Mahabharat Story: ପୁଅର ଯୌବନ ନେଇ ଜୀବନ ଉପଭୋଗ କରୁଥିବା ଜଣେ ରାଜା ଓ ତାଙ୍କ ଚାରି ପୁଅଙ୍କ କାହାଣୀ

ରାଜା ଯଯାତି ନାତିମାନଙ୍କ ସଞ୍ଚିତ ଧର୍ମରୁ କିଛି ନେଇ ଆଉଥରେ ସ୍ୱାର୍ଗାରୋହଣ କଲା ପରେ, ମାଧବୀଙ୍କ ପୁଅମାନେ ଏକଦା ଶୁକ୍ରାଚାର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଅଭିଶାପ ଓ ସେଥିରୁ ସାମୟିକ ମୁକ୍ତିର ରାସ୍ତା କେମିତି ଯଯାତି ପାଇଥିଲେ ସେ କଥା ମାଧବୀଙ୍କ ପାଖରୁ ଜାଣିବାକୁ ଚାହିଁଲେ । ତାପରେ ମାଧବୀ ଗପିଲେ;

ଦେବଯାନୀ ବିରକ୍ତ ହୋଇ ରାଗି ଚାଲିଗଲା ପରେ ଶୁକ୍ରାଚାର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଅଭିଶାପ ଫଳରେ ରାଜା ଯଯାତି ବୁଢା ହୋଇଗଲେ । ବୃଦ୍ଧାବସ୍ଥାରୁ ପୁଣି ଥରେ ଯୌବନକୁ ଫେରିବାର ବାଟ ବି ଶୁକ୍ର କହିଥାଆନ୍ତି । ଯଯାତିଙ୍କର ଅଖଣ୍ଡ ବିଶ୍ୱାସ ଥାଏ ତାଙ୍କ ଚାରି ପୁଅରୁ କେହି ନା କେହି ନିଶ୍ଚୟ ତାଙ୍କ ଅନୁରୋଧ ରକ୍ଷା କରିବ । ରାଜ ନଅରରେ ରାଜା ଯଯାତି ପହଞ୍ଚିଲା ପରେ ପ୍ରଥମେ ତାଙ୍କର ଅତି ପ୍ରିୟ ବଡପୁଅ ଯଦୁଙ୍କୁ ପାଖକୁ ଡାକିଲେ ଓ ତାଙ୍କ ଯୌବନ ମାଗିଲେ । କହିଲେ, ବାପରେ ମୋତେ କିଛି ବର୍ଷ ପାଇଁ ତୋ ଯୁବା ବୟସ ଧାର ଦେବୁ କି? ଶୁକ୍ରଚାର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଅଭିଶାପ ଫଳରେ ଦେଖ ମୋର କେମିତି ଅବସ୍ଥା ହେଇଛି । କିଛି ବର୍ଷ ଯୌବନ ଉପଭୋଗ କଲାପରେ ଓ ରାଜ୍ୟ ଶାସନ କଲାପରେ ମୁଁ ତୋ ଯୌବନ ତୋତେ ଫେରାଇଦେବି । ଯଦୁ ସବୁ ଶୁଣି ସିଧା ସଳଖ ମନା କରିଦେଲେ । କହିଲେ ମୁଁ ଏବେ ପାଚିଲା କେଶ, ଧୋତରା ଚମଡା, ଅନ୍ୟ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ, ଦୁର୍ବଳ ଓ ଜଣେ ଅସୁନ୍ଦର ବୁଢା ଲୋକ ହୋଇ ସମୟ କାଟି ପାରିବିନି । ତାପରେ ବିନା କାରଣରେ ବିନା ଦୋଷରେ ମୁଁ କାହିଁକି ଅଭିଶାପ ଭୋଗ କରିବି ଯେ?

ଯଦୁଙ୍କ କଥା ଶୁଣି ଯଯାତି କହିଲେ ଠିକ୍ ଅଛି । ମୁଁ ତୋତେ ଏତେ ଭଲ ପାଇଥିଲି, ମୋର ଉପଯୁକ୍ତ ଦାୟଦ ବୋଲି ଭାବିଥିଲି। ହେଲେ ତୋ ମନରେ ଯଦି ଏତେ କଥା ଅଛି, ତେବେ ମୋ ମନ କଥା ବି ଶୁଣ । ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ସୂତ୍ରରେ ମୋ ରାଜ୍ୟରୁ ତୋତେ କିଛି ବି ମିଳିବନି । ବଡ ପୁଅ ଭାବରେ ତୁ ମୋ ପରେ ରାଜା ହେବ କଥା। କେବଳ ମୋ ରାଜ୍ୟରେ ନୁହେଁ, ଆଗାମୀ ଭବିଷ୍ୟତରେ ମଧ୍ୟ ତୁ କିମ୍ବା ତୋ ବଂଶର ବି କେହି ଆଉ କେବେ ବି ରାଜା ହୋଇ ପାରିବେନି ।

ତାପରେ ରାଜା ଯଯାତି ତାଙ୍କର ଅନ୍ୟ ଏକ ପୁଅ ତୁର୍ବସୁ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚିଲେ । ବାପାଙ୍କ ପ୍ରସ୍ଥାବ ଶୁଣି ସେ ବି ସିଧା ସଳଖ ମନା କରିଦେଲେ । ତୁର୍ବସୁ କହିଲେ, ହେ ପିତା ! ମୋର ଏବେ ବୁଢା ହେବାକୁ ସାମାନ୍ୟ ଇଚ୍ଛା ନାହିଁ । ବୁଢା ଲୋକର ଇଚ୍ଛା, କାମନା, ଖୁସି ଓ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ, ଶକ୍ତି ଓ ବୁଦ୍ଧି କିଛି ନଥାଏ । ମୁଁ ଏବେ ସେମିତି ଏକ ଅବସ୍ଥାକୁ ଯିବାକୁ ଚାହୁଁନି ।

ଯଦୁଙ୍କ ପରେ ତୁର୍ବସୁଙ୍କ ନାଁ ଶୁଣି ଯଯାତି କ୍ଷୁବ୍ଧ ହୋଇଗଲେ । ସେ ତୁର୍ବସୁଙ୍କୁ ଅଭିଶାପ ଦେଇ କହିଲେ, ଆରେ ମୁର୍ଖ ତୁ ଏମିତି ଦେଶର ରାଜା ହେବୁ ଯେଉଁଠି ତୋ ପ୍ରଜାମାନଙ୍କର ଆଚାର ବ୍ୟବହାର ଠିକ୍ ରହିବନି । ଉଚ୍ଚ ବର୍ଗର ନାରୀମାନେ ନିମ୍ନ ବର୍ଗରେ ବିବାହ କରିବେ । କେବଳ ନିମ୍ନ ତୁଚ୍ଛା କାମନା ଓ ବାସନା ତୃପ୍ତ କରିବା ଛଡା ସେମାନେ ଆଉ କିଛି କରିବେନି । ତୋ ପ୍ରଜାମାନେ ଗୁରୁ ପତ୍ନୀ ହରଣ କରିବେ ଓ ପଶୁମାନଙ୍କ ସହ ସହବାସ କରିବେ । ଯା, ପଶୁ ବୁଦ୍ଧିଧାରି ମ୍ଲେଛମାନଙ୍କର ରାଜା ତୁ ହେବୁ ।

ଦେବଯାନୀଙ୍କ ଦୁଇପୁଅଙ୍କ ପାଖରୁ ନାସ୍ତିବାଣୀ ଶୁଣି ଯଯାତି ତାପରେ ଶର୍ମିଷ୍ଠାଙ୍କ ପୁଅ ଦୃହ୍ୟୁ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚି ଯୌବନ ଭିକ୍ଷା କଲେ । ଦୃହ୍ୟୁ ସବୁ ଶୁଣି ଯଯାତିଙ୍କୁ କହିଲେ, ନା ନା ସେ ସେମିତି କରିପାରିବେନି । ଜଣେ ବୁଢା ଲୋକ ହାତୀ, ଘୋଡା ଓ ରଥ ଆଦି କିଛି ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବନି । ମୁଁ ଏବେ ବୁଢା ହେବାକୁ ଚାହୁଁନି । ଦୃହ୍ୟୁଙ୍କ କଥା ଶୁଣି ଯଯାତି କହିଲେ ତାହେଲେ ତୁ କି ତୋ ବଂଶଧର କେହି କେବେ ବି ରାଜା ହୋଇ ପାରିବେନି । ତୁ ଯେଉଁ ହାତୀ ଘୋଡା ଚଢିବା ଇଚ୍ଛା କରୁଛୁ ସେ ଇଚ୍ଛା ବି ତୋର କେବେ ମଧ୍ୟ ତୋର ପୁରଣ ହେବନି । ତୋ ବଂଶଧରମାନଙ୍କୁ ଭୋଜ କୁହାଯିବ । ସେମାନେ ଏମିତି ସ୍ଥାନରେ ରହିବେ ଯେଉଁଠି ଗମନା ଗମନ ପାଇଁ କେବଳ ଡଙ୍ଗା ଆଉ ଭେଳାର ବ୍ୟବହାର ହେଉଥିବ ।

ତାପରେ ଯଯାତି ତାଙ୍କର ଅନ୍ୟ ଏକ ପୁଅ ଅନୁ ପାଖକୁ ଯାଇ ସେଇ ଏକା କଥା କହିଲେ । ଯୌବନ ଦେଇ ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ ନେବାର କଥା ଶୁଣି ସେ ବି ସିଧା ସଳଖ ମନା କରିଦେଲେ । ଅନୁ କହିଲେ, ନା ନା ସେ ଏବେ ବୁଢା ହେବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତିନି । ବୁଢା ଲୋକମାନେ ଛୋଟ ଛୁଆଙ୍କ ପରି ଖାଆନ୍ତି । ସାରା ଦିନ ଅଶୁଦ୍ଧ ରୁହନ୍ତି ଓ ଠିକ୍ ସମୟରେ ଯଜ୍ଞ ଆଦି କର୍ମ ବି କରିପାରନ୍ତି ନାହିଁ। ଅନୁଙ୍କ କଥା ଶୁଣି ତାଙ୍କୁ ବି ଯଯାତି ଅଭିଶାପ ଦେଲେ । କହିଲେ ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ ପ୍ରତି ତୋର ଏପରି ଧାରଣାର ପରାବଭ ତୁ ଅବଶ୍ୟ ଜାଣିବୁ । ତୋର ବୃଦ୍ଧାବସ୍ଥାରେ ତୋର ପିଲାମାନେ ତୋ ପାଖରେ କେହି ରହିବେନି। ତୁ ଯେଉଁ ଯଜ୍ଞ କଥା କହୁଛୁ ମନେରଖ ବୁଢା ବେଳକୁ ତୁ କୌଣସି ଯଜ୍ଞ କରିବାକୁ ସମର୍ଥ ହେବୁନି ।

ପୁଅର ଯୌବନ ନେଇ ଜୀବନ ଉପଭୋଗ କରୁଥିବା ଜଣେ ରାଜାଙ୍କ କାହାଣୀ

ଚାରି ପୁଅ ମନାକଲା ପରେ ଯଯାତି ନିରାଶ ହୋଇ ସାରିଥିଲେ । ସେ ଆଦୌ ଭାବି ନଥିଲେ ତାଙ୍କର ପ୍ରିୟ ପୁତ୍ରମାନଙ୍କ ଭିତରୁ କେହି ବି ତାଙ୍କର ସହାୟ ହେବେନି । ଶେଷରେ ସବୁଠାରୁ ସାନପୁଅ ପୁରୁଙ୍କୁ ସେଇ ଏକା କଥା କହିଲେ ଯଯାତି । ଅନ୍ୟମାନେ ସିନା ସିଧା ସିଧା ମନା କରି ଦେଇଥିଲେ, ସବା ସାନପୁଅ ପୁରୁ କିନ୍ତୁ ବାପାଙ୍କ କଥାରେ ରାଜି ହୋଇଗଲେ । ପୁରୁ କହିଲେ ହଉ, ଆପଣ ଯଦି ଇଚ୍ଛା କରିଛନ୍ତି ମୁଁ ମୋର ଯୌବନ ଆପଣଙ୍କୁ ଦେଇ ଆପଣଙ୍କ ଅକାଳ ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ ବରଣ କରିବି । ଆପଣଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ଓ ଆନନ୍ଦ ଠାରୁ ବଳି ମୋ ପାଇଁ ଆଉ ବଡ କିଛି ନାହିଁ ।

ପୁରୁଙ୍କ କଥା ଶୁଣି ଯଯାତି ଖୁସି ହୋଇଗଲେ । କହିଲେ, ମୋର ଅନ୍ୟ ପୁଅମାନେ ମୋର ଅନୁରୋଧକୁ ଏଡାଇ ଯାଇଥିବା ବେଳେ ତୁ ରାଜି ହୋଇ ମୋ କଥା ରଖିଲୁ । ମୁଁ ତୋର ତ୍ୟାଗର ମୂଲ୍ୟ ବୁଝିପାରୁଛି । ତେଣୁ କିଛି ବର୍ଷ ପରେ ମୁଁ ତୋତେ ତୋର ଯୌବନ ନିଶ୍ଚୟ ଫେରାଇବା ସହ, ଏ ରାଜ୍ୟ ଓ ରାଜ ସିଂହାସନ ବି ତୋ ହାତରେ ଦେଇଦେବି । ମୋ ଅନ୍ତେ କେବଳ ତୁ ହିଁ ମୋର ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ଭାବରେ ଏ ଦେଶର ରାଜା ହେବୁ ।

ତାପରେ ପୁରୁଙ୍କ ପାଖରୁ ଯୌବନ ନେଇ ଯଯାତି ଜଣେ ଯୁବକ ହୋଇ ଧର୍ମର ରାସ୍ତାରେ ସୁରୁଖୁରୁରେ ରାଜ୍ୟ ଶାସନ କଲେ ଓ ପୁରୁ ଜଣେ ବୁଢା ଲୋକ ହୋଇ ସମୟ କାଟିଲେ । ଏମିତି ଏମିତି ଅନେକ ବର୍ଷ ବିତିଗଲା । ଶେଷରେ ଯଯାତି ତାଙ୍କ ସାନପୁଅ ପୁରୁଙ୍କ ପାଖରୁ ଧାରରେ ନେଇଥିବା ଯୌବନ ଫେରାଇବା ସମୟ ଆସି ପହଞ୍ଚିଲା ।

ଯଯାତି ଦିନେ ତାଙ୍କ ଅକାଳରେ ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ ଭୋଗୁଥିବା ସାନପୁଅ ପୁରୁକୁ ପାଖକୁ ଡାକିଲେ ଓ କହିଲେ, ବାପ ଏବେ ମୋର ସମୟ ହୋଇଗଲାଣି । ତୋ ପାଇଁ ମୁଁ ବେଶ୍ ଦିନ ଯୌବନ ଉପଭୋଗ କଲି । ଏବେ କଥା ଅନୁସାରେ ତୋତେ ତୋର ଯୌବନ ଫେରାଇ ଦେଉଛି । ତା ସାଙ୍ଗରେ ମୋ ରାଜ୍ୟ ଓ ରାଜ ସିଂହାସନ ବି ଉପହାର ଦେଉଛି । ଏଣିକି ଧର୍ମ ଓ ନ୍ୟାୟ ପଥରେ ତୁ ସୁରୁଖୁରୁରେ ରାଜ୍ୟ ଶାସନ କର ।

ପୁଅର ଯୌବନ ନେଇ ଜୀବନ ଉପଭୋଗ କରୁଥିବା ଜଣେ ରାଜାଙ୍କ କାହାଣୀ

ତାପରେ ଯଯାତି ବୃଦ୍ଧ ଅବସ୍ଥାକୁ ଚାଲିଗଲେ ଓ ପୁରୁ ତାଙ୍କ ପୁରୁଣା ଯୁବା ଅବସ୍ଥାକୁ ଫେରିଆସିଲେ। କିନ୍ତୁ ପୁରୁଙ୍କୁ ରାଜଗାଦୀ ସମର୍ପଣ କରିବା ଦେଶର ପଣ୍ଡିତମାନଙ୍କ ମନକୁ ଗଲାନି। ସେମାନେ ଯଯାତିଙ୍କୁ ଆସି ପ୍ରଶ୍ନ କଲେ । କହିଲେ ଧର୍ମ ଓ ନ୍ୟାୟ ପଥରେ ବାଟ ଚାଲୁଥିବା ରାଜା ଏମିତି ଭୁଲ କେମିତି କରୁଛନ୍ତି? ଧର୍ମ ଓ ଶାସ୍ତ୍ର ଅନୁସାରେ ରାଣୀ ଦେବଯାନୀଙ୍କ ଗର୍ଭରୁ ଜନ୍ମିତ ପିଲା ହିଁ ରାଜଗାଦୀ ପାଇବା କଥା । ପ୍ରଥା ଅନୁସାରେ ଆପଣଙ୍କ ବଡ ପୁଅ ଯଦୁ ଦେଶର ରାଜା ହେବା କଥା । ଯଦୁ ନହେଲେ ତା ତଳ ଭାଇ ତୁର୍ବସୁ ରାଜା ହୋଇପାରିଥାନ୍ତେ । ଦେବଯାନୀଙ୍କ ପୁଅ ଦୁହେଁ ମନା କରିଥିଲେ ଯାଇଁ ଶର୍ମିଷ୍ଠାଙ୍କ ବଡ ପୁଅ ଦୃହ୍ୟୁଙ୍କ କଥା ପଡିଥାନ୍ତା । ସେ ନ ହୋଇଥିଲେ ତା' ତଳକୁ ଅନୁ ବି ଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ହେ ରାଜା, ବଡ ଚାରି ପୁଅଙ୍କୁ ଛାଡି ଆପଣ ସବା ସାନ ପୁଅ ପୁରୁକୁ କେମିତି ରାଜଗାଦୀ ଅର୍ପଣ କଲେ? ବ୍ରାହ୍ମଣ ଓ ପଣ୍ଡିତମାନଙ୍କ ପ୍ରଶ୍ନ ଶୁଣି ଯଯାତି ଉତ୍ତର ଦେଲେ ଯେ, ବହୁ ଆଗରୁ ଏ କଥାର ନିଷ୍ପତ୍ତି ହୋଇସାରିଥିଲା । ଶୁକ୍ରଙ୍କ ଅଭିଶାପ ସମୟରୁ କଥା ହୋଇଥିଲା ବିନା ଦ୍ୱିଧାରେ ଯିଏ ତା'ର ଯୌବନ ମୋତେ ଧାର ଦେବ, ସେ ହିଁ ମୋର ପ୍ରକୃତ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ହେବ । ଅନ୍ୟ ପୁଅମାନେ ମୋର ଅନୁରୋଧ ରକ୍ଷା କରିନାହାଁନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ପୁରୁ ମୋତେ କିଛି ବି ପ୍ରଶ୍ନ ନକରି ମୋ ସୁଖ ପାଇଁ ଅନେକ କଷ୍ଟ ସ୍ୱୀକାର କରିଛି । ମୋର ଧାରଣା ବାପାର ଦୁଃଖକୁ ଯୋଉ ପୁଅ ବିନା ପ୍ରଶ୍ନରେ ନିଜର କରିପାରେ ସେ ହିଁ ତା' ନିଜର ସନ୍ତାନ ପରି ପ୍ରଜାମାନଙ୍କର ଉପଯୁକ୍ତ ଦାୟିତ୍ୱ ନେଇପାରିବ ।

ବ୍ରାହ୍ମଣ ଓ ପଣ୍ଡିତମାନେ ଏଥର ପୂର୍ବାପର ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଘଟଣା ବୁଝିଲା ପରେ ପୁରୁଙ୍କୁ ଦେଶର ରାଜା ଭାବରେ ସ୍ୱୀକାର କଲେ । ପୁରୁଙ୍କୁ ରାଜଗାଦୀରେ ବସାଇ ବୃଦ୍ଧ ଯଯାତି ଜଣେ ସନ୍ୟାସୀର ଜୀବନ କାଟିବାକୁ ଜଙ୍ଗଲକୁ ଚାଲିଗଲେ ।

ଯଯାତିଙ୍କ ବଡ ପୁଅ ଯଦୁଙ୍କର ବଂଶଧରଙ୍କୁ ଯାଦବ କୁହାଗଲା । ତୁର୍ବସୁଙ୍କ ବଂଶଧର ଯବନ ନାମରେ ପରିଚିତ ହେଲେ । ଦୃହ୍ୟୁଙ୍କ ବଂଶଜ ହେଲେ ଭୋଜ । ଅନୁଙ୍କ ବଂଶଜଙ୍କୁ ମ୍ଲେଛ କୁହାଗଲା । ପୁରୁଙ୍କର ବଂଶଧର ହେଲେ ପୌରବ ।

ପରେ ସେହି ପୁରୁଙ୍କ ବଂଶଧରଙ୍କ କଥା ଆମେ ଆହୁରି ବିସ୍ତାର ଭାବରେ ଜାଣିବା ।

(ବି.ଦ୍ର: ଏହି ଲେଖାରେ ଥିବା ସମସ୍ତ ତଥ୍ୟ ଲେଖକଙ୍କ ନିଜସ୍ୱ ମତ)