ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ଅକାଳ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟାଇପାରେ। ଏହା ଏପରି ବିପଜ୍ଜନକ ସମସ୍ୟା ଯାହା ଟିକିଏ ଅସାବଧାନତା ମଧ୍ୟ ଜୀବନ ନେଇଯାଇପାରେ। ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ (High BP) କୁ ଡାକ୍ତରୀ ଭାଷାରେ ହାଇପର୍ଟେନ୍ସନ୍ କୁହାଯାଏ। ଖରାପ ଜୀବନଶୈଳୀ ଏବଂ ଗଡବଡ ଖାଦ୍ୟ ଅଭ୍ୟାସ କାରଣରୁ ଏହାର ବିପଦ ଯଥେଷ୍ଟ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି।
ଏହାର କାରଣ ଫାମିଲି ହିଷ୍ଟ୍ରୀ ଏବଂ ଚାପ ଯୋଗୁଁ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପର ଆଶଙ୍କା ମଧ୍ୟ ବଢିପାରେ। ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଏହି ରୋଗ ବିଷୟରେ ଅବଗତ କରାଇବା ପାଇଁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ୧୭ ମେ’ରେ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ‘ହାଇପର୍ଟେନ୍ସନ ଦିବସ’ ପାଳନ କରାଯାଏ।
ରକ୍ତଚାପ ଉଚ୍ଚ ବୋଲି କେମିତି ଜାଣିବେ:
ସିଡିସି ଅନୁଯାୟୀ ସାଧାରଣ ରକ୍ତଚାପ ୧୨୦/୮୦ mmHg ରହିଥାଏ। ଯଦି ଏହାଠାରୁ କମ୍ ହୁଏ ତେବେ ଏହା ନିମ୍ନ ରକ୍ତଚାପ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ଏବଂ ଯଦି ଏହାଠାରୁ ଅଧିକ ହୁଏ ତେବେ ଏହାକୁ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ବା ହାଇପର୍ଟେନ୍ସନ୍ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଏହା ଅନେକ ଗମ୍ଭୀର ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ।
Also Read
ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ: ଘରେ ଏହିସବୁ ସମସ୍ୟା ଥିଲେ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ରୋଗ ହୋଇଥାଏ; ଜାଣନ୍ତୁ ପ୍ରତିକାର
ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପର ସବୁଠାରୁ ବଡ କାରଣ:
ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ମତରେ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପର ସବୁଠାରୁ ବଡ କାରଣ ହେଉଛି ଖରାପ ଜୀବନଶୈଳୀ ଏବଂ ଖାଦ୍ୟ ଅଭ୍ୟାସ। ବାସ୍ତବରେ, ଆଜିକାଲି ଧାଁଦୌଡ ଜୀବନରେ ସାରା ଦିନର ରୁଟିନ୍ ବିଗିଡି ଯାଉଛି, ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଅନେକ ରୋଗ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବ୍ୟାପିବାରେ ଲାଗିଛି। ସାଧାରଣତଃ ଅତ୍ୟଧିକ ଧୂମପାନ, ମଦ୍ୟପାନ, ଶାରୀରିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପର ଅଭାବ, ଖରାପ ଖାଦ୍ୟ, ଦିନସାରା ମୋବାଇଲ୍-ଲାପ୍ଟପ୍ ବ୍ୟବହାର ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପର ଆଶଙ୍କାକୁ ବଢାଇଥାଏ।
ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପର କେତେ ପର୍ଯ୍ୟାୟ:
ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ହେତୁ ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା, ଶ୍ୱାସରେ ସମସ୍ୟା ଏବଂ ନାକରୁ ରକ୍ତସ୍ରାବ ଭଳି ସମସ୍ୟା ଦେଖାଦେଇପାରେ। ଏହି ସବୁ ଲକ୍ଷଣ ସେତେବେଳେ ଦେଖାଯାଏ ଯେତେବେଳେ ପରିସ୍ଥିତି ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗମ୍ଭୀର ହୋଇଯାଏ ଯଥା ସାଂଘାତିକ ହୋଇଯାଏ। ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପର ଦୁଇଟି ପର୍ଯ୍ୟାୟ ରହିଛି। ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଯେଉଁଥିରେ ଏହାର ହାଇ ରିଡିଂ ୧୩୦ରୁ ୧୩୯mm Hg ଏବଂ ଲୋ ରିଡିଂ ହେଉଛି ୮୦ ରୁ ୯୦ mm Hg ହୋଇଥାଏ। ଏହାର ଦ୍ୱିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ହେଉଛି ଯେତେବେଳେ ହାଇ ରିଡିଂ ୧୪୦mm Hg ରୁ ଅଧିକ ଏବଂ ଲୋ ରିଡିଂ ୯୦mm Hg କିମ୍ବା ଏହା ଠାରୁ ଅଧିକ ହୁଏ।
ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପକୁ ଏଡାଇବା ପାଇଁ କ’ଣ କରିବେ:
ଯଦି ଖାଇବା ଅଭ୍ୟାସ ଏବଂ ଜୀବନଶୈଳୀରେ ଉନ୍ନତି ଆସେ ତେବେ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପର ଆଶଙ୍କା କମିଯାଏ। ଯଦି ଆପଣ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପରେ ପୀଡିତ, ତେବେ ପ୍ରଥମେ ଏହାର ଚିକିତ୍ସା କରାନ୍ତୁ, କାରଣ ଯଦି ଅବସ୍ଥା ଗୁରୁତର ହୋଇଯାଏ, ତେବେ ଏହା ହୃଦଘାତର କାରଣ ହୋଇପାରେ।
ଯଦି କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପରିବାରରେ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପର ସମସ୍ୟା ଦେଖାଦେଇଛି, ତେବେ ଏହିପରି ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ନିଜକୁ ନିୟମିତ ଯାଞ୍ଚ କରିବା ଉଚିତ। ୧୮ ବର୍ଷ ବୟସ ପରେ, ସମସ୍ତେ ବର୍ଷକୁ ଅତି କମରେ ଦୁଇଥର ସେମାନଙ୍କର ବିପି ଯାଞ୍ଚ କରିବା ଉଚିତ।
ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ଦୂର କରିବ ଯୋଗ:
ଯୋଗିକ୍ ଜଗିଂ:
ପ୍ରତିଦିନ ୫ ମିନିଟ୍ ଯୋଗିକ୍ ଜଗିଂ କରିବା ଦ୍ୱାରା ପୂରା ଦିନ ଆରାମ ରହିବା ସହିତ ରକ୍ତଚାପ ମଧ୍ୟ ସନ୍ତୁଳନ ହୁଏ।
ତାଡାସନ:
ତାଡାସନ ଠିଆ ହୋଇ କରାଯାଏ। ଏହି ଆସନ ସନ୍ତୁଳନ ଏବଂ ଏକାଗ୍ରତାରେ ଉନ୍ନତି ଆଣେ। ଏହି ଆସନ କରିବାକୁ ହେଲେ ପାଦକୁ ଭୂମିରେ ରଖି ଆକାଶ ଆଡକୁ ଶରୀରକୁ ଭିଡିବାକୁ ହୁଏ, ପାଦ ଆଙ୍ଗୁଠିରେ ଠିଆ ହେବାକୁ ପଡେ। ଏହି ଆସନ ଦ୍ୱାରା ଭଲ ରକ୍ତ ସଞ୍ଚାଳନ ହେବା ସହିତ ଏହା ହୃଦୟରେ ଚାପକୁ ହ୍ରାସ କରେ ଏବଂ ରକ୍ତଚାପକୁ କମାଏ।
ପାଦଅଙ୍ଗୁଷ୍ଟାସନ:
ପାଦଅଙ୍ଗୁଷ୍ଟାସନ ପରି ଆଗକୁ ନଇଁ ଆସନ କରିବା ଦ୍ୱାରା ଏହା ସ୍ନାୟୁ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ଶାନ୍ତ କରିଥାଏ ଏବଂ ଚାପକୁ ହ୍ରାସ କରିଥାଏ, ଯାହା ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପରେ ସହାୟକ ହୋଇପାରେ। ଏହି ଆସନ ମେରୁଦଣ୍ଡ ଏବଂ ହାମଷ୍ଟ୍ରିଙ୍ଗ୍ସକୁ ବିସ୍ତାର କରିଥାଏ, ଯାହା ମସ୍ତିଷ୍କକୁ ରକ୍ତ ପ୍ରବାହରେ ଉନ୍ନତି ଆଣି ମନକୁ ଆରାମ ଦେଇଥାଏ।
ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ: ଆପଣ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପରେ ପୀଡିତ କି; ଆପଣାନ୍ତୁ ଏହି ଟିପ୍ସ
ପଶ୍ଚିମୋତ୍ତାନାସନ:
ବସିକି ଆଗକୁ ଭାଙ୍ଗି ଏହି ଆସନ କରିବା ଦ୍ୱାରା ଏହା ପେଟର ଅଙ୍ଗକୁ ଧୀରେ ଧୀରେ ମାଲିସ୍ କରେ, ଯାହା ଦ୍ୱାରା କିଡ୍ନୀ ଏବଂ ଯକୃତକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରେ। ଏହା ମନକୁ ଶାନ୍ତ କରେ, ଥକ୍କାପଣକୁ ହ୍ରାସ କରେ ଏବଂ ସମୟ ସହିତ ରକ୍ତଚାପ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ।
କପାଳଭାତି:
ଏହା ହେଉଛି ଏମିତି ଏକ ପ୍ରାଣାୟାମ ଯାହା ଶରୀରର ପ୍ରାୟ ଶହେ ରୋଗ ପାଇଁ କାମ କରେ। ଏହାକୁ ନିୟମିତ ଅଭ୍ୟାସ କରିବା ଦ୍ୱାରା ଶରୀରରୁ ପ୍ରାୟ ୮୦ ପ୍ରତିଶତ ବିଜାତୀୟ ତତ୍ତ୍ୱ ବାହାରକୁ ଯାଏ। ରକ୍ତ ପରିଷ୍କାର ହେବା ସହ ରକ୍ତ ମଧ୍ୟ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ରୁହେ।
ଅନୁଲୋମ ବିଲୋମ:
ଯଦିଓ ଏହା ଏକ ଶାରୀରିକ ଆସନ ନୁହେଁ, ତଥପି ଏହା ସ୍ନାୟୁ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ଶାନ୍ତ କରିବା ଏବଂ ମସ୍ତିଷ୍କର ଉଭୟ ଗୋଲାର୍ଦ୍ଧକୁ ସନ୍ତୁଳିତ କରିବାରେ ଏହି ପ୍ରାଣାୟାମ ଅବିଶ୍ୱସନୀୟ ଭାବରେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ। ଅନୁଲୋମ-ବିଲୋମର ନିୟମିତ ଅଭ୍ୟାସ ଚାପ, ଚିନ୍ତା ଏବଂ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପକୁ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ।
ଭ୍ରାମରୀ:
ଏହି ପ୍ରାଣାୟାମ ମନକୁ ସାଙ୍ଗେ ସାଙ୍ଗେ ଶାନ୍ତ କରିଦିଏ। ଏହା ମଧ୍ୟ ଚିନ୍ତା ଓ ଚାପରୁ ମୁକ୍ତି ଦେଇଥାଏ । ଏହାର ନିୟମିତ ଅଭ୍ୟାସ ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପରୁ ମୁକ୍ତି ଦିଏ।