିଥିଲା।”
ପଞ୍ଚାୟତରେ ଥିବା ଲାଇବ୍ରେରୀ ପରିଷଦର ସଦସ୍ୟମାନେ ଲାଇବ୍ରେରୀ ଆବଶ୍ୟକ କରୁଥିବା ସ୍ଥାନ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଆବଶ୍ୟକ ଭିତ୍ତିଭୂମି ସ୍ଥିର ହୋଇଥିଲା। ସେ କୁହନ୍ତି ଯେ ଏହିସବୁ ଲାଇବ୍ରେରୀଗୁଡ଼ିକ କେବଳ ନାମକୁ ମାତ୍ର ତିଆରି ହୋଇନାହିଁ।
ସବୁ ଲାଇବ୍ରେରୀଗୁଡିକୁ ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ସହିତ ଦକ୍ଷତାର ସହିତ ପରିଚାଳନା କରାଯାଉଛି। ସମସ୍ତ ଲାଇବ୍ରେରୀରେ ପ୍ରାୟ ୩ ହଜାରରୁ ୪ ହଜାର ପୁସ୍ତକ ଅଛି। ତେବେ ସର୍ବାଧିକ ସଂଖ୍ୟକ ବହି ଥିବା ଲାଇବ୍ରେରୀ ହେଉଛି ‘ଚାଙ୍ଗାମୁଜା ସ୍ମରକ ଲାଇବ୍ରେରୀ’। ପ୍ରତ୍ୟେକ ଲାଇବ୍ରେରୀରେ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟର ମଧ୍ୟ ସଜାଯାଇଛି।