World Hypertension Day 2025: ଆପଣ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପରେ ପୀଡିତ କି… କରନ୍ତୁ ଏହି ଯୋଗାସନ, ମିଳିବ ମୁକ୍ତି

ପ୍ରତିବର୍ଷ ୧୭ ମେ’ରେ ‘ବିଶ୍ୱ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ଦିବସ’ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଏହି ଦିବସଟି ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ଚିହ୍ନଟ, ନିବାରଣ ଏବଂ ନିୟନ୍ତ୍ରଣକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଲକ୍ଷ୍ୟରେ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ହୃଦ୍‌ରୋଗର ଆଶଙ୍କା ବଢ଼ାଇଥାଏ। ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ଅକାଳ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟାଇପାରେ। ଏହା ଏପରି ଏକ ବିପଜ୍ଜନକ ସମସ୍ୟା ଯାହା ଟିକିଏ ଅସାବଧାନତା ମଧ୍ୟ ଜୀବନ ନେଇଯାଇପାରେ। ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ (High BP) କୁ ଡାକ୍ତରୀ ଭାଷାରେ ହାଇପର୍‌ଟେନ୍‌ସନ୍ କୁହାଯାଏ। ଖରାପ ଜୀବନଶୈଳୀ ଏବଂ ଗଡବଡ ଖାଦ୍ୟ ଅଭ୍ୟାସ କାରଣରୁ ଏହାର ବିପଦ ଯଥେଷ୍ଟ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି।

ଏହାର କାରଣ ଫାମିଲି ହିଷ୍ଟ୍ରୀ ଏବଂ ଚାପ ଯୋଗୁଁ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପର ଆଶଙ୍କା ମଧ୍ୟ ବଢିପାରେ। ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ରଖିବା ପାଇଁ ନିୟମିତ ଯୋଗ ଅଭ୍ୟାସ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଲାଭଦାୟକ। ଯୋଗ ଶାରୀରିକ ଏବଂ ମାନସିକ ଉଭୟ ସ୍ତର ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଚାପ ହ୍ରାସ ପାଇଥାଏ ଏବଂ ରକ୍ତଚାପ ସନ୍ତୁଳିତ ରହିଥାଏ।

ରକ୍ତଚାପ ଉଚ୍ଚ ବୋଲି କେମିତି ଜାଣିବେ:

ସିଡିସି ଅନୁଯାୟୀ ସାଧାରଣ ରକ୍ତଚାପ ୧୨୦/୮୦ mmHg ରହିଥାଏ। ଯଦି ଏହାଠାରୁ କମ୍ ହୁଏ ତେବେ ଏହା ନିମ୍ନ ରକ୍ତଚାପ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ଏବଂ ଯଦି ଏହାଠାରୁ ଅଧିକ ହୁଏ ତେବେ ଏହାକୁ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ବା ହାଇପର୍‌ଟେନ୍‌ସନ୍ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଏହା ଅନେକ ଗମ୍ଭୀର ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ।

ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ: ଆପଣ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପରେ ପୀଡିତ କି; ଆପଣାନ୍ତୁ ଏହି ଟିପ୍ସ

ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପର ସବୁଠାରୁ ବଡ କାରଣ:

ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ମତରେ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପର ସବୁଠାରୁ ବଡ କାରଣ ହେଉଛି ଖରାପ ଜୀବନଶୈଳୀ ଏବଂ ଖାଦ୍ୟ ଅଭ୍ୟାସ। ବାସ୍ତବରେ, ଆଜିକାଲି ଧାଁଦୌଡ ଜୀବନରେ ସାରା ଦିନର ରୁଟିନ୍ ବିଗିଡି ଯାଉଛି, ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଅନେକ ରୋଗ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବ୍ୟାପିବାରେ ଲାଗିଛି। ସାଧାରଣତଃ ଅତ୍ୟଧିକ ଧୂମପାନ, ମଦ୍ୟପାନ, ଶାରୀରିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପର ଅଭାବ, ଖରାପ ଖାଦ୍ୟ, ଦିନସାରା ମୋବାଇଲ୍-ଲାପ୍‌ଟପ୍ ବ୍ୟବହାର ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପର ଆଶଙ୍କାକୁ ବଢାଇଥାଏ।

ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ଦୂର କରିବ ଯୋଗ:

ବଜ୍ରାସନ:

ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ସମସ୍ୟାରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇବା ପାଇଁ, ବଜ୍ରାସନ ନିୟମିତ ଭାବରେ ଅଭ୍ୟାସ କରିବା ଉଚିତ। ଏହି ଆସନ ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବା ପରେ କରାଯାଇପାରିବ। ଏହା ପାଚନକ୍ରିୟାକୁ ଉନ୍ନତ କରିଥାଏ ଏବଂ ରକ୍ତଚାପକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ରଖେ।

ସୁଖାସନ:

ଧ୍ୟାନ ଏବଂ ଗଭୀର ଶ୍ୱାସ ସହିତ ସୁଖାସନ ଅଭ୍ୟାସ କରାଯାଏ। ଏହା ମାନସିକ ଶାନ୍ତି ଦିଏ ଏବଂ ଚାପ ହ୍ରାସ କରେ। ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପର ସମସ୍ୟା ମଧ୍ୟ କମିଯାଏ। ଏକ ଶାନ୍ତ ଏବଂ ବାୟୁ ଚଳାଚଳ ସ୍ଥାନରେ ଚକା ପକାଇ ବସନ୍ତୁ ଏବଂ ମେରୁଦଣ୍ଡ ସିଧା ରଖନ୍ତୁ। ହସ୍ତମୁଦ୍ରାରେ ଆଣ୍ଠୁ ଉପରେ ହାତ ରଖନ୍ତୁ ଏବଂ ଗଭୀର ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟା କରନ୍ତୁ। ୫-୧୦ ମିନିଟ୍ ପାଇଁ ଧ୍ୟାନ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟା ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦିଅନ୍ତୁ।

ବାଳାସନ:

ଶରୀରକୁ ଆରାମ ଦେବା ପାଇଁ ବାଳାସନ ଅଭ୍ୟାସ ଲାଭଦାୟକ। ବାଳାସନ ଅଭ୍ୟାସ କରିବା ଦ୍ୱାରା ସ୍ନାୟୁରେ ଚାପ କମିଯାଏ। ଏହାର ନିୟମିତ ଅଭ୍ୟାସ ପିଠି, କାନ୍ଧ ଏବଂ ବେକର ଚାପରୁ ମୁକ୍ତି ଦିଏ। ଏହା କରିବା ପାଇଁ ବଜ୍ରାସନରେ ବସି ଆଗକୁ ନଇଁ ପଡ଼ନ୍ତୁ, ଆପଣଙ୍କ କପାଳକୁ ଭୂମିରେ ଆଡକୁ ନିଅନ୍ତୁ ଏବଂ ହାତକୁ ଆଗକୁ ସିଧା ଲମ୍ବାଇ ରଖନ୍ତୁ।

ପଶ୍ଚିମୋତ୍ତାନାସନ:

ବସିକି ଆଗକୁ ଭାଙ୍ଗି ଏହି ଆସନ କରିବା ଦ୍ୱାରା ଏହା ପେଟର ଅଙ୍ଗକୁ ଧୀରେ ଧୀରେ ମାଲିସ୍ କରେ, ଯାହା ଦ୍ୱାରା କିଡ୍‌ନୀ ଏବଂ ଯକୃତକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରେ। ଏହା ମନକୁ ଶାନ୍ତ କରେ, ଥକ୍କାପଣକୁ ହ୍ରାସ କରେ ଏବଂ ସମୟ ସହିତ ରକ୍ତଚାପ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ।

ତାଡାସନ:

ତାଡାସନ ଠିଆ ହୋଇ କରାଯାଏ। ଏହି ଆସନ ସନ୍ତୁଳନ ଏବଂ ଏକାଗ୍ରତାରେ ଉନ୍ନତି ଆଣେ। ଏହି ଆସନ କରିବାକୁ ହେଲେ ପାଦକୁ ଭୂମିରେ ରଖି ଆକାଶ ଆଡକୁ ଶରୀରକୁ ଭିଡିବାକୁ ହୁଏ, ପାଦ ଆଙ୍ଗୁଠିରେ ଠିଆ ହେବାକୁ ପଡେ। ଏହି ଆସନ ଦ୍ୱାରା ଭଲ ରକ୍ତ ସଞ୍ଚାଳନ ହେବା ସହିତ ଏହା ହୃଦୟରେ ଚାପକୁ ହ୍ରାସ କରେ ଏବଂ ରକ୍ତଚାପକୁ କମାଏ।

ପାଦଅଙ୍ଗୁଷ୍ଟାସନ:

ପାଦଅଙ୍ଗୁଷ୍ଟାସନ ପରି ଆଗକୁ ନଇଁ ଆସନ କରିବା ଦ୍ୱାରା ଏହା ସ୍ନାୟୁ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ଶାନ୍ତ କରିଥାଏ ଏବଂ ଚାପକୁ ହ୍ରାସ କରିଥାଏ, ଯାହା ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପରେ ସହାୟକ ହୋଇପାରେ। ଏହି ଆସନ ମେରୁଦଣ୍ଡ ଏବଂ ହାମଷ୍ଟ୍ରିଙ୍ଗ୍ସକୁ ବିସ୍ତାର କରିଥାଏ, ଯାହା ମସ୍ତିଷ୍କକୁ ରକ୍ତ ପ୍ରବାହରେ ଉନ୍ନତି ଆଣି ମନକୁ ଆରାମ ଦେଇଥାଏ।

ଅନୁଲୋମ ବିଲୋମ:

ଯଦିଓ ଏହା ଏକ ଶାରୀରିକ ଆସନ ନୁହେଁ, ତଥପି ଏହା ସ୍ନାୟୁ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ଶାନ୍ତ କରିବା ଏବଂ ମସ୍ତିଷ୍କର ଉଭୟ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧକୁ ସନ୍ତୁଳିତ କରିବାରେ ଏହି ପ୍ରାଣାୟାମ ଅବିଶ୍ୱସନୀୟ ଭାବରେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ। ଅନୁଲୋମ-ବିଲୋମର ନିୟମିତ ଅଭ୍ୟାସ ଚାପ, ଚିନ୍ତା ଏବଂ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପକୁ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ।

ଭ୍ରାମରୀ:

ଏହି ପ୍ରାଣାୟାମ ମନକୁ ସାଙ୍ଗେ ସାଙ୍ଗେ ଶାନ୍ତ କରିଦିଏ। ଏହା ମଧ୍ୟ ଚିନ୍ତା ଓ ଚାପରୁ ମୁକ୍ତି ଦେଇଥାଏ । ଏହାର ନିୟମିତ ଅଭ୍ୟାସ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପରୁ ମୁକ୍ତି ଦିଏ।

ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ: ଘରେ ଏହିସବୁ ସମସ୍ୟା ଥିଲେ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ରୋଗ ହୋଇଥାଏ; ଜାଣନ୍ତୁ ପ୍ରତିକାର