ପ୍ରତିବର୍ଷ ୧୯ ନଭେମ୍ବରରେ ‘ବିଶ୍ୱ ଶୌଚାଳୟ ଦିବସ’ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଏହି ଦିନର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ସ୍ୱଚ୍ଛତା ବିଶ୍ୱ ବିକାଶ ଓ ସମାଜର ଗରିବ ଶ୍ରେଣୀର ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଫାସୁତୁରାକୁ ନେଇ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା।
୨୦୦୧ ମସିହାରେ ୱାର୍ଲ୍ଡ ଟଏଲେଟ୍ ସଂଗଠନ ଦ୍ୱାରା ଏହା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ୨୦୧୩ ମସିହାରେ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘ ସାଧାରଣ ସଭା ଏହାକୁ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବେ ଜାତିସଂଘ ଦିବସ ଭାବେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲା।
Also Read
ଖୋଲାରେ ଶୌଚ ହେବା ଏକ ଗମ୍ଭୀର ସମସ୍ୟା ଯାହା ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲୋକଙ୍କ ଜୀବନକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ ଏବଂ ଅନେକ ରୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ। ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ଏହି କାରଣରୁ ଅଧିକ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଭୋଗିବାକୁ ପଡେ, ଯେଉଁଥିପାଇଁ ସେମାନଙ୍କୁ ଅନେକ ଶାରୀରିକ ସମସ୍ୟାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡେ।
ଖୋଲାରେ ଶୌଚ ହେବାର ବିପଦ:
- ଡାଏରିଆ - ଡାଏରିଆ ପିଲାମାନଙ୍କଠାରେ ପୁଷ୍ଟିହୀନତାର ଏକ ପ୍ରମୁଖ କାରଣ ଏବଂ ଏଥିରେ ମୃତ୍ୟୁ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ।
- ହଇଜା - ହଇଜା ଏକ ଗୁରୁତର ସଂକ୍ରମଣ ଯାହା ଦୂଷିତ ଜଳ କିମ୍ବା ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବା ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟାପେ।
- ଟାଇଫଏଡ୍ - ଟାଇଫଏଡ୍ ହେଉଛି ଏକ ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆଜ୍ନିତ ଜ୍ୱର ଯାହା ଦୂଷିତ ଖାଦ୍ୟ କିମ୍ବା ଜଳ ବ୍ୟବହାର ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟାପିଥାଏ।
- ହେପାଟାଇଟିସ୍ ଏ - ହେପାଟାଇଟିସ୍ ଏ ହେଉଛି ଏକ ସଂକ୍ରାମକ ଯକୃତ ରୋଗ ଯାହା ଦୂଷିତ ଖାଦ୍ୟ କିମ୍ବା ଜଳ ବ୍ୟବହାର ଦ୍ୱାରା ହୋଇଥାଏ।
ଶୌଚାଚାଳୟକୁ କିପରି ରଖିବେ ସଫା:
- ନିୟମିତ ପରିଷ୍କାର - ଶୌଚାଚାଳୟକୁ ନିୟମିତ ସଫା କରାଯିବା ଉଚିତ। ଆପଣ ଟଏଲେଟ୍ କ୍ଲିନର୍ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବେ କିମ୍ବା ଲେମ୍ବୁ ଏବଂ ଲୁଣକୁ ଗୋଳି ଏହାକୁ ସଫା କରିପାରିବେ।
- ଫ୍ଲଶ୍ କରିବା ପରେ ସିଟ୍ ବନ୍ଦ - ଶୌଚାଳୟ ବ୍ୟବହାର କରିବା ପରେ ସର୍ବଦା ସିଟ୍ ବନ୍ଦ କରନ୍ତୁ।
- ଟଏଲେଟ୍ ପେପର ବ୍ୟବହାର - ଟଏଲେଟ୍ ପେପର ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ ଏବଂ ଏହାକୁ ଟଏଲେଟ୍ରେ ହିଁ ଫ୍ଲସ୍ କରନ୍ତୁ।
- ଶୌଚାଳୟରେ ଅନ୍ୟ କିଛି ନ ପକାଇବା - ଶୌଚାଳୟରେ ଅନ୍ୟ କିଛି ଜିନିଷ ପକାନ୍ତୁ ନାହିଁ ଯେପରିକି ତେଲ, ରଙ୍ଗ କିମ୍ବା କୌଣସି ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ।
- ଶୌଚାଳୟର ଚାରିପାଖକୁ ପରିଷ୍କାର - ଶୌଚାଳୟର ଚାରିପାଖକୁ ପରିଷ୍କାର ରଖିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରୀ।
ଉନ୍ନତ ପରିମଳ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପାଇଁ ଆହ୍ୱାନ:
୨୦୨୪ ‘ବିଶ୍ୱ ଶୌଚାଳୟ ଦିବସ’ ଅଭିଯାନ ଏକ ସ୍ପଷ୍ଟ ଏବଂ ଜରୁରୀ ବାର୍ତ୍ତା ଦିଏ। ସରକାରକୁ ନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ପଡିବ ଯେ ପରିମଳ ଏବଂ ଜଳ ସେବା ମଜବୁତ୍, ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଏବଂ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଉପଲବ୍ଧ ହେବା ଜରୁରୀ।
ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ନେଇ ଏକ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ଆକଳନ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ। ୨.୨ ବିଲିୟନ ଲୋକଙ୍କ ପାଖରେ ନିରାପଦ ପାନୀୟ ଜଳର ଅଭାବ ରହିଛି ଏବଂ ୨ ବିଲିୟନ ଲୋକଙ୍କ ପାଖରେ ମୌଳିକ ପରିମଳ ସେବା ଅଭାବ ରହିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ୬୫୩ ମିଲିୟନ ଲୋକ ବିନା ସୁବିଧାରେ ରହୁଛନ୍ତି।
ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ଅବସ୍ଥାରେ ରହୁଥିବା ପିଲାମାନେ ବିଶେଷ ଭାବରେ ଅସୁରକ୍ଷିତ, କାରଣ ସେମାନଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଖୋଲା ଶୌଚ ହେବାର ଅଭ୍ୟାସ ତିନି ଗୁଣ ଅଧିକ ଏବଂ ମୌଳିକ ପାନୀୟ ଜଳ ସେବାର ଅଭାବର ସମ୍ଭାବନା ଆଠ ଗୁଣ ଅଧିକ। ଏହିସବୁ ଅଞ୍ଚଳରେ, ୧୫ ବର୍ଷରୁ କମ୍ ପିଲାମାନେ ଖରାପ ପରିମଳ ସହିତ ଜଡିତ ରୋଗରେ ମୃତ୍ୟୁ ହେବାର ପ୍ରାୟ ତିନି ଗୁଣ ଅଧିକ। ଏ ଦିଗରେ ଭାରତ ସରକାର ପଦକ୍ଷେପ ନେବା ଜରୁରୀ।
ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ପଦକ୍ଷେପ:
ଏହାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ସରକାର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଘରୋଇ ଶୌଚାଳୟ (IHHLs) ନିର୍ମାଣକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବା ପାଇଁ ସମସ୍ତ ରାଜ୍ୟ ତଥା କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି। ଏଥିସହ, ସମସ୍ତ ଯୋଗ୍ୟ ହିତାଧିକାରୀ ଶୌଚାଳୟ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଠିକ୍ ସମୟରେ ଅନୁମତି ଆଦେଶ ପାଇବାକୁ ନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ଗ୍ରାମସ୍ତରୀୟ ପଞ୍ଜୀକରଣ ଅଭିଯାନ ଏବଂ ଶିବିର ଆୟୋଜିତ ହେଉଛି।
ଚଳିତ ବର୍ଷ ଭାରତ “ଆମର ଶୌଚାଳୟ: ଆମର ସମ୍ମାନ” ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ଯାଉଛି, ଯାହା ୧୯ ନଭେମ୍ବରରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ୧୦ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୨୪ରେ ମାନବ ଅଧିକାର ଦିବସ ଅବସରରେ ଶେଷ ହେବ।